امامان جمعه و نمایندگان ولی فقیه یک‌صدا در خطبه نماز جماعت خود از جشنواره فیلم فجر انتقاد کردند. در مراسم اعطای جوایز این جشنواره انتقاداتی مطرح شد، شماری از هنرمندان سرشناس آن را تحریم کردند و صداوسیما دست به سانسور زد.
هفته گذشته مراسم اختتامیه و اعطای جوایز چهلمین جشنواره فیلم فجر در مرکز همایش‌های برج میلاد تهران برگزار شد. این جشنواره که با حاشیه‌های بسیار توأم بود، از تحریم برخی هنرمندان سرشناس گرفته تا سانسور صدا و سیما و عدم اعطای “سیمرغ مردمی”، یک هفته بعد انتقادهای امامان جمعه را به دنبال داشت.
در این جشنواره به رغم سانسور صدا و سیما، صدای همبستگی سینماگران با قربانیان هواپیمای سرنگون‌شده اوکراینی و کشته‌شدگان اعتراضات ۹۸ در ایران طنین‌انداز شد.
محمدمهدی حسینی همدانی، امام جمعه کرج در نماز جمعه ۲۹ بهمن از دست اندرکاران برگزاری جشنواره فیلم فجر انتقاد کرد و گفت برخی از اسامی فیلم‌های جشنواره ناامیدکننده بود.
امام جمعه کرج می‌گوید: «نباید اجازه داد فرهنگ اباحه‌گری به خصوص در دستگاه‌ها ترویج پیدا کند و دستگاه‌های حاکمیتی باید در این زمینه هوشیارتر عمل کنند».
همبستگی سینماگران با قربانیان آبان ۹۸ و هواپیمای سرنگون‌شده
یک ماه پیش از برگزاری جشنواره فجر شماری از سینماگران و هنرمندان ایرانی در همبستگی با خانواده جانباختگان پرواز هواپیمای مسافربری اوکراینی که توسط پدافند سپاه ساقط شد، اعلام کردند از حضور در جشنواره‌های فجر انصراف می‌دهند.
مسعود کیمیایی، کارگردان سینما در پیام ویدئویی خود پیشاپیش اعلام کرد که از حضور فیلمش در جشنواره فیلم فجر منصرف شده است.
فاطمه معتمد آریا، شهرام ناظری و شماری دیگر گفته بودند به دلیل عزادار بودن خانواده‌ها از حضور در این جشنواره خودداری می‌کنند.
برخی دیگر از هنرمندان مانند همایون غنی‌زاده معتقد بودند باید در جشنواره‌ها و برنامه‌ها شرکت کرد، ماند و صدای اعتراض خود را بلند کرد. این سینماگر پیش از این در جشن انجمن منتقدان گفته بود، سکوت کردن درباره وقایع آبان ۹۸ “قباحت” دارد، و سپس جایزه‌اش را به پویا بختیاری، از کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۹۸ تقدیم کرد.
به نظر می‌آید اظهارات انتقادی شماری از برندگان جوایز فیلم فجر در مراسم اختتامیه، اعتراض امامان جمعه را برانگیخته است. با اینکه صدا و سیمای جمهوری اسلامی این مراسم را به صورت زنده پخش می‌کرد، اما مدام دست به قطع و سانسور عبارت‌های انتقادی سخنرانان می‌زد.
امیر آقایی به هنگام دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم “شنای پروانه” گفت: «در انتها یک دلگیری را در حد چند ثانیه با شما در میان بگذارم. چندی پیش خانمی در رسانه ملی اظهار کردند اگر کسی ناراضی است، برود.»
او افزود: «رفتن را به کسی خطاب می‌کنند که آمده باشد. ما که نیامدیم، ما بودیم و ریشه در خاک سرزمین‌مان داریم!» این عبارت امیر آقایی از سوی صدا و سیما سانسور شد.
کارگردان فیلم “درخت گردو”، محمد حسین مهدویان، که بهترین کارگردان این چهلمین جشنواره شد جایزه و فیلم خود را به “پدران داغدیده سال ٩٨” اهدا کرد. این بار نیز اظهارات این کارگردان با سانسور صدا و سیما روبرو شد.
مهدویان برای دریافت جایزه روی سن رفت و خطاب به جمعیت گفت: «این فیلم را تقدیم می‌کنم به پدرم و تمامی پدران این سرزمین. همه پدرانی که داغ دیده‌اند، پدران داغ دیده سال ۱۳۹۸، از سیل تا حوادث آبان تا ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی. تقدیم می‌کنم به پدران کشته‌شده‌های مظلوم تشییع جنازه سردار قاسم سلیمانی در کرمان که هر دو طرف تصمیم گرفتند آن ها را نادیده بگیرند.»
