فرهاد کاس نژاد
فوتبال ایران فقط با سفر رئیس فیفا به تهران و با هشدار و نظارت فیفا یادش میآید که درهای ورزشگاه آزادی را باید به روی تماشاگران زن بگشاید. فیفا اگرچه از حضور بیقیدوشرط و بلیتفروشی بدون محدودیت برای زنان ایرانی در تمام مسابقات حرف میزند، اما شیوع کرونا بهانهای برای وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال است تا با فروش معدود بلیت به زنان و حتی شاید گزینش تماشاگران، نمایشی از حضور زنان در ورزشگاه آزادی بسازد و اینفانتینو را از تهران بدرقه کند. جیانی اینفانتینو قصد دارد روز ۷ بهمنماه برای تماشای بازی ایران – عراق به تهران برود و حتی ملاقاتی با رئیسجمهوری ایران داشته باشد.
در جلسه چند روز پیش حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان و شهابالدین عزیزی خادم، رئیس فدراسیون فوتبال مقرر شد تا در دو بازی پیش روی تیم ملی ایران مقابل عراق (۷ بهمنماه) و امارات (۱۲ بهمنماه) طبق مصوبه ستاد مبارزه با کرونا ۱۰ هزار بلیت فروخته شود؛ هشت هزار بلیت برای مردان و دو هزار بلیت برای زنان، تقسیمی که حتی در عدد و ظاهر ماجرا هم تبعیضآمیز است. با توجه به شیوع کرونا در ایران منطقی است که کمتر از ظرفیت ورزشگاه بلیت فروخته شود، اما منظور از مصوبه ستاد ملی کرونا احتمالا جلسه سرپایی وزیر بهداشت و وزیر ورزش است که فیلمی از آن منتشر شد و دو وزیر در حال خوشوبش، از تصمیم برای ورود تماشاگران به ورزشگاهها میگفتند، بدون آنکه چنین تصمیمی را افراد متخصص بررسی کنند.
در هفتههای اخیر فدراسیون فوتبال از خبرنگاران زن که در حوزه ورزش فعالیت میکنند، دعوت کرده است تا در ورزشگاه آزادی تماشاگر بازیها باشند، اما بعد از بازی به خبرنگاران زن اجازه ندادهاند که در کنفرانس خبری شرکت کنند. اینها شاید تمرینی برای ورود زنان به ورزشگاه و همزمان تمرینی برای اعمال محدودیتها است.
در روزهای اخیر اظهارنظرهای چهرههای پرنفوذی که پیشتر مخالف سرسخت حضور زنان در ورزشگاهها بودند، نشان میدهد که فشارهای فیفا کارساز بوده و مواضع درباره حضور زنان تغییر کرده است، اگرچه همچنان اظهارنظرها عجیب است. احمد علمالهدی در نماز جمعه مشهد گفت: «مسئولین نظام اسلامی ما باید در ورزشگاهها مکانهایی را مخصوص بانوان آماده کنند تا زنان در عین تماشای مستقیم فوتبال، صیانت داشته باشند و هنگامیکه دختری موقع تماشای فوتبال از هیجان فریاد میزند، یک مرد هرزه از این هیجان او سوءاستفاده نکند. دستگاهی که مسئولیت توسعه ورزش قهرمانی در کشور را بر عهده دارد، باید برای تماشای مستقم فوتبال برای زنان صیانت ایجاد کند.»
این البته اولین اظهارنظر ورزشی علمالهدی نیست. او سال ۹۸ وقتی تیم شهرخودرو مشهد به لیگ قهرمانان آسیا صعود کرد، گفته بود: «اخیرا رشته فوتبال نیز به یک میدان مبارزه با دشمن و دفاع از انقلاب تبدیلشده، در واقع این میدان مبارزه جنگ نرم با دشمن است، بنابراین این صعود شما بهعنوان یک رزمندگی در برابر دشمن در جنگ نرم مطرح است.» علمالهدی مخالف استخدام مربی خارجی هم بود و حتی حضور مربیان خارجی در فوتبال ایران را مایه ننگ میدانست.
جداسازی تماشاگران زن و مرد در ورزشگاه، بلیتفروشی تبعیضآمیز به دو هزار تماشاگر زن و ادامه ممنوعیت حضور تماشاگران در بازیهای لیگ برتر و سایر لیگهای ایران، موضوعاتی است که همچنان میتواند برای فیفا سوالبرانگیز باشد. ایران در سالهای اخیر چند بار، ازجمله در بازی ملی مقابل کامبوج و بازی پرسپولیس در فینال لیگ قهرمانان آسیا، تماشاگران زن را به ورزشگاه راه داد، اما درها دوباره به روی زنان بسته شد. فیفا در دو سال اخیر به دلیل شیوع کرونا و برگزاری بدون تماشاگر بازیها با فدراسیون فوتبال ایران درباره ورود زنان به ورزشگاهها مماشات کرده، اما بعید است این مماشات همیشه ادامه داشته باشد.
حاصل دیدارهای پیشین جیانی اینفانتینو با رئیسجمهوری وقت ایران -حسن روحانی- این بود که از سوی طرف ایرانی در مذاکره وعده داده شد زنان به ورزشگاهها بروند، اما وقتی رئیس فیفا ایران را ترک کرد آن وعدهها نیز فراموش شدند. ازاینرو، روشن نیست که نتیجه دیدار احتمالی اینفانتینو در بهمنماه با رئیسجمهوری ایران -ابراهیم رئیسی- چه باشد.
فیفا حتی در سالیان اخیر چند بار خطر تعلیق فدراسیون فوتبال را هشدار داده است، اما مسئله ورود زنان به ورزشگاهها در فدراسیون فوتبال حل نمیشود چون این نهاد، استقلالی برای تصمیمگیری ندارد. اینکه فیفا به استقلال فدراسیون اصرار دارد اما مجلس شورای اسلامی حاضر نیست اساسنامه جدید فدراسیون -حاوی صراحت در اعلام غیردولتی بودن فدراسیون- را تصویب کند، جدلی بر سر همین موضوع است: استقلال در تصمیمگیری.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۵ ژانویه ۲۰۲۲