قیمت هر بشکه نفت برنت در آغاز معاملات صبح امروز به ۱۳۹.۱۳ دلار رسید. افزایش قیمت نفت تهدیدی جدی در ارتباط با افزایش تورم در اقتصاد جهان خواهد بود.
با آغاز هفته در بازارهای آسیا و اقیانوسیه صبح دوشنبه ۷ مارس ۲۰۲۲ برابر با ۱۶ اسفند ۱۴۰۰، قیمت نفت برنت دریای شمال به ۱۳۹ دلار و ۱۳ سنت در هر بشکه رسید که بالاترین قیمت در نزدیک به چهارده سال گذشته است. قیمت نفت وست تگزاس اینترمیدیت نیز به ۱۳۰ دلار و ۵۰ سنت در هر بشکه رسید.
جمعه‌ای که گذشت در آخرین روز کاری هفته گذشته قیمت هر بشکه نفت برنت ۱۱۸.۰۳ دلار معامله شد و قیمت امروز با بیش از ۲۰ دلار افزایش از بحرانی‌تر شدن روند افزایش قیمت نفت حکایت دارد.
قیمت نفت همزمان با آغاز حمله نظامی ولادیمیر پوتین به خاک روسیه در ۲۴ فوریه، با فراز تندی رو به افزایش است. قیمت حدود ۱۴۰ دلاری نفت برنت رکوردی جدید از سال ۲۰۰۸ و طی ۱۴ سال گذشته را ثبت کرده است.
در ژوئیه ۲۰۰۸ قیمت نفت به ۱۴۷.۵ دلار رسید، اما برخی از تحلیلگران فکر می‌کنند که به‌دلیل تأثیر ژئوپلیتیک بحران اوکراین، قیمت کنونی نفت می‌تواند از این رقم نیز فراتر رود.
قیمت نفت ماه گذشته و در پی هشدار مقامات ایالات متححده درباره احتمال حمله احتمالی روسیه به اوکراین، به ۹۶ دلار در هر بشکه افزایش یافت و سپس با آغاز حمله روسیه به اوکراین، به بیش از ۱۰۱ دلار و ۳۰ سنت رسید.
رشد قیمت نفت همچنین بر قیمت فرآورده‌های نفتی اثرگذار بوده و قیمت بنزین در آمریکا نیز به رکورد تاریخی رسیده است. قیمت هر گالن بنزین در آمریکا نسبت به هفته گذشته ۱۱ درصد گران شده و به چهار دلار و ۹ سنت رسیده است. با توجه به اینکه هر گالن معادل ۴.۴ لیتر است، قیمت هر لیتر بنزین در آمریکا به یک دلار نزدیک شده است.
قیمت گاز و بنزین در اروپا نیز با افزایش روبرو شده. وبسایت اویل پرایس گزارش داده که تنها در یک هفته قیمت گاز در اروپا دو برابر شده و طی روز‌های گذشته با ثبت رقم ۲۳۹۲ دلار رکورد تاریخی خود را شکسته است. دلیل افزایش قیمت گاز نگرانی‌ها نسبت به اختلال در چرخه تامین گاز اروپا از سوی روسیه است.
بر اساس این گزارش، اگرچه یکی از دلایل بالا رفتن قیمت گاز در اروپا درگیر شدن نظامی روسیه با اوکراین است، اما توقف موقت صادرات گاز روسیه به اروپا از طریق خط لوله موسوم به یامال نیز مزید بر علت شده و قیمت‌ها را بیش از پیش بالا برده است.
روسیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز طبیعی در دنیاست و یکی از صادرکنندگان اصلی انرژی به اروپا در کنار سایر منابع خام طبیعی از جمله آلومینیوم است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا حدود ۴۰ درصد از مصرف گاز طبیعی خود را از روسیه تأمین می‌کنند.
تا چند سال گذشته حدود نیمی از صادرات گاز روسیه به اروپا از طریق خاک اوکراین بود و این کشور سالی دو میلیارد دلار از ترانزیت گاز روسیه درآمد داشت؛ اما پارسال این رقم به ۴۰ میلیارد مترمکعب، معادل یک پنجم گاز صادراتی روسیه به اروپا رسید و در ژانویه امسال نیز دوباره به شدت کاهش یافت.
برخی تحلیلگران معتقدند میادین دریای شمال متعلق به بریتانیا و نروژ به همراه میادین ساحلی هلند منابع بزرگی برای جایگزینی بخشی از گاز وارداتی از روسیه هستند اما پتانسیل افزایش عرضه گاز از آنها محدود است. این در حالیست که میدان وسیع «گرونینگن» هلند می‌تواند ۱۳ میلیارد مترمکعب گاز تولید کند که تنها ۹درصد عرضه گاز از سوی روسیه به اروپا است. از سوی دیگر دولت این کشور از زمانی که معلوم شد حفاری در این میدان موجب بروز زمین‌‌‌لرزه می‌شود، تولید گاز از این میدان را به شدت کاهش داده است.
بر اساس جدیدترین گزارش‌ها، ذخایر گاز زیرزمینی اروپا نسبت به متوسط ۵ ساله آن بسیار پایین آمده و در صورتی که اتحادیه اروپا بخواهد مشکل کمبود گاز برای زمستان آینده را حل کند، مجبور خواهد بود انبار‌های گازی خود را با گاز گران‌قیمت کنونی پر کند.
از سوی دیگر برخی کشور‌ها در حال اعمال فشار برای تحریم نفت و گاز روسیه هستند که این مسئله هم شرایط را در بازار جهانی انرژی متشنج کرده است.
این موضوع از سوی خبرگزاری رویترز مورد توجه قرار گرفته و در گزارشی نوشته که اعلام آمریکا و متحدانش برای بررسی توقف خرید نفت از روسیه، سرنوشت مذاکرات وین برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران نیز پس از درخواست روسیه جهت دریافت تضمین از آمریکا مبنی بر اینکه تحریم‌هایی اخیر به تجارت این کشور با تهران لطمه نخواهد زد، در بلاتکلیفی فرو رفته است.
بر اساس این گزارش، آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده روز یکشنبه در واکنش به درخواست‌های روسیه گفت که تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین هیچ ارتباطی با توافق هسته‌ای احتمالی با