سران شورای امنیت سه کشور آمریکا، روسیه، و اسرائيل، قرار است به زودی در مورد ایران جلسه برگزار کنند. الکساندر بن زوی، سفیر اسرائیل در روسیه، به خبرگزاری اسپوتنیک آن کشور گفت که درباره این جلسه که موضوع سوریه نیز در آن مطرح خواهد شد، توافق شده است و جزئیات آن «در حال هماهنگی» است.
آقای بن زوی گفت تاریخ و مکان این دیدار پس از مذاکرات ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، با نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل، معلوم می‌شود که روز ۲۲ اکتبر در بندر سوچی روسیه انجام خواهد شد.
این دیپلمات اسرائیلی گفت: «ما از طرف خود آماده میزبانی هیات‌ها هستیم، اما این موضوع هنوز قطعی نشده است.»
یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل و نخست‌وزیر علی‌البدل دولت آن کشور، نیز پیش‌تر گفته بود که مسکو، واشنگتن، و تل‌آویو در حال بررسی رایزنی‌های سه‌جانبه در سطح شورای امنیت هستند و جلسه‌ای در این راستا شاید در ماه اکتبر برگزار شود.
اسرائیل روابط نزدیکی هم با آمریکا و هم با روسیه دارد، در حالی که روابط آمریکا و روسیه در سا‌ل‌های اخیر به سردی گراییده است. با این حال، واشنگتن هنوز روابط گسترده حرفه‌ای برای هماهنگی در مسائل امنیتی با روسیه دارد؛ روندی که پس از دیدار پوتین با جو بایدن ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در ژنو و توافق‌هایی که در این زمینه شد، به صورت مدون و توسط کارگروه‌های حرفه‌ای پیش می‌رود.
انتظار می‌رود که موضوع ایران از اصلی‌ترین موضوعات دیدار بنت و پوتین در سوچی باشد که به دعوت رئیس‌جمهوری روسیه صورت می‌گیرد. به گفته دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، «مسائل دیپلماتیک، امنیتی و اقتصادی مربوط به دو کشور به‌اضافه مسائل مهم منطقه، و مهم‌تر از همه برنامه هسته‌ای ایران» در سوچی مورد رایزنی قرار خواهند گرفت.
این اولین دیدار حضوری بنت با پوتین است که اخیرا برای تبریک شصت و نهمین سالگرد تولد رئیس‌جمهوری روسیه به او تلفن کرده بود. آقای لاپید ماه گذشته به مسکو سفر کرد تا با سرگئی لاوروف، همتای روس خود، دیدار کند. به گزارش تارنمای «والا»ی اسرائیل، لاوروف از اسرائیل خواسته بود به آمریکا برای برگزاری رایزنی‌های سه‌جانبه در موضوع جنگ داخلی سوریه فشار آورد.
روسیه و اسرائیل در طول جنگ داخلی سوریه با هم هماهنگی داشته‌اند؛ از جمله روسیه به اسرائیل اجازه داده است که به نیروهای تحت حمایت ایران حمله کند تا آن‌ها نتوانند زیاد به مرزهای اسرائیل نزدیک شوند. نیروهای روسیه همچنین در همکاری با دولت بشار اسد در سوریه، به پیدا کردن جسد سربازان اسرائیلی جنگ‌های گذشته کمک کرده‌اند.
در عین حال اما روسیه در سال ۲۰۱۸ به صورت رایگان سامانه‌های پدافند هوایی اس ۳۰۰ در اختیار دولت اسد قرار داد. این اقدام در پی آن بود که ارتش سوریه با هدف حمله به هواپیماهای اسرائیلی، یک هواپیمای تجسسی روسیه را سرنگون کرد که تمام ۱۵ سرنشین آن کشته شدند. سوریه حالا با در اختیار داشتن این سامانه‌ها، حرکت‌های هوایی اسرائيل در آن ناحیه را دشوار کرده است.
در چند روز گذشته یک حمله هوایی که به نظر می‌رسید از سوی اسرائیل انجام شده باشد، منجر به کشته شدن ۹ پیکارجوی طرفدار دولت اسد در مناطق مرکزی خاک سوریه شد. به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه (مستقر در بریتانیا و نزدیک به اپوزیسیون آن کشور)، چهار نفر سوری در میان قربانیان آن حمله بودند و پنج نفر خارجی‌هایی که ملیت‌شان معلوم نشده است. یک ژنرال روس روز پنجشنبه گفت علت حمله نکردن پدافند هوایی سوریه به آن هواپیماهای اسرائیلی، حضور همزمان دو هواپیمای غیرنظامی در آسمان سوریه بوده است. آن مقام روس تایید کرده بود که حمله را چهار جت اف ۱۶ اسرائیلی انجام داده‌اند. به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، هفته گذشته نیز یک حمله هوایی از سوی اسرائیل به همان پایگاه هوایی (موسوم به تی ۴) دو نیروی تحت حمایت ایران را کشت.
روسیه در پی حادثه ۲۰۱۸، مدت‌ها است اسرائیل را متهم می‌کند که از هواپیماهای غیرنظامی به عنوان «سپر» در مقابل پدافند هوایی سوریه استفاده می‌کند. موضع مسکو این است که اسرائیل مسئول کشته شدن ۱۵ سرنشین هواپیمای روسیه است، چرا که از آن هواپیما به عنوان پوششی برای حمله به سوریه استفاده کرده است. ارتش اسرائیل چنین گمانه‌ای را قویا رد کرده است و کارشناسان نظامی مستقل، نیز ممکن بودن چنان تحرکی را زیر سوال برده‌اند.
آن حادثه البته در زمان دولت بنیامین نتانیاهو صورت گرفت. دولت جدید اسرائیل به روشنی خواهان بهبود روابط خود با روسیه است. آقای لاپید روز جمعه در یادداشتی در روزنامه «یدیعوت آخرونوتِ» تل‌آویو گفت که اسرائیل و روسیه هر دو خواهان صلح و ثبات در خاورمیانه هستند و این بنیان همکاری دو کشور است. لاپید نوشت: «روسیه و اسرائیل میل مشترک آوردن صلح و ثبات به منطقه ما را دارند. اسرائیل از نقطه‌نظر منطقه‌ای و راهبردی، روسیه را متحدی مهم می‌داند. برنامه هسته‌ای ایران، اوضاع سوریه و سایر نواحی خاورمیانه، تمام این‌ها مسائلی هستند که علنی و صمیمانه مورد گفت‌وگوی رهبران ما قرار دارد.»
لاپید در آن یادداشت از رهبری روسیه برای «مشارکت قابل توجه در درک و هماهنگی هر دو کشور در مسائل مهم امنیت ملی» تشکر کرد، و گفت: «این‌ها و سایر موضوعات، بنیان محکمی برای روابط ما هستند.»
حدود ۲۰ درصد جمعیت اسرائيل ریشه در شوروی سابق دارند و به زبان روسی تکلم می‌کنند، و همین امر باعث شده است که پوتین آن کشور را جزو جهان روس‌زبان بداند.
وزیر خارجه اسرائیل در یادداشت خود مشخصا به رئیس دولت روسیه اشاره کرد و گفت: «می‌خواهم از رئیس‌جمهوری ولادیمیر پوتین برای پیشبرد روابط کشورمان، و از وزیر خارجه، سرگئی لاوروف، برای تصدی دیرین خود بر روابط دیپلماتیک بین فدراسیون روسیه و دولت اسرائیل، تشکر کنم.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۷ اکتبر ۲۰۲۱