میوه ارزان یا گران، مردم قدرت خرید ندارند

رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی خبر داد که رکود سنگینی بر بازار این محصولات حاکم است.

اسدالله کارگر با بیان این که مشکلی در تامین میوه و صیفی‌جات وجود ندارد، به خبرگزاری مهر گفت: «در شرایطی هستیم که عرضه محصولات نسبت به تقاضا بسیار بیشتر است.»

او با اشاره به افزایش قیمت میوه و سبزیجات، مشکل را در کاهش قدرت خرید مردم دانست و گفت: «قیمت همه کالاها و محصولات در سال‌های اخیر افزایش یافته و افزایش قیمت در میوه نسبت به سایر محصولات کمتر بوده، اما به دلیل این که مردم بیشتر با میوه و صیفی‌جات سرو کار دارند و برخورد آن‌ها با این محصولات روزانه است، افزایش نرخ آن‌ها را بیشتر حس می‌کنند.»

بر اساس تازه‌ترین نرخ‌نامه سازمان مدیریت میدان‌های شهرداری تهران که روز گذشته چهاردهم دی منتشر شد، قیمت میوه‌ و سبزی از ثبات نسبی برخوردار است و حتی محصولات خاص مانند آناناس و نارگیل که گران‌ترین میوه‌ها هستند، با کاهش قیمت مواجه شده‌اند. قیمت هر کیلوگرم آناناس در میدان‌های میوه و تره‌بار با هزار تومان کاهش به ۶۶ هزار تومان، زنجبیل با ۲ هزار تومان کاهش به ۵۷ هزار تومان، و نارگیل با هزار تومان کاهش به ۴۲ هزار تومان رسیده است. با این حال، این محصولات جز قشرهای خاص خریدار دیگری ندارد. 

کاهش خرید میوه مختص به تهران نیست و در شهرهای مختلف ایران به طرز محسوسی به چشم می‌خورد. در یکی از نمونه‌ها، پانزدهم آذر ماه رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار استان یزد با اشاره به رکود در بازار میوه گفت: «خرید میوه مردم یزد در ماه‌های اخیر ۴۰ درصد کاهش یافته است.» حسین مشرف افزایش تورم و نرخ کالاهای اساسی در بازار را از مواردی دانست که سبب شده است مردم توان خرید میوه نداشته باشند. 

ماه‌ها است که ماندن بارهای میوه و سبزی و نبودن مشتری برای آن‌ها به دغدغه فعالان صنفی این حوزه تبدیل شده است. مشکلات اقتصادی باعث شد حتی در مناسبت‌هایی مانند شب یلدا نیز خانواده‌های ایرانی از خرید میوه صرف‌نظر کنند. اسماعیل مرادیان، نایب‌رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، از کاهش ۳۰ درصدی میزان خرید میوه در شب یلدای ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته خبر داد.

جدول زیر با نگاهی به قیمت اعلام‌شده برخی محصولات در میدان‌های میوه و تره‌بار تهران، تغییرات قیمتی را در طول چهار سال نشان می‌دهد. هرچند، قیمت‌های اعلام شده از سوی میدان‌های میوه‌ و تره‌بار گاهی فاصله بسیار زیادی با قیمت خرده فروشی‌های سطح شهر دارند و با آن که با توجه به میزان مقرر سود قانونی نباید بیش از ۳۵ درصد گرانتر فروخته شوند، برچسب قیمت میوه در مغازه‌ها، به ویژه مناطق شمالی شهر، قیمت‌های بسیار بالاتری را نشان می‌دهند.

  نام محصول۱۵ دی ۱۴۰۰۲۱ دی ۱۳۹۹۱۰ مهر ۱۳۹۸۱۳ آبان ۱۳۹۷
موز۲۶۹۰۰۲۲۰۰۰۱۱۰۰۰۱۰۰۰۰
انار۱۶۲۰۰۱۴۲۰۰۷۰۰۰۶۵۰۰
نارنگی۱۳۵۰۰۱۱۹۰۰۶۵۰۰۶۲۰۰
پرتقال تامسون جنوب۱۵۵۰۰۱۲۲۰۰۸۵۰۰۸۰۰۰
سیب سبز۱۲۲۰۰۱۰۲۰۰۷۵۰۰۸۰۰۰
کیوی۱۳۷۰۰۱۲۰۰۰۶۲۰۰۶۰۰۰

قیمت‌گذاری‌ها نشان می‌دهد که با آن که جهش ناگهانی و دو برابر شدن قیمت‌ میوه در سال ۹۸ رخ داده است و از دی ۱۳۹۹ تا دی ۱۴۰۰ افزایش قیمت به نسبت سایر محصولات چندان شدید نبوده، کاهش قدرت خرید مردم چشمگیرتر از سال گذشته شده است. 

مشکلات معیشتی و حذف تدریجی طبقه متوسط در ایران سبب شده است که آمارها از کاهش شدید خرید میوه در ایران (در برخی موارد تا۵۰ درصد) خبر دهند و  فعالان صنفی میوه و تره‌بار پیش‌بینی کنند که با افزایش قیمت میوه، و حتی کاهش آن، باید منتظر کمتر شدن میزان خرید از سوی مردم باشیم؛ آن هم در شرایطی که قیمت سایر مواد غذایی، ازجمله پروتئین‌ها و لبنیات نیز افزایش چشمگیری داشته و از سبد خرید بسیای از خانوارها حذف شده است. 

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی ، ۶ ژانویه ۲۰۲۲