حذف ارز ترجیحی که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ مدنظر دولت ابراهیم رئیسی قرار گرفته، واکنشهای بسیاری را به همراه داشته است. در کنار ابراز مخالفت فعالان کارگری در گفتوگوهای متعدد با رسانهها، حالا برخی از نمایندگان مجلس نیز با این اقدام مخالفت کردهاند؛ با این حال هنوز تکلیف حذف یا ماندن ارز ۴۲۰۰ تومانی مشخص نیست.
به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، نهادههای دامی، نان و دارو از جمله کالاهای اساسی به شمار میروند که از حذف ارز ترجیحی متاثر میشوند؛ با این حال، برخلاف دلایل و توجیهات مختلفی که مسئولان دولتی برای حذف ارز ترجیحی برمیشمارند، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی روز چهارشنبه، ۲۲ دی، گفت که این تصمیم صرفا به دلیل کمبود منابع مالی دولت اتخاذ شده است.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، سید نظامالدین موسوی با استناد به اظهارات صریح رئیس سازمان برنامه و بودجه در صحن علنی مجلس مبنی بر اینکه دولت به دلیل محدودیتهای ارزی ناچار است ارز ترجیحی را حذف کند، گفت: «هنوز درباره چگونگی حذف ارز ترجیحی و مقابله با آثار آن بر معیشت مردم برنامه مشخصی به مجلس ارائه نشده است. این درحالی است که هم در قانون بودجه ۱۴۰۰ و هم در تفاهمی که بین سازمان برنامه و کمیسیونهای مجلس حاصل شده بود، دولت برای تدوین بستههای حمایت معیشتی از مردم، اختیارات لازم را داشته است.»
او در پاسخ به این پرسش که آیا دولت براساس قانون به حذف ارز ترجیحی مکلف شده است، گفت: «در جلسه علنی مجلس، آقای میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، صراحتا اعلام کرد که دولت با ۳۸۰ هزار میلیارد تومانی که از محل درآمدهای ارزی کسب میکند، باید هم حقوق بدهد، هم بودجه عمرانی را تامین کند و هم ارز ترجیحی را و این امر امکانپذیر نیست و نمیتوان این شرایط را ادامه داد. این موضع صریح ایشان است. پس دلیل پیگیری جدی دولت برای حذف ارز ترجیحی، کمبود منابع است نه مصوبه مجلس.»
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی از موافقت برخی نمایندگان مجلس با کلیت حذف ارز ترجیحی خبر داد اما تاکید کرد که دولت هنوز برنامه اجرایی مشخصی برای عملیاتی شدن این موضوع به نمایندگان ارائه نکرده است.
زمزمههای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی در شرایطی به واقعیت نزدیک میشود که رئیس سازمان برنامه و بودجه در تلاش برای آماده کردن فضا برای گرانیهای پس از آن، از احتمال افزایش قیمت برخی کالاها و خدمات و حتی کارتی شدن خرید نان پس از اجرایی شدن این تصمیم، خبر داده است.
به گفته او، «فعلا بحث حذف ارز نهادهها مطرح است و حذف یارانه دارو و نان در فاز دوم تعیین تکلیف میشود». با این حال تبعات این تصمیم از همین حالا احساس میشود و خانوادههایی را که با حقوق کارمندی یا کارگری و به سختی روزگار میگذرانند، نگران کرده است.
احتمال جهش شدید قیمت مرغ که یکی از موارد مطرحشده در روزهای اخیر است، سبب شده است تا برخلاف وعده مسئولان، افزایش قیمت اقلام خوراکی به دغدغه دهکهای پایین جامعه ایران تبدیل شود. اینطور که محمدرضا میرتاجالدینی، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، به ایسنا خبر داده است، قیمت مرغ پس از حذف ارز ترجیحی حدود ۵۰ هزارتومان (کیلویی) میشود. با این حال، کارشناسان اقتصادی افزایش قیمت مرغ را حتی تا ۸۰ هزار تومان هم پیشبینی میکنند. به این ترتیب، در دولتی که حمایت از محرومان و نیازمندان را وعده داده بود، خانوادههایی که تا پیش از این برای تهیه گوشت قرمز و ماهی مشکل مالی داشتند، حالا از خرید مرغ و لبنیات و حتی نان هم محروم میشوند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۳ ژانویه ۲۰۲۲