سرانجام پس از نزدیک به دو ماه انکار و تکذیب شیوع بیماری «هپاتیت» نوع «آ» (A) در استان خوزستان، «محمد نجاتی‌پور»، فرماندار شهرستان باغملک در شمال این استان ۱۷ مورد مثبت ابتلا در میان اهالی روستای «لالب» را تایید کرد.
پیش از این، گزارش‌های متعددی از سوی شهروندان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود که از آلودگی آب و ابتلای ساکنان شهرهای اهواز، هندیجان و باغملک به بیماری هپاتیت نوع آ خبر می‌دادند. این گزارش‌ها علی‌رغم تایید برخی از پزشکان، کادر درمان و شبکه‌های بهداشت در این شهرها، از سوی مسوولان تکذیب شده بودند.
«ابوالفضل مرادی»، نوجوان ۱۴ ساله ساکن بخش «صیدون»، از توابع شهرستان باغملک است. او از روز ۲۵ دی ۱۳۹۹ با تشخیص ابتلا به بیماری هپاتیت آ، در یکی از بیمارستان‌های اهواز بستری شده است.
مادر ابوالفضل به «ایران‌وایر» می‌گوید: «از بعد از باران‌هایی که باعث سیل و آب‌گرفتگی‌های طولانی در باغملک و صیدون شد، آب لوله‌کشی منطقه ما به شدت کثیف، بدبو و آلوده بود. روزهای اول گفتیم چند روز بگذرد، درست می‌شود اما تا همین حالا هم آب آلوده است. هفته پیش یک روز جمعه ابوالفضل با اسهال و استفراغ و رنگ پریده از خواب بیدار شد. تخم چشم‌هاش زرد شده بودند. من کمی دوای عطاری به او دادم و چون جمعه بود و همه جا تعطیل بود، خانه ماند ولی شب حالش بدتر شد. تب کرد و شکم درد شدیدی داشت. مجبور شدیم با پدرش او را به بیمارستان باغملک برسانیم.»
به گفته مادر ابوالفضل، پزشک کشیک اورژانس «بیمارستان طباطبایی» باغملک بعد از گرفتن آزمایش خون و دریافت جواب آن، سوالاتی در مورد آب و خوراک ابوالفضل می‌کند: «دکتر پرسید آب آلوده به فاضلاب یا میگو و ماهی که خوب پخته نشده باشد اگر خورده است، بگویید. من گفتم آب که همه جا گل شده است و ما هم از همان آب استفاده کرده‌ایم. دکتر گفت بچه هپاتیت‌آ گرفته است و باید واکسن مخصوص بزند و بستری شود.خودتان هم ممکن است آلوده شده باشید.»
فرماندار باغملک حالا درپی ابتلای چند نفر از اهالی این شهرستان تایید کرده که در یک ماه گذشته مواردی از هپاتیت‌آ در روستای لالب، از توابع «منگشت» و برخی مناطق دیگر مشاهده شده است.
به گفته او، بیماریابی خانه به خانه در این مناطق آغاز شده است و تا الان دست‌کم ۱۷ نفر از اهالی لالب مبتلا به هپاتیت هستند که برخی از آن‌ها در بیمارستان طباطبایی باغملک بستری شده‌اند.
فرماندار باغملک هم‌چنین از انجام مراقبت‌های بهداشتی، آموزش‌های پیش‌گیرانه به اهالی و آغاز روند درمان و تزریق واکسن برای مبتلایان خبر داده است.
خانواده ابوالفضل اما با وجود سختی و بعد مسافت، ترجیح داده‌اند ابوالفضل را به بیمارستانی در اهواز منتقل کنند: «آمبولانس به ما ندادند، گفتند وضعیت پسرتان بحرانی نیست و امکان بستری هم این‌جا هست. ولی ما ترسیدیم. بیمارستان باغملک هیچ امکاناتی ندارد. برای یک سرماخوردگی هم که می‌رویم، دارو ندارند. کرونا هم هست. جواب آزمایش‌ها را گرفتیم و با پدرش شبانه راهی اهواز شدیم چون باز رسیدگی بهتر است. بچه را که پذیرش کردند، فهمیدیم چند نفر دیگر هم با علایم مشابه و مشکوک در همان بخش بستری هستند. بیشترشان هم بچه بودند و هم‌سن و سال خود ابوالفضل.»
