براساس آخرین آمار رسمی مرکز آمار، متوسط قیمت حدود ۷۱ درصد از اقلام خوراکی از مرحله بحرانی عبور کرده است. این مرحله نشان می‌دهد قیمت‌ها از کنترل خارج شده و آماده جهش‌های تورمی است. این در حالی است که گزارش رسانه‌های رسمی حاکی از آن است که دستمزد بیش از ۶۰ درصد کارگران شاغل و بازنشسته، حدود ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است.
مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تازه‌ترین گزارش خود از قیمت مواد غذایی، اعلام کرد که متوسط قیمت حدود ۷۱ درصد از اقلام خوراکی از مرحله بحرانی عبور کرده است.
این اقلام خوراکی شامل برنج ایرانی درجه یک، برنج خارجی درجه یک، مرغ، شیر پاستوریزه، ماست پاستوریزه، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخم‌مرغ ماشینی، کره پاستوریزه، روغن مایع، موز، سیب، پرتقال، لوبیا چیتی، عدس، قند، شکر و چای خارجی بسته‌ای، یعنی نیازهای اولیه غذایی می‌شود.
براساس این گزارش، قیمت مرغ، تخم‌مرغ و روغن مایع نیز همچون ماه‌های گذشته در حال افزایش است و پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آینده قیمت این کالاها همچنان افزایش یابد.
روزنامه همشهری نوشته است مرحله بحرانی مرحله‌ای است که طی آن قیمت کالاها ماهانه دو درصد و سالانه ۲۴ درصد افزایش می‌یابد: «این مرحله، مرحله‌ای است که نشان می‌دهد قیمت‌ها از کنترل خارج شده و آماده جهش‌های تورمی است.»
قیمت کره پاستوریزه در تیرماه امسال در مقایسه با تیرماه سال قبل ۱۲۰ درصد رشد کرده است. قیمت موز و روغن مایع نیز در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به‌ترتیب ۹۴,۲ درصد و ۹۲,۳ درصد افزایش یافته است. طبق این اطلاعات در تیرماه امسال قیمت پیاز ۱۴ درصد، تخم‌مرغ ۱۱,۶ درصد و خیار ۱۰,۳ درصد رشد کرده و متوسط قیمت اقلام خوراکی مانند سیب‌زمینی و خیار در محدوده هشدار قرار دارند.
اکبر یاوری، عضو هیئت مدیره اتحادیه میوه و تره‌بار استان تهران نیز چهارشنبه ۱۳ مرداد از افزایش ۲۰ درصدی قیمت میوه نسبت به ماه گذشته و کاهش خرید مردم خبر داد.
گزارش‌های رسمی همچنین نشان می‌دهند که در چهارماهه نخست سال جاری خورشیدی، نرخ اجاره خانه در تهران و سایر شهرها حتی شهرهای دورافتاده و کوچک، به‌طور میانگین ۳۰ درصد افزایش یافته است؛ در حالی‌که داده‌های غیررسمی این افزایش را بسیار فراتر از این رقم می‌دانند.
«همشهری» در توضیح این وضعیت نوشته است: «آمارها نشان می‌دهد در کل چهار دهه گذشته هیچ دولتی به جز در برخی سال‌ها نتوانسته تورم را تک‌رقمی کند، این در حالی است که هم‌اکنون در بیش از ۱۳۰ کشور دنیا، تورم به کمتر از ۵ درصد رسیده است.»
در چنین وضعیتی فرامرز توفیقی، رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار روز گذشته سه‌شنبه ۱۲ مرداد به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت در خوش‌بینانه‌ترین حالت، «در حال حاضر، نرخ سبد حداقلی، ۱۰ میلیون و ۳۴۳ هزار تومان است و نرخ سبدِ تقلیل‌یافته اما غیرواقعی، ۸ میلیون و ۴۶۸هزار تومان است اما دستمزدِ بیش از ۶۰ درصد کارگران شاغل و بازنشسته، حدود ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است.»
به‌گفته توفیقی، سبد معیشتی مبنا برای مذاکرات مزدی ۱۴۰۰ که براساس داده‌های تورمی بهمن‌ماه سال گذشته تهیه شده بود، ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان نرخ داشت. اگر سبد ۱۰ میلیون و ۳۴۳ هزار تومانی را برای تیرماه مبنا قرار دهیم، درمی‌یابیم که هزینه‌های حداقلی زندگی فقط در چهار ماه ابتدای سال، ۵۰,۰۲ درصد رشد داشته است. رشد بیش از ۵۰ درصدیِ قیمت سبد معیشت، یعنی هزینه‌های زندگی کارگران در چهار ماهه‌ی ابتدای سال جاری، بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است.
در این محاسبات، هزینه‌های واقعی مسکن، حمل و نقل، درمان و آموزش، در نظر گرفته نشده است، اگر این هزینه‌ها نیز افزوده شود میزان افزایش هزینه‌های زندگی به مرز ۱۰۰ درصد یا بیش‌تر هم فراتر می‌رود.
بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم در تیرماه سال جاری به ۴۴,۲ درصد رسید. تورم نقطه‌به‌نقطه کالاهای خوراکی که میزان افزایش میانگین قیمت کالاها در یک دوره ۱۲ ماهه را نشان می‌دهد ۵۷,۴ درصد اعلام شد و تورم سالانه ۵۴,۸ درصد.
بیشترین فشار تورمی گروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی را دهک اول تا چهارم، یعنی کم‌درآمدترین گروه جامعه تحمل کردند. نرخ تورم کالاهای خوراکی برای دهک دوم ۵۶,۹ و دهک‌های اول و سوم هم ۵۶,۷ درصد گزارش شده است.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۵ اگوست ۲۰۲۱