مجله تایم روز پنجشنبه، دوازدهم اسفند، فهرست ۱۲ نفرهای از زنان فعال و تاثیرگذار در کشورهای مختلف را بهعنوان زنان سال ۲۰۲۲ منتشر کرد. زهرا جویا، روزنامهنگار افغان و موسس خبرگزاری رخشانه، یکی از این زنان است که مجله تایم او را بهعنوان یکی از زنان سال که برای ایجاد تغییر در محیطهای دشوار تلاش کردهاند، شناخته است.
مجله تایم سالانه فهرستی از شخصیتهای تاثیرگذار سال هم منتشر میکند، اما این فهرست ویژه زنان است. این مجله زنان این فهرست را شخصیتهایی توصیف میکند که برای ایجاد جهانی فراگیر و عادلانه تلاش کردهاند. تایم پیش از این نیز فهرست ۱۰۰ شخصیت تاثیرگذار سال ۲۰۲۱ را منتشر کرده بود که نام محبوبه سراج و ملا عبدالغنی برادر در میان آنها بود. هرچند انتخاب ملا برادر، معاون نخستوزیر طالبان، به دلیل کارنامه ضدحقوق بشری این گروه واکنشهای زیادی را برانگیخت.
همزمان با تسلط طالبان بر افغانستان، فعالیت رسانههای آزاد و آزادی بیان بهطورکلی در این کشور برچیده شد. زیرا طالبان با اعمال فشار و سانسور شدید بر رسانهها عرصه را بر صدها رسانه فعال در افغانستان تنگ کرد. در این میان، خبرنگاران زن به دلیل تفکیک جنسیتی در حکومت طالبان و اعمال قوانین سختیگرانه بر زنان شاغل، بیشترین آسیب را متحمل شدند. بنا بر اعلام سازمان گزارشگران بدون مرز، همزمان با تسلط طالبان بر افغانستان، ۸۰ درصد از خبرنگاران زن شغلشان را از دست دادند و تعداد زیادی از آنان کشور خود را ترک کردند. یکی از این زنان، زهرا جویا بود که با پروازهای تخلیه به بریتانیا منتقل شد.
جویا در گفتوگو با مجله تایم، مقوله تغییر کردن طالبان را اشتباه خواند و گفت: «طالبان گروهی تندرو و بنیادگرا است و به حقوق بشر هیچ اعتقادی ندارد.» او از جامعه جهانی خواست بدون حمایت از زنان در افغانستان، به هیچ عنوان طالبان را به رسمیت نشناسند. او تصریح کرد: «مذاکرات میان طالبان و دولت آمریکا در زمان ریاستجمهوری ترامپ که به توافق میان این دو طرف انجامید، بدون هیچ نمایندهای از دولت افغانستان یا زنان برگزار شد. در همان زمان مشخص شد که خواستههای زنان افغان برای ایالات متحده و متحدانش اهمیت چندانی ندارد. اکنون همه زنان افغانستان حقوق، آزادی و امید خود را از دست دادهاند.»
زهرا جویا، روزنامهنگار ۲۹ ساله افغان، در سال ۲۰۲۰ خبرگزاری رخشانه را با رویکرد روایتگری زنان افغان ایجاد کرد و پرداختن به سرگذشت آنان را سرخط فعالیت این رسانه قرار داد. خبرگزاری رخشانه خیلی زود، در دسامبر ۲۰۲۱، توانست جایزه خبرنگاری ماری کولوین بریتانیا را به دست آورد. نام زهرا جویا اکنون در فهرست ۱۲ زن تاثیرگذار سال ۲۰۲۲ مجله تایم قرار گرفته است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۴ مارس ۲۰۲۲