اشاره مهدویان به شکل گرفتن جامعه دوقطبی در ایران نیز با سانسور صدا و سیما روبرو شد.
نماینده ولی‌فقیه در استان البرز با اشاره به اینکه نباید تریبون در اختیار هر کس قرار گیرد، گفت: «اگر وزارت ارشاد در مقابل این رفتارها تذکر جدی ندهد، طرف به خود اجازه صدور فتوا هم می‌دهد.»
به گفته او “جشنواره فیلم فجر باید در شان فجر انقلاب باشد و در این مسیر در حال حرکت است که باید بهتر از این به مسیر خود بازگردد”.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، آیت‌الله علیرضا اعرافی، امام‌جمعه قم و عضو شورای نگهبان گفت: «گذر از برخی مرزهای ایمانی و اخلاقی در جشنواره فجر انجام و حرمت‌شکنی شد، ارزش‌های عفاف و حجاب و ازدواج و خانواده و اخلاق را در رفتارهایی شکستند که اقدام دردآوری بود و باید عذرخواهی و جبران شود.»
محمدنبی موسوی‌فرد، امام جمعه اهواز گفته است: «در این جشنواره برخی هوس‌باز و از خدا بی خبر حرف‌هایی بر زبان آوردند که یزید هم همین حرف‌ها را زده است.»
نماینده ولی فقیه در خوزستان افزود: «این حرف‌ها غیر از رفتارهای زشت و پلشتی است که در لباس پوشیدن‌های برخی در این جشنواره مشاهده شد.»
موسوی‌فرد می‌گوید، “انتظار و توقع ما از دولت انقلابی و وزارت ارشاد” این است که توجه بیشتری داشته باشد.
چندین هنرمند و سینماگر دیگر بر روی سن انتقادهایی در ارتباط با حوادث چند ماه اخیر در ایران مطرح کردند که همه این اظهارات با سانسور صدا و سیما همراه بود.
از جمله می‌توان به اظهارات محمد شکیبانیا، سازنده مستند “جایی برای فرشته‌ها نیست” اشاره کرد که سانسور شد. او گفت: «پرسش‌های زیادی بی‌پاسخ هستند و این‌ها دست از سر ما برنمی‌دارند. خیلی از کسانی که آمده‌اند و خیلی از کسانی که نیامده‌اند برای همدردی با سوگواران حوادث اخیر است. این سوگواری غیرعادی‌ترین سوگواری جهان است و امیدوارم به پاسخ این پرسش‌ها برسیم.»
امام جمعه شهرکرد در خطبه‌های نمازجمعه گفت یک سری افراد در حاشیه جشنواره فیلم فجر فجایعی را به بار می‌آورند که در شأن رسانه و هنر ما نیست و می‌طلبد که این فضا توسط دستگاه‌های نظارتی بیشتر رصد شود.
همچنین امام جمعه موقت اصفهان نیز از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست که نسبت به حاشیه‌های ایجاد شده در جشنواره فیلم فجر توجه داشته باشد.
گفته می‌شود اظهارات نوشین معراجی، فیلمنامه‌نویس فیلم “نمور” در جشنواره فیلم فجر درباره ازدواج سفید و و” حلال‌زاده” بودن فرزند این افراد با واکنش تندی از سوی تعدادی از روحانیون و امامان جمعه روبرو شده است.
نوشین معراجی، فیلمنامه‌نویس، دو روز پیش به خاطر “شائبه‌ها و سوء‌تفاهم‌های پیش آمده” عذرخواهی کرد و نوشت، فیلم منتشره از نشست خبری ناقص است.
ایسنا نوشت، چهلمین جشنواره فیلم فجر که با ماجراهای زیادی همراه بود، سرانجام در مراسم پایانی با لو رفتن اسامی برگزیدگان به یک پایان شگفت‌ساز رسید؛ جشنواره‌ای که روز قبل از اختتامیه “سیمرغ مردمی”اش حذف شد و بدون هیچ توضیحی دقیق‌تر در این زمینه، مراسم پایانی‌اش را برگزار کرد.
“سیمرغ مردمی” مهم‌ترین جایزه این جشنواره است که از سوی تماشاگران اهدا می‌شود.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی، ۱۹ فوریه ۲۰۲۲