سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۲۹ بهمن از حکومت ایران خواست از برداشتن گام‌هایی که بر فعالیت‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی در این کشور تاثیر می‌گذارد، خودداری کند.
ند پرایس در کنفرانس خبری روزانه خود با اشاره به اقدامات ایران در عدول از توافق هسته‌ای گفت که جمهوری اسلامی در مسیر اشتباهی قرار دارد. وی با این حال تاکید کرد که راه دپیلماسی همچنان باز است.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی در خصوص تحولات در قبال برنامه هسته‌ای ایران گفت، که از تهدیدهای ایران در خصوص توقف اجرای پروتکل الحاقی و همچنین سایر بازرسی‌های در چارچوب توافق هسته‌ای موسوم به برجام، مطلع هستیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اضافه کرد، البته این اقدام، علاوه بر دیگر اقدامات ایران در عبور از محدودیت‌های اعمال شده برجام بر برنامه‌های هسته‌ای این کشور است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه، ۲۸ بهمن، تایید کرد که نامه ایران درباره توقف اجرای اقدامات داوطلبانه در چارچوب برجام را دریافت کرده است. در همین حال، مدیرکل این آژانس قرار است در راستای دستیابی به راه حلی برای تداوم همکاری این نهاد بین‌المللی به تهران سفر کند.
ند پرایس در ادامه پاسخ خود تصریح کرد، البته خبر خوب این است تمامی این اقدامات قابل برگشت هستند و راه برای دیپلماسی باز است. ما و شرکایمان تاکید داریم که ایران باید این گام‌ها را به عقب برگرداند و از انجام اقدامات دیگری که بر اطمینان یافتن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (از برنامه هسته‌ای) تأثیر می‌گذارد٬ خودداری کند.
وی تاکید کرده است که جامعه بین المللی به چنین فعالیت‌های آژانس در ایران متکی است.
حسن روحانی در حال گفت‌وگو با آنگلا مرکل در حاشیه نشست ۷۴ مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۹
بیشتر در این باره:
مرکل به روحانی: ایران برای حل دیپلماتیک مناقشه هسته‌ای باید علائم مثبت بفرستد
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا تصریح کرده است، ایران می‌بایست به همکاری کامل و به موقع با آژانس بین المللی انرژی اتمی ادامه دهد.
ند پرایس در ادامه بار دیگر بر پیشنهاد جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به ایران تاکید کرد و گفت، ایران می‌بایست به اجرای کامل توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بازگردد تا ایالات متحده نیز به این توافق دوباره ملحق شود.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در همین روز مساله «اخراج» بازرسان آژانس را منتفی دانست و گفت که به محض رفع تحریم‌ها از سوی آمریکا، اختلافات تمام می‌شود.
حسن روحانی تصریح کرد که دولت نمی‌خواهد پیشبرد برنامه هسته‌ای «بدون نظارت» انجام گیرد، چرا که اخراج بازرسان آژانس به معنای تلاش ایران برای دستیابی به «سلاح هسته‌ای» خواهد بود.
همزمان، علی خامنه‌ای در سخنرانی روز چهارشنبه خود، با اشاره به مسئله برجام گفت که «حرف و وعده خوب زیاد شنیده‌ایم که ضد آن عمل شده است. این بار فقط عمل ملاک است» و جمهوری اسلامی با حرف و وعده قانع نخواهد شد.
«برجام برای ما یک کف است و نه سقف»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه گفت، همانگونه که از ما شنیده‌اید، این توافق (برجام) برای ما یک کف است و نه سقف. ما می‌خواهیم از توافق سال ۲۰۱۵ فراتر رفته و آن را مستحکم‌‌تر و طولانی‌تر کنیم و همچنین آن را مبنایی قرار دهیم که سایر مسائل موارد نگرانی در ارتباط با ایران از جمله نگرانی‌های مشترک ما و متحدا‌ن‌مان، از جمله برنامه موشکی بالستیک را نیز شامل شود.
وی اضافه کرد، البته مسیر دیپلماسی همچنان باز است. امیدواریم که آن را همراه با متحدان و شرکای خود دنبال کنیم.
ند پرایس در پاسخ به پرسشی در خصوص کاهش ظرفیت گریز هسته‌ای، یعنی فاصله ایران با تولید مواد مورد نیاز برای ساخت بمب اتمی نسبت به گذشته گفت، در زمان اجرای برجام ظرفیت گریز هسته‌ای، ۱۲ ماه بود. گزارش‌های منتشر شده امروز، هر چند متفاوت هستند، نشان می‌دهند که این فاصله به چند ماه کاهش یافته است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اضافه کرد، اما می‌دانیم که ایران، در این خصوص، در مسیر اشتباهی قرار دارد و به همین دلیل است که ما بر برجام اصرار می‌کنیم، (توافقی که) با راستی آزمایی‌هایش٬ محدودیت‌های دائمی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند و با بازرسی‌های آن نه تنها به ایالات متحده بلکه به جامعه بین‌المللی اطمینان می‌دهد.
وی اضافه کرد، به همین دلیل برای ما بسیار مهم است که این توافق کف و نه سقف (خواست ما) باشد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز پیشتر هشدار داده بود که تهران ماه‌ها با تولید مواد لازم برای دستیابی به سلاح هسته‌ای فاصله داشت اما در هفته‌های اخیر، گام‌های کاهشی تهران در راستای نقض توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، فرصت چندانی برای بازگشت آمریکا به برجام باقی نگذاشته است.
یکی از اهداف اصلی توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران در سال ۱۳۹۴، این بود که ظرفیت گریز هسته‌ای، یعنی فاصله ایران با تولید مواد مورد نیاز برای ساخت بمب اتمی حداقل به یک سال افزایش یابد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، در اردیبهشت ۱۳۹۷ با خروج از برجام خواستار توافق گسترده‌تری با ایران بود که بتواند علاوه بر اصلاح این توافق، فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران را نیز در بر بگیرد.
با وجود این، جمهوری اسلامی از اردیبهشت پارسال حجم غنی‌سازی را افزایش داده و از راه‌اندازی تعداد بیشتری از سانتریفوژهای نسل جدید و ممنوع شده در نطنز و فردو خبر داده است.
خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه به نقل از آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش داد که ایران درصدد است تا دستگاه‌های سانتریفیوژ بیشتری در تأسیسات هسته‌ای نطنز نصب کند.
رویترز می‌گوید، آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارشی گفته است ، ایران در نظر دارد دو آبشار ۱۷۴ تایی از سانتریفیوژهای IR-2m در تاسیسات غنی‌سازی سوخت نطنز نصب کند.
مقام‌های ایران با این حال می‌گویند این گام‌ها بازگشت پذیر هستند و آمریکا می‌تواند با لغو تحریم زمینه برای احیا برجام را فراهم کند.
به رغم اظهارات مقام‌های آمریکایی و ایرانی در خصوص احیا برجام، ضرب الاجل تهران برای پایان دادن به همکاری داوطلبانه در چارچوب پروتکل الحاقی در حال نزدیک شدن است.
این در حالی است، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، روز چهارشنبه از رئیس‌جمهوری ایران خواست با ارسال علائم مثبت برای ایجاد اعتماد، شانس برای حل دیپلماتیک مناقشه هسته‌ای افزایش دهد.
ند پرایس در کنفرانس خبری چهارشنبه همچنین تایید کرد که آنتونی بلینکن روز پنجشنبه با همتایان بریتانیایی، فرانسوی و آلمانی در خصوص ایران گفت وگو خواهد کرد.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱۸ فوریه۲۰۲۱