حسن روحانی، رئيس جمهوری ایران تائید کرد که در اعتراض به فهرست نامزدهای تایید صلاحیت شده به علی خامنه‌ای، رهبر کشور نامه نوشته است.
آقای روحانی روز چهارشنبه ۵ خرداد در جلسه هيات دولت اعلام کرد که این نامه شب گذشته برای رهبر ایران فرستاده شده و در آن از او خواسته اگر مصلحت می‌داند در مسئله رد صلاحیت‌ها کمک کند.
رئيس جمهوری ایران همچنین در اظهارات خود به اهمیت مشارکت در انتخابات اشاره کرد و افزود: «جانِ هر انتخابات رقابت است. اگر این رقابت را بگیرید به انتخاباتی بی‌جان و جسمی بی‌جان تبدیل می‌شود.»
اشاره روحانی به رد صلاحیت‌های گسترده‌ای است که از سوی شورای نگهبان صورت گرفته است. بنا به تصمیم ۱۲ عضو این شورا، شخصیت‌هایی چون علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری، مسعود پزشکیان، محمود احمدی نژاد، مصطفی تاجزاده و بسیاری دیگر، از نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری منع شده‌اند.
روحانی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش به زمان مطلع شدن از تصمیم شورای نگهبان اشاره کرد و افزود: ««ما عصر روز دوشنبه از تصمیم شورای محترم نگهبان مطلع شدیم و فهمیدیم چه کسانی مد نظر هستند، البته بسیاری از سیاسیون و ما می‌خواستیم که این شورای محترم فرصت بیشتری می‌داد یا اقداماتی انجام می‌داد که چند نفری به این لیست اضافه شوند تا انتخابات رقابتی‌تر شود.»
رئيس جمهوری ایران که به نظر می‌رسد چندان امیدی به نتیجه بخش بودن نامه خود ندارد با لحنی معنی‌دار در این خصوص گفت: «دولت در این زمینه کار زیادی نمی‌تواند انجام دهد و تنها کاری که ما می‌توانستیم انجام دهیم این بود که از رهبری درخواست کنیم اگر مصلحت می‌دانند در این زمینه کمکی بکنند.»
روحانی همچنین اضافه کرد: «البته آقا معمولا کمتر در این مسئله ورود کرده و این مسئولیت شورای نگهبان است ولی خب مواردی هم بوده که ایشان با دستور یا حکم حکومتی خود ورود کرده‌اند. این دیگر مربوط به مصلحت ایشان است و آنچه ما می‌توانستیم را انجام دادیم و از ایشان تقاضا کردیم در صورتی که صلاح می‌دانند اقدامی بفرمایند.»
آیا نامزدهای رد صلاحیت‌شده با دستور خامنه‌ای تائید می شوند؟
اشاره آقای روحانی به ماجرای تایید صلاحیت دو نامزد اصلاح طلب در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ یعنی مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده است. جایی که رهبر ایران در پاسخ به درخواست غلامعلی حدادعادل، رئيس وقت مجلس، نامه‌ای به احمد جنتی نوشت و از دبیر شورای نگهبان خواست صلاحیت این دو نامزد مجددا بررسی شود. پس از آن بود که احمد جنتی بلافاصله در نامه‌ای متقابل به علی خامنه‌ای اعلام کرد که این شورا صلاحیت مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده را تائید می‌کند.
با این حال تردیدهای زیادی وجود دارد که این بار هم رهبر ایران دست به اقدام مشابهی بزند و وارد ماجرای رد صلاحیت‌های گسترده نامزدهای انتخابات بشود. حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان روز چهارشنبه در سرمقاله این روزنامه، شورای نگهبان را مسئول پایین بودن مشارکت در انتخابات ندانسته و دولت را در این زمینه مقصر معرفی کرده است.
آقای شریعتمداری همچنین مدعی شده است که از تمام جریان‌های سیاسی در کشور نامزد انتخابات وجود ندارد و اگر جریانی مدعی است که چهره‌های اصلی آنها در انتخابات حضور ندارند تقصیر خودشان است که همان چهره‌های اصلی نامزد انتخابات نشده‌اند.
شریعتمداری البته اشاره‌ای به این موضوع نکرده که در صورتی که چهره‌های اصلی‌تر نامزد می‌شدند این کاندیداها از فیلتر شورای نگهبان عبور می‌کردند یا خیر؟
او همچنین در بخش پایانی سرمقاله روز چهارشنبه خود به ماجرای ورود علی خامنه‌ای به تائید صلاحیت مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده در انتخابات ۸۴ اشاره می‌کند و در پایان می‌نویسد: «صورت‌مسئله با آنچه در سال ۸۴ اتفاق افتاده تفاوت جدی دارد و طبعاً ادامه ماجرا نیز با سال ۸۴ متفاوت خواهد بود.»
اصلاح‌طلبان انتخابات را تحریم می‌کنند؟
در اردوگاه مقابل جبهه اصلاحات روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که نامزدی برای معرفی به مردم برای انتخابات ۱۴۰۰ ندارد. در بخشی از این بیانیه آمده است که هر ۹ کاندیدای مد نظر این جریان سیاسی از سوی شورای نگهبان حذف شده‌اند.
در بخش دیگری از این بیانیه همچنین آمده است: « شورای نگهبان در اقدامی از پیش زمینه‌سازی شده نمایندگان همه جریان‌های سیاسی مختلف کشور به جز یک جریان مشخص را حذف کرده است. حذف مردم از فرآیندهای تصمیم‌گیری در امور کشور پیام اصلی شورای نگهبان است.»
این مجموعه سیاسی همچنین با اشاره به اینکه تمام ۹ نامزد این جریان با نظر شورای نگهبان از رقابت در انتخابات محروم شده‌اند تاکید کرد که چنین روندی در احراز صلاحیت‌ها «ضربه شدیدی به اعتماد و امید عمومی مردم برای اصلاح امور از طریق انتخابات و صندوق رای» وارد می‌کند.
در همین زمینه حسن خمینی که پیشتر با نظر علی خامنه‌ای از نامزدی در انتخابات منصرف شده بود به شدت از روند احراز صلاحیت‌ها انتقاد کرد و افزود: «من اگر جای نامزدهایی بودم که تایید صلاحیت شده‌اند از حضور در انتخابات انصراف می‌دادم. چرا که دولت برآمده از این انتخابات توان حل هیچ مشکلی را ندارد.»
نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی همچنین در ادامه گفت: «واقعا کافی است آقایان یک لحظه از کسوت خود بیرون آیند، آیا عملکرد خود را می پذیرند؟ پشت عبارت پردازی های زیبا و رفتارهای مقدس مآبانه سنگر گرفتن و پاسخگو نبودن و در عین حال تیشه به ریشه اصیل انقلاب زدن را نمی دانم چه بنامم.»
از زمان اعلام فهرست تایید صلاحیت شدگان انتخابات ریاست جمهوری، واکنش‌ها و عموما اعتراضات گسترده‌ای از سوی جریان‌ها، شخیصت‌ها و همچنین گروه‌های مختلف نسبت به این تصمیمات شورای نگهبان قانون اساسی صورت گرفته است.
برخی هنوز امیدوارند بعد از نامه حسن روحانی به علی خامنه‌ای، رهبر ایران دخالت کند و تجدید نظری در احراز صلاحیت برخی از کاندیداهای برجسته صورت گیرد.
برگرفته از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۶ مه ۲۰۲۱