عالیترین مقام حفاظت از محیط زیست اسرائیل روز چهارشنبه حکومت ایران را متهم کرد که عامدانه باعث حادثه نشت نفت شده که ماه گذشته آسیبهای جدی به سواحل مدیترانهای اسرائیل وارد کرد.
گیلا گامیلل، وزیر حفاظت از محیط زیست، گفت این «تروریسم زیستمحیطی» بوده است و افزود که کارشناسان وزارتخانه تحت امر او در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که جمهوری اسلامی عامدانه دست به این حمله زده است. او گفت: «این نشت از یک تانکر ثبتنشده متعلق به لیبی آغاز شده است که پیش از نزدیک شدن به ساحل اسرائیل در بنادر ایران حضور داشته است». این تانکر سپس دستگاه موقعیتیاب خود را خاموش کرده و نفت خامی را که داشته در ساحل اسرائیل خالی کرده است و به ایران بازگشته است.
گامیلل در نشستی خبری گفت مسئولین این حادثه «خون سیاه بر دستان خود» دارند و به مقامات جمهوری اسلامی به عنوان «مجرمین بیرحم زیستمحیطی» حمله کرد.
این سیاستمدار ۴۷ ساله که دست بر قضا پدر و مادرش هر دو اهل لیبی هستند از حزب راستگرای لیکود است و در نتیجه همحزبی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، محسوب میشود. او گفت تحقیقات وزارتخانه دو هفته طول کشیده و به شواهدی قوی رسیده که دست داشتن ایران را نشان میدهد. این وزیر تاکید کرد که دولت اسرائیل از طریق ساز و کارهای بینالمللی آلودگی نفت و بیمه کشتی لیبیایی، خواهان دریافت غرامت خواهد شد.
این گمان گامیلل اما مورد پذیرش تمام منابع اسرائیلی نیست. حتی برخی چهرههای وزارتخانه تحت سرپرستی خانم گامیلل نیز در گفتگو با رسانههای اسرائیل در این مورد ابراز شک کردهاند.
روزنامه لیبرالماب هاآرتز، که مخالف نتانیاهو است، به نقل از منابع دستگاههای اطلاعاتی و نیرو دریایی اسرائیل گفت این نهادها درگیر تحقیقات نبودهاند و منشا اتهام خانم گامیلل را نمیدانند.
مقامات ارتش اسرائیل نیز هنوز در این مورد اظهار نظر نکردهاند و به سوالات رسانههایی همچون روزنامه «واشنگتن پست» آمریکا پاسخ ندادند.
حادثه ماه گذشته یکی از بدترین سانحههای زیستمحیطی تاریخ اسرائیل بود که در طی آن مقادیر عظیمی از نفت خام، ساحل اسرائیل در کرانه دریای مدیترانه را آلوده کرد. حدود ۱۰۰۰ تن نفت نشت شده است و هزاران داوطلب در این کشور همچنان مشغول پاکسازی آن هستند. از جمله تلاشهای اصلی داوطلبین نجات لاکپشتها، پرندهها و پستاندارانی است که در اثر این نشست آسیب دیدهاند.
حداقل یک نهنگ تیغباله ۱۷ متری بر اثر مسمومیت نفتی جان سپرده است. مقامات بهداشتی اسرائیل موقتا هرگونه غذای دریایی از این منطقه را ممنوع کردهاند.
نشت نفت به لبنان نیز گسترش پیدا کرده است و بیم آن میرود که در منطقه صور در جنوب این کشور به گونههای تحت انقراضی همچون لاکپشتهای سرخ و سبز دریایی آسیب بزند.
نشریات و گروههای متحد ایران در لبنان و سوریه، اسرائیل را متهم کردهاند که عامدانه دست به این حمله زده است.
دولت اسرائیل بودجه اضطراری ۱۴ میلیون دلاری برای پروژه پاکسازی تصویب کرده است. بیشتر کار پاکسازی انجام شده و سواحل زیبای اسرائیل دیگر آلوده به قیر و نفت نیستند اما کار پاکسازی احتمالا ماهها و حتی شاید سالها طول بکشد.
در اواسط ماه فوریه بود که اولین نشانههای نشت گسترده نفت در ساحل اسرائیل پیدا شد. انتظار میرود نفت نشتکرده حدود دو هفته پیش در دریا رها شده باشد. تخمین خانم وزیر روز اول یا دوم فوریه است.
نهادهای اقیانوسشناسی آمریکا و اروپا در تحقیقات در مورد این سانحه نقش داشتهاند و شماری از کشتیهای مظنون در این واقعه را تعیین کردهاند. کارشناسان وزارت محیط زیست اسرائیل روز شنبه وارد یکی از سوپرتانکرهای مظنون به نقش داشتن در نشت در بندر آتن شدند: این تانکر «مینروا هلن» نام دارد و متعلق به یونان است. این وزارتخانه سپس اما اعلام کرد که این تانکر را از هرگونه مسئولیت مبری میداند. این پس از آن بود که دادگاهی در اسرائیل دستور قبلی خود مبنی بر ممنوعیت انتشار فهرست تانکرهای مظنون را لغو کرد و نام کشتی یونانی در رسانهها مطرح شد.
پس از بررسی نمونه نفت نشتشده تعداد کشتیهای مورد ظن از ۳۵ به چهار کاهش یافت. بعد معلوم شد دو مورد زیادی دورر بودهاند. از دو مورد دیگری یکی کشتی یونانی است که علاوه بر اسرائیلیها مورد تحقیق مقامات محلی اسپانیا هم قرار گرفت؛ و چهارمی همان کشتی است که خانم گامیلل آنرا متهم کرده است.
این کشتی، «امرالد» نام دارد. مالک آن لیبیایی است و با پرچم پاناما در دریا حرکت میکند. به گفته این وزیر این کشتی از طریق کانال سوئزِ مصر نزدیک ساحل اسرائیل شده است. طبق این روایت، این کشتی پس از یک روز گم کردن خود در رادارها و خالی کردن نفت، به سوریه بازگشته و آنجا دستگاه موقعیتیاب خود را روشن کرده و به ایران بازگشته است. کشتی «امرالد» هماکنون در ایران است.
وزیر اسرائیلی البته معترف است که شواهد فیزیکی مبنی بر نقش داشتن تهران پیدا نشده است. او اما گفت شکی در دست داشتن مستقیم ایران نیست و افزود: «حالا میبینیم که ایران فقط با تلاش برای رسیدن به سلاح هستهای، اسرائیل را تهدید نمیکند که به محیط زیست هم ضربه میزند. اینها فقط به اسرائیل ضربه نمیزنند. طبیعت و حیوانات فقط متعلق به یک ملت نیستند. این نبردی است فراسوی مرزها.»
اسرائیل در حوزه شرق مدیترانه فعال است و ائتلاف نزدیکی با یونان، قبرس و مصر در این منطقه دارد. در مقابل ترکیه، دولت ترکهای شمال قبرس (که تنها توسط ترکیه به رسمیت شناخته میشود) و متحدین ترکیه در لیبی در جبهه مقابل قرار دارند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت به زبان فارسی، ۴ مارس ۲۰۲۱