پولهای مسدودشده ایران در کره جنوبی همچنان بهعنوان مسئلهای در روابط دو کشور باقی مانده است. سفر هیأت کرهای به تهران هم نتوانست این مسئله را حل کند. رئیس بانک مرکزی ایران دلیل آن را پیروی سئول از واشنگتن دانست و گفت کره جنوبی هیچ پیشنهاد قابل اتکایی در این زمینه ارائه نکرده است.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران در گفتوگو با شبکه بلومبرگ از مذاکرات با هیأت کره جنوبی در تهران درباره حل مسئله پولهای مسدودشده ایران، سخن گفت.
همتی در اینباره گفت: «هیأت کره جنوبی اظهار داشت که آنها اراده سیاسی برای حل موضوع و ایجاد امکان استفاده ایران از منابع را دارند، اما مسئله آنجاست که آنها همزمان میخواهند از سیاستها و مقررات ایالات متحده پیروی کنند.»
۷ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی ایران بهدلیل تحریمهای آمریکا در کره جنوبی مسدود شده است. در کره جنوبی، در هر مبادله بانکی خارجی باید «وون»، واحد پولی این کشور، به دلار تبدیل شود، به همین دلیل تمام مبادلات بانکی خارجی آنها در نظام بانکی آمریکا، قابل رصد است و کره از هرگونه تحریم آمریکا بیم دارد.
بهگفته همتی مانع اصلی بر سر راه استفاده از منابع متعلق به ایران این است که بانکهای ایرانی و مؤسسات مالی آن از جمله بانک مرکزی در فهرست تحریمهای خزانهداری ایالات متحده قرار دارند و «دولت کره تسلیم این فشارها شده است و برخلاف دیگر کشورها از همکاری با ایران امتناع میورزد».
رئیس بانک مرکزی ایران افزود: «شرکای دیگر ما توانستند راههایی را بیابند تا ما بتوانیم از منابع خود برای واردات کالاهای اساسی استفاده کنیم، اما دولت کره هیچ پیشنهاد قابل اتکایی در این زمینه ارائه نکرد. منابع ایران نزد آن بانکهای کرهای هستند که با بانکهای آمریکایی کار میکنند و آنها این بهانه را مطرح ساختهاند که منابع به وون کره هستند و نمیتوان آن را مستقیماً به یورو تبدیل کرد.»
با ادامه انسداد داراییهای ایران در بانکهای کره جنوبی، ۱۵ دیماه سپاه پاسداران نفتکش کره جنوبی با نام تجاری «هانکوک چیمی» را توقیف کرد. این شناور از مبدا بندرالجبیل عربستان سعودی عازم بمبئی هند بود که ظاهراً به دلیل «نقض پیاپی قوانین زیست محیطی دریایی» در خلیج فارس توقیف شد. خدمههای آن که در بازداشت سپاه پاسداراناند از ملیتهای کره، اندونزی، ویتنام و میانمار هستند. کشتی «هانکوک چیمی» در بندرعباس پهلو گرفته است.
دو هیأت دیپلماتیک کره جنوبی که برای آزادسازی نفتکش توقیف شده و خدمه آن و همچنین برای گفتوگو درباره منابع ارزی مسدود شده ایران در بانکهای کره جنوبی ۱۳ ژانویه / ۲۴ دی به تهران سفر کرده بودند، بدون دستیابی به نتیجهای تهران را به مقصد سئول ترک کردند. ریاست این هیأتها را چوی جو کانگ، قائممقام وزیر خارجه کره جنوبی بهعهده داشت.
بهگفته عبدالناصر همتی، مقامهای کرهای در این سفر وعده دادند که «هرچه در توان دارند برای آزادسازی منابع انجام میدهند، اما این اولین باری نیست که آنها چنین قولی میدهند».
رئیس بانک مرکزی با بیان اینکه انتقال منابع به سازوکار اینستکس یا کانال سوئیس از گزینههای ممکن، اما در گام دوم است، گفت:
«ما باید شاهد اراده سیاسی بانکهای کرهای برای آزادسازی منابع و همکاری آنها با بانکهای ایرانی باشیم، اما تاکنون چنین اراده سیاسی را مشاهده نکردهایم.»
عبدالناصر همتی میزان خسارت برآوردشده پولهایی که در کره جنوبی مسدود شدهاند را اعلام نکرد و تنها در اینباره گفت:
«میزان این خسارت یک مسئله فنی است و باید توسط متخصصان بانکی و مالی تعیین شود.»
رئیس کل بانک مرکزی ایران پیش از این گفته بود هیأت مذاکرهکننده کرهای به «بهانههای مختلف» پیشنهاد کرده بود که به ایران شماری آمبولانس و دستگاههای آزمایش کرونا بدهند که جمهوری اسلامی این پیشنهادها را رد کرد.
بهتازگی، بهدنبال اعلام رقم بدهی ۱۶ میلیون دلاری ایران به سازمان ملل متحد و تعلیق حق رأی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل، ایران از کره جنوبی خواست این بدهی را از مبلغ پولهای مسدودشده ایران بپردازد.
موضوع داراییهای مسدودشده ایران در کره جنوبی به اختلافات داخلی میان دولت ایران و مجلس شورای اسلامی نیز دامن زده است.
ناصر موسوی لارگانی، عضو هیأت رئیسه مجلس ۲۶ دی از وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی خواست اموال بلوکهشده ایران در کره جنوبی را یا بازگرداند و یا با کالاهای ضروری تهاتر کند. وزارت امور خارجه ایران پیشنهاد تهاتر کالا برای حل مسئله مرتبط با توقیف نفتکش کره جنوبی را نپذیرفته بود.
مجلس شورای اسلامی روز سهشنبه۳۰ دیماه، از جمله به دلیل آنکه وزارت امور خارجه در دیپلماسی اقتصادی فعال نیست به محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دو کارت زرد داد.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