چین روز شنبه آغاز اجرای توافق ۲۵ ساله استراتژیک با ایران را اعلام کرد. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در زمان اعلام این خبر در چین به سر می‌برد. چین، بزرگ‌ترین شریک اقتصادی ایران و یکی از طرف‌های برجام است.
ایران و چین سال گذشته و پس از مدت‌ها چانه‌زنی خبر امضای توافق راهبردی ۲۵ ساله میان دو کشور را منتشر کردند. این سند حوزه‌های مختلفی از جمله انرژی، امنیت، زیرساخت‌ها و فنآوری ارتباطات را در بر می‌گیرد. محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری اسبق ایران نخستین فردی بود که در زمان توافق اولیه و پیش از امضای آن، با انتشار اخباری درباره این سند سردمداران حکومت ایران را به دیپلماسی مخفی و حراج منافع ملی متهم کرد. پس از آن بسیاری از شهروندان و سیاستمداران ایرانی از این طرح استراتژیک به‌عنوان «خیانت» یاد کردند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه وانگ یی و حسین امیرعبداللهیان، وزرای امور خارجه ایران و چین روز جمعه در یک گردهم‌آیی در شهر ووژی در شرق چین این خبر را اعلام کردند. وزیر امور خارجه چین در این دیدار تاکید کرد پکن همواره با تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه علیه ایران مقابله خواهد کرد.
چین یکی از معدود کشورهایی است که با وجود تحریم‌های کامل ایالات متحده علیه تجارت نفت با ایران از سال ۲۰۱۸، همچنان مشتری سوخت جمهوری اسلامی است. اگرچه گزارش‌های غیررسمی نشانگر آن است که بهای نفت ایران برای چین، پایین‌تر از قیمت بازار است. چین برای دور زدن تحریم‌ها، مبدا نفت خریداری شده از ایران را اعلام نمی‌کند.
با وجود پر سر و صدا بودن این سند، به‌‌ویژه در ایران، جزئیات خاصی از آن منتشر نشده است. با این حال نیویورک تایمز در سال ۲۰۲۰ با انتشار گزارشی اعلام کرده بود ایران براساس این قرارداد بخشی از نیاز چین به نفت را تضمین می‌کند.
چین از سال‌ها پیش به دنبال گسترش روابط با ایران است. شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری قدرتمند چین در سال ۲۰۱۶ به تهران سفر کرد و ایران را «شریک اصلی چین در خاورمیانه» خوانده بود.
ایران روز جمعه از آغاز مرحله اجرای توافق ۲۵ ساله‌ای خبر داد که با چین برای همکاری‌های راهبردی و جامع وضع شده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران پس از سفر به پکن و دیدار با وانگ یی، همتای چینی خود اعلام کرد که «ما توافق کردیم که هر دو طرف اجرایی شدن و شروع عملیاتی شدن توافق همکاری‌های راهبردی و جامع ۲۵ ساله دو کشور را اعلام کنیم.»
بنا بر گزارش ایسنا، وزیر خارجه ایران در جریان این سفر علاوه بر گفتگو بر سر بر سر عملیاتی کردن این توافق، درباره موضوعات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی همچون تحولات افغانستان و مذاکرات وین با مقامات چینی گفتگو کرده است.
امیرعبداللهیان پس از این سفر، در جمع خبرنگاران ضمن انتقاد به عملکرد طرف‌های غربی شرکت کننده در مذاکرات وین و اینکه «هیچ ابتکار عملی ارائه نمی‌دهند»، اعلام کرد که در جریان مذاکرات وین، نماینده چین در کنار نماینده روسیه حامی حقوق هسته‌ای ایران همچنین لغو تحریم‌های وضع شده علیه این کشور هستند.
فارس نیز به نقل از امیرعبداللهیان نوشت که در جریان این سفر، وانگ یی از «آمادگی کشورش برای توسعه همکاری‌ها در حوزه تامین مالی، انرژی، بانکی و فرهنگی» همچنین «ادامه حمایت از مواضع ایران در مذاکرات وین» خبر داده است.
سند برنامه همکاری جامع ایران و چین روز شنبه ۲۷ مارس ۲۰۲۱ میلادی مصادف با ۷ فروردین در جریان سفر وانگ یی به ایران در آستانۀ پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور به امضای او و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت ایران رسید.
ایران در آن زمان اعلام کرده بود که هدف از امضای آن، تعمیق روابط دوجانبه در موضوعات مختلف، بویژه دفاعی (تقویت زیرساخت‌های دفاعی) و اقتصادی (مشارکت ایران در طرح کمربند-راه چین) است.
در زمان امضای رسمی این سند اعلام شد که آنچه به تایید وزرای خارجه دو کشور رسیده «یک نقشه راه برای همکاری‌های جامع دو کشور» است و هنوز «حاوی هیچ قراردادی نیست.»
چین از آغاز اجرای سند توافق راهبردی ۲۵ ساله با ایران خبر داد | Euronews
ایران از آغاز مرحله اجرای توافق همکاری‌های راهبردی و جامع ۲۵ ساله با چین خبر داد | Euronews
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۶ ژانویه ۲۰۲۲