خشکسالی فراگیر در ایران: اثرات و عامل‌ها

محسن از کشاورزهای بلوچ در منطقه قصرقند است. او می‌گوید کم‌آبی باعث شده تا جانورانی خطرناک همچون گاندو (تمساح پوزه کوتاه) به منازل روی بیاورند. سرتاسر ایران در سال جاری با کمبود آب روبرو خواهد بود. عوامل این خشکسالی چیست؟ آیا راه‌حلی وجود دارد؟

«کم‌آبی در منطقه ما می‌تواند بسیار فاجعه‌بارتر از چیزی باشد که در حال حاضر با آن مواجه هستیم. سبک زندگی در منطقه ما سنتی و کشاورزی گونه است. شغل اکثر افراد کشاورزی است که اگر کم‌آبی به آن مستولی شود نانی بر سفره‌ها نیست و موجبات بزهکاری فراهم می‌گردد. اکنون با تشدید کم‌آبی و خشکسالی، کشاورزان که غالب جمعیت منطقه هستند برای گذران زندگی در مضیقه قرار دارند.»

این بخشی از روایت محسن از مشکلات کم‌آبی است. او که در روستایی در نزدیکی شهرستان قصرقند از استان سیستان و بلوچستان مشغول کشاورزی است، می‌گوید مردم دیگر به کشاورزی تمایل ندارند و به خاطر بی‌آبی و فراگیر شدن بحران خشکسالی به شهرهای بزرگی مانند چابهار و ایرانشهر مهاجرت می‌کنند.

این کشاورز بلوچ همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش به زمانه می‌گوید، کم‌آبی باعث شده تا جانورانی خطرناک همچون گاندو (تمساح پوزه کوتاه) به منازل روی بیاورند:

«بسیاری از روستاها و قصبات این منطقه (بیش از هزار و ۳۰۰) به صورت سقایی و با تانکر آبرسانی می‌شوند آن هم دو نوبت در هفته و با جیره آبی که برای هر فرد ۱۵ لیتر در روز تعریف شده است. در بخش شهری نیز با افت فشار و فرسوده بودن شبکه‌ها روبه‌رو هستیم که گاهی ترمیم می‌شود تا تعویض و احداث یک شبکه جدید.»

روستاهای بسیاری در سیستان و بلوچستان با وجود برخورداری این استان از منابع دریایی، از دسترسی به آب سالم محروم هستند و اهالی این روستاها آب مورد نیاز خود را از هوتک‌ها تهیه می‌کنند.

برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۳۰ مه ۲۰۲۱