محمد نجاتی‌پور، فرماندار باغملک به خبرگزاری «ایسنا» گفته است به محض مشاهده اولین مورد ابتلا به بیماری هپاتیت نوع آ، تیم واکنش سریع بهداشت این شهرستان در روستای لالب که کانون شیوع است، حضور پیدا کرده است و در حال حاضر نیز روزانه در محیط حضور دارد. او هم‌چنین از حضور تیم بهداشت که از مرکز بهداشت استان خوزستان برای ارزیابی به روستای لالب اعزام شده، خبر داده و گفته است اقدامات لازم برای بیماران در حال انجام است.
این گفته‌ها در حالی مطرح می‌شوند که ماجرای شیوع هپاتیت نوع آ در خوزستان در آذرماه و درست چند روز پس از آب‌گرفتگی معابر در شهرهای مختلف و بالا زدن فاضلاب‌ها و زمزمه ورود فاضلاب به شبکه آب شرب در راس اخبار این استان قرار گرفت. در شهرهای اهواز و هندیجان، مواردی از ابتلای شهروندان به هپاتیت نوع آ و «وبا» از سوی مراکز بهداشت گزارش شد. اما تا نیمه‌های دی‌ماه همگی گزارش‌ها پس از رسانه‌ای شدن، تکذیب و یا انکار شدند.
۲۱ دی۱۳۹۹، در پی صدور حکم حبس و انفصال شهردار اهواز و مدیرعامل سابق آبفا به دلیل مشکلات آب‌گرفتگی در این شهر، «محمدرضا ایزدی»، عضو شورای شهر اهواز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا توضیح داد: «هر چند ماه، اسناد و مدارک محرمانه‌ای از بایگانی شرکت آبفا به من ارایه می‌شد مبنی بر این که مرکز بهداشت ابتلای مردم به هپاتیت‌آ را گزارش داده بود؛ یعنی تلاقی آب و فاضلاب موجب بروز بیماری روده‌ای شده بود اما به این موارد توجهی نشد.»
او هم‌چنین مدعی شد که یک سال و نیم قبل وقتی اعلام کرده بود که شهروندان ۱۳ نقطه اهواز در اثر تلاقی آب و فاضلاب به بیماری هپاتیت‌آ گرفتار شده‌اند، از سوی فرماندار تهدید و به او گفته شده بود هر حرفی را نباید بیان کرد!
فرمانداری شهر اهواز در تمام ماه‌های گذشته اخبار مربوط به شیوع بیماری‌هایی هم‌چون هپاتیت، وبا و اختلاط آب شرب و فاضلاب در این شهر را تکذیب کرده است. مقامات در فرمانداری اهواز مدعی هستند که آب آشامیدنی این شهر به صورت روزانه از سوی عوامل بهداشت کنترل می‌شود و هرآن‌چه در خصوص آلودگی آب منتشر شده، شایعه و غیرقابل اعتنا است.
«سمیه» کارشناس بهداشت عمومی و شاغل در یکی از مراکز بهداشتی شهر اهواز است. او به «ایران‌وایر» می‌گوید: «در سیل و آب‌گرفتگی‌های اخیر اهواز، علاوه بر تخریب خانه‌ها و وسایل مردم، سلامت شهروندان به شدت به خطر افتاد. در مناطقی مثل کمپلو، پردیس گلستان و بسیاری از مناطق حاشیه‌ای شهر به وضوح می‌شد اختلاط فاضلاب و آب شرب را به چشم دید. روزانه بیش از ۵۰ نفر با عوارض ناشی از آلودگی آب به ما مراجعه می‌کردند. بیشتر سالمندان و کودکان دچار تب، اسهال و دردهای شکمی بودند. چهار مورد مثبت وبا را من خودم شخصا به بیمارستان رازی ارجاع دادم. رییس مرکز بهداشت غرب اهواز هم این موارد را تایید و گزارش کرد اما باز هم وقتی پای انتشار خبر در خبرگزاری‌ها می‌رسد، دیوار حاشای مسوولان بلند است.»
