به گزارش وب‌سایت خبری آمریکایی اکسیوس، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر اخیر خود به اورشلیم، به مقام‌های اسرائیلی گفته است که تهدید استفاده از سازوکار «ماشه» و بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، باید به‌عنوان ابزاری برای بازداشتن ایران از غنی‌سازی اورانیم تا سطح تسلیحاتی، مورد استفاده قرار گیرد.
باراک راوید، خبرنگار اکسیوس، چهارشنبه، ۱۵ دی‌ماه، در گزارشی، از قول سه مقام اسرائیلی آگاه، به این موضوع اشاره کرده است.
سازوکار «ماشه» یا «اسنپ‌یک»، مهم‌ترین ابزاری است که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ برای مجازات ایران درصورت نقض توافق در نظر گرفته شده است.
بخشی از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ به «سازوکار حل اختلاف‌ها» در صورت بروز مناقشه میان طرف‌های برجام در روند اجرای آن اختصاص داده شده است. در این بخش از برجام، روندی تعریف شده است که در آن به درخواست هریک از طرف‌های توافق، ممکن است درنهایت با رأی اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد، به بازگشت تحریم‌های بین‌المللی سازمان ملل علیه ایران منجر شود؛ به همین دلیل این سازوکار با عنوان «ماشه» نیز خوانده می‌شود. بازگشت تحریم‌های بین‌المللی برای اقتصاد بحران‌زده ایران، ویران‌کننده است، زیرا تمام اعضای سازمان ملل متحد ملزم به رعایت آن خواهند بود.
این درحالی است که جمهوری اسلامی ایران هم‌زمان با شرکت در مذاکرات احیای برجام در وین، به پیش‌روی در برنامه هسته‌ای خود ادامه می‌دهد و اسرائیل پیش‌تر به متحدان غربی خود هشدار داده بود که تهران درحال انجام اقدام‌های فنی برای آغاز غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۹۰درصد است.
اسرائیل درحال حاضر با ترغیب ایالات متحده و سه کشور اروپایی طرف برچام، یعنی فرانسه، آلمان و بریتانیا، به افزایش فشار بر ایران، احتمال به‌کارگیری سازوکار ماشه و بازگشت فوری تحریم‌ها را بالا برده است؛ اما به گفته مقام‌های اسرائیلی، تاکنون تنها بریتانیایی‌ها از این ایده استقبال کرده‌اند.
ایالات متحده در پاسخ به اسرائیلی‌ها این بحث را به میان کشیده است که فشارها باید با دیپلماسی متعادل شود و عملیات خرابکارانه اسرائیل علیه تاسیسات هسته‌ای ایران، در عمل باعث شده است که ایرانی‌ها به برنامه خود سرعت بخشند.
مقام‌های اسرائیلی به اکسیوس گفتند سالیوان در نشست ۲۲ دسامبر (اول دی‌ماه) گروه مشاوره راهبردی آمریکا-اسرائیل، درمورد این‌که ایرانی‌ها احساس می‌کنند به امکان دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک شده‌اند، ابراز نگرانی کرده، اما گفته است که نمی‌داند فشار بیشتر آمریکا یا فقدان آن، کدام‌یک احتمالا ایران را بیشتر به‌سمت بمب هسته‌ای می‌برد.
به گفته این مقام‌های آگاه، سالیوان در عین حال، افزوده است که علاوه‌بر تقویت اعتبار تهدید نظامی علیه ایران، باید تهدید به‌کارگیری سازوکار ماشه و بازگشت فوری تحریم‌ها نیز برای بازداشتن ایران از بالا بردن سطح غنی‌سازی اورانیوم تا ۹۰درصد، استفاده شود.
براساس این گزارش، مقام‌های وزارت خارجه اسرائیل نیز درمقابل به سالیوان گفته‌اند فکر می‌کنند درصورتی‌که مذاکرات وین به بن‌بست برسد، بدون توجه به سطح غنی‌سازی ایران، ایالات متحده و کشورهای اروپایی باید با فعال‌‌سازی سازوکار ماشه و بازگرداندن فوری تحریم‌ها را در پیش بگیرند.
آن‌طور که مقام‌های اسرائیلی به اکسیوس گفته‌اند، در پایان نشست ۲۲ دسامبر، همتای اسرائیلی سالیوان، ایال هولاتا، تصدیق کرده است که استفاده از سازوکار ماشه به‌عنوان یک عامل بازدارنده دربرابر غنی‌سازی ۹۰درصدی، منطقی است.
یک مقام ارشد دولت آمریکا در پاسخ به سوالی درمورد این صحبت‌ها، به اکسیوس گفت که ایالات متحده در مورد رایزنی‌های دیپلماتیک محرمانه اظهارنظر نخواهد کرد، اما افزود: «ایالات متحده و اسرائیل در مورد تهدیدهای امنیتی ناشی از ایران بسیار همسو هستند. سفر ماه گذشته جیک سالیوان این همسویی را تایید کرد.»
دور هشتم مذاکرات احیای برجام از روز دوشنبه، ۱۳ دی‌ماه، در وین آغاز شده است. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ، روز سه‌شنبه با اشاره به «پیشرفت‌های اندک» در مذاکرات هفته گذشته، ابراز امیدواری کرده است که این هفته در مذاکرات، پیشرفت بیشتری به‌دست آید.
به گفته مقام‌های اسرائیلی، سالیوان در نشست گروه مشاوره راهبردی آمریکا-اسرائیل گفته است که اگر ظرف چند هفته در وین توافقی حاصل نشد و ایرانی‌ها با حسن نیت مذاکره نکردند، آمریکا باید از مذاکرات کناره‌گیری کند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۶ ژانویه ۲۰۲۲