دانشمندان موفق شدهاند با استفاده از بقایای جمجمه یک زن که به بیش از ۴۵ هزار سال پیش بازمی‌گردد قدیمی‌ترین ژنوم انسان مدرن، موسوم به انسان خردمند، را که تاکنون به دست آمده بازسازی کنند.
یک تیم بین‌المللی مشترک در این تحقیق جمجمه تقریبا کامل از زنی را که در اوایل دهه ۱۹۵۰ در کشور جمهوری چک کشف شد و اکنون در موزه ملی پراگ نگهداری می‌شود، تجزیه و تحلیل کرده‌اند.
نتایج بررسی‌های انجام‌شده توسط محققان دانشگاه ملی پراگ و آزمایشگاه ژنتیک ماکس پلانک آلمان نشان می‌داد بخش‌های دی‌ان‌ای نئاندرتال این ژنوم عمر بیشتری نسبت به جمجمه مشابه یافت شده در سیبری دارد. مدرکی که ثابت می‌کند انسان‌های مدرن دستکم از بیش از ۴۵ هزار سال پیش بدین سو در قلب اروپا زندگی می‌کرده‌اند.
دانشمندان می‌گویند حدود۵۰ هزار سال پیش جمعیت متشکل از انسان‌های خردمند پس از اولین خروج از آفریقا و رسیدن به اروپا با نئاندرتال‌ها که در این قاره ساکن بوده‌اند ادغام شدهاند و به همین دلیل تمامی نسل‌های بعدی انسان مدرن ۲ تا ۳ درصد دی‌ان‌ای مشترک با نئاندرتال‌ها دارند. پژوهشگران از این دی‌ان‌های مشترک برای تخمین زمان زندگی فرد استفاده می‌کنند.
داده‌های باستان‌شناسی پیشتر ثابت کرده بود که انسان‌های مدرن حدود ۴۳ تا ۴۷ هزار سال پیش در جنوب شرقی اروپا زیست می‌کرده‌اند، با این حال به دلیل کمبود فسیل‌های کامل انسانی و فقدان دی‌ان‌ای ژنومی درک کافی نسبت به اجداد نخستین انسان‌های امروزی وجود نداشت.
بررسی جمجمه زن اهل چک که به نام Zlatý kůň (اسب طلایی) شناخته می‌شود نشان داد او بخشی از جمعیت واحدی به شمار می‌رفته که قبل از تقسیم جمعیتی به اروپایی‌ها و آسیایی‌ها با هم زیست می‌کرده‌اند.
کوزیمو پست، پروفسور دیرینه‌شناسی در دانشگاه گوتینگن آلمان و نویسنده مقاله، می‌گوید: «ما در استخوان، دی‌ان‌ای گاو پیدا کردیم. امری که با شناخت ما از انسان‌های نخستین تطابق دارد، چرا که نیاکان ما از عصاره قلم گاو به عنوان یک چسب حیوانی یا همان دوایی برای جوش خوردن جمجمه استفاده می‌کردند.»
تخمین سن جمجمه با استفاده از روش رادیو کربن نشان داد زن اهل چک حدود ۲ هزار سال زودتر از مرد اهل سیبری به نام Ust’-Ishim ، که بقایای او پیشتر در غرب روسیه به دست آمده، زندگی می‌کرده است.
پژوهشگران می‌گویند یافته‌های تازه می‌تواند به شناخت ما از تاریخ انسان‌های اولیه و درک بهتر از انحطاط نخستین انسان خردمند در آفریقا و اوراسیا کمک کند.
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۵ آوریل۲۰۲۱