در حالیکه مقامات ایرانی میگویند قطعی برق در کشور طی روزهای اخیر ناشی از استخراج رمزارزها است، نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد حدود ۴.۵ درصد از مجموع استخراج بیت کوین در جهان در ایران انجام میشود.
به گزارش موسسه تحلیل بلاکچین الیپتیک (Elliptic)، ایران برای کاهش تاثیر تحریمهای وضع شده توسط آمریکا به استخراج رمزارزها روی آورده است و سالانه حدود یک میلیارد دلار از محل تولید بیتکوین درآمد کسب میکند.
در گزاش منتشره از سوی این موسسه آمده است: «ایران تشخیص داده که استخراج بیتکوین فرصتی جذاب برای اقصاد تحت تحریماش است. در این روش ذخایر نفت و گاز طبیعی، جایگزین کمبود پول نقد شده و دولت ایران با استخراج بیتکوین، ذخایر انرژی خود را در بازارهای جهانی به فروش میرساند.»
پیشتر سید حسن قاضی عسگر، معاون اقتصادی استاندار اصفهان، در نشست خبری احداث «اولین شهرک رمز ارز کشور در استان اصفهان» با اشاره به نقش استخراج بیتکوین در دور زدن تحریمها گفته بود این کار صرفه اقتصادی دارد «حتی اگر شبها شمع روشن کنیم و با برقی که استفاده میکنیم رمز ارز تولید کنیم».
بیت کوین و سایر رمز ارزهای مشابه، که به عنوان جایگزینی برای دلار و سیستمهای مالی سنتی به وجود آمدهاند، از طریق فرایندی به نام استخراج تولید میشوند که در آن رایانههای قدرتمند برای حل مسائل پیچیده ریاضی با یکدیگر رقابت میکنند.
تولید این رمز ارزها تماما توسط دستگاههای دیجیتالی انجام میشود و نیاز به هزینه و کار فیزیکی خاصی ندارد. با این حال این دستگاهها برق زیادی مصرف میکنند و تولید برق نیز امری گران و اغلب محتاج سوختهای فسیلی است. یک دستگاه معمولی استخراج کننده بیت کوین به لحاظ مصرف برق با مصرف همزمان دو یخچال و یک تلویزیون برابری میکند. اگر این دستگاه یک سال تمام مدت روشن باشد، حدود ۱۵ هزار کیلووات ساعت برق مصرف می کند تا حدود ۴۰ بیت کوین تولید کند.
بر اساس این مطالعه، برق مورد استفاده معدنچیان رمزارز در ایران معادل ۱۰ میلیون بشکه نفت خام در سال است؛ یعنی حدودا ۴ درصد کل صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۰.
هرچند تعیین آمار دقیق بیتکوینهای استخراج شده در ایران «بسیار چالشبرانگیز است»، با این وجود دادههای موجود از مرکز جایگزین مالی کمبریج تا آوریل سال ۲۰۲۰ حدود ۶۰۰ مگاوات برق صرف استخراج رمزارز بیتکوین شده است.
این در حالی است که منابع رسمی صنعت برق ایران این رقم را تا ۱۵۰۰ مگاوات دانستهاند. مصطفی رجبیمشهدی، سخنگوی صنعت برق ایران، با بیان اینکه حدود ۱۰ درصد از ۱۵ هزار مگاوات برق جهان در ایران مصرف میشود گفت این استفاده، مصرف برق ایران را ۲۵ درصد افزایش داده است.
آقای رجبی با اشاره به واحدهای استخراج «غیرمجاز» در ایران افزوده است: «وزارت نیرو برای تامین واحدهای استخراج رمزارز تنها ۳۲۰ مگاوات مجوز تاکنون صادر کرده است که ۲۰۰ مگاوات آن فعال است. این به آن معنا است که حدود ۱۳۰۰ مگاوات مصرف واحدهای غیرمجاز است.»
همزمان محمدحسن متولی زاده، مدیرعامل شرکت برق توانیر ایران، نیز با «بیسابقه» خواندن رشد ۲۰ درصدی برق در دو ماه اخیر استخراجکنندههای رمز ارز را مسئول این رشد مصرف برق خوانده است.
آقای متولی زاده در این باره گفت: «امسال با پدیده جدیدی به نام استخراج خانگی رمز ارز روبرو شدهایم که به صورت غیرمجاز از برق استفاده کرده و مصرف را بالاتر برده است. استخراج کنندگان قانونی رمزارز این روزها با هماهنگی نسبت به خاموش کردن دستگاه های خود اقدام می کنند، اما تعدادی هم هستند که به صورت غیرقانونی فعالیت دارند.»
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۳ مه ۲۰۲۱