اشاره سمیه به صحبت‌های «مهران احمدی بلوطکی»، رییس بهداشت غرب اهواز در آذرماه سال جاری است. او هشدار داده بود که بیماری‌های عفونی و گوارشی ناشی از پس‌‌زدگی فاضلاب در اهواز مشاهده شده و رو به افزایش هستند؛ اتفاقی که به گفته او، با توجه به هم‌زمانی با همه‌گیری ویروس کرونا و وضعیت قرمز استان، می‌تواند وضعیت بحرانی در خوزستان ایجاد کند.
یکی از کارشناسان شرکت آب و فاضلاب شهر اهواز که به دلایل امنیتی نمی‌خواهد نامش فاش شود، به «ایران‌وایر» می‌گوید مشکل اختلاط آب و فاضلاب در خوزستان مشکلی قدیمی و ریشه‌دار است: «فرسودگی شبکه آب و فاضلاب شهری سال‌ها است که گریبان اهواز و بقیه شهرهای خوزستان را رها نکرده است. در اهواز که من چندین سال سابقه کار در مجموعه آبفا دارم، مهم نیست شما ساکن کدام منطقه باشید؛ از کیانپارس و امانیه و پادادشهر که محل‌های سطح بالا و متوسط شهر هستند تا مناطق حاشیه و شهرک‌های اطراف، بدون استثنا خیابان‌ها بعد از بارندگی به استخر تبدیل می‌شوند. در آبادان و خرمشهر و ماهشهر هم گزارش‌ها نشان می‌دهند نه تنها در فصل بارندگی، حتی در فصل‌های گرم سال هم فاضلاب رها شده در محله‌های مسکونی امان ساکنان را بریده است. وضعیت بقیه شهرها هم کم و بیش وضعیت همین‌گونه است. شاید تنها در شهر دزفول کمتر چنین پدیده‌ای را شاهد باشیم؛ آن‌هم به‌دلیل شرایط خاک، شیب‌دار بودن برخی خیابان‌ها و رسیدگی نسبی مسوولان شهری به این موضوع است.»
به گفته این کارشناس شاغل در آبفای شهر اهواز، سرریز فاضلاب با آب‌گرفتگی همراه شده است و به دلیل نبود شبکه استاندارد برای دفع آب‌های سطحی و نامناسب بودن زیرساخت موجود، این اتفاق هر سال تکرار می‌شود.
او با اظهار تعجب از گفته‌های مسوولان در استان خوزستان در خصوص غافل‌گیری در برابر سرریز فاضلاب و آب‌گرفتگی معابر می‌گوید: «این مشکل به قدری تکرار شده و هربار هم به خاطر رفع آن بودجه تقاضا شده است که این حرف آقایان استاندار و معاونان ایشان، من و سایر همشهری‌هایم را متعجب می‌کند.»
شهریورماه سال جاری، معاون امور عمرانی استاندار خوزستان از تخصیص ۵۰ میلیون یورو برای سال ۱۳۹۹ و ۵۰ میلیون یورو برای سال بعد از «صندوق توسعه ملی» برای اجرای «طرح جامع فاضلاب اهواز» خبر داد؛ بودجه‌ای که با موافقت آیت‌الله «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی به این امر اختصاص داده شده بود.
حالا با گذشت بیش از دو ماه از سیلی که در استان‌های جنوبی ایران، از جمله خوزستان جاری شد و بیش از پنج ماه که از خبر تخصیص بودجه ضروری برای رفع مساله فاضلاب در خوزستان گذشته، نه تنها مشکل آلودگی آب رفع نشده است بلکه هر روز تعداد بیشتری از شهروندان با عوارض ناشی از استفاده آب آلوده راهی بیمارستان‌ها می‌شوند.
برگرفته ای از سایت ایران وایر، ۲۲ ژانویه ۲۰۲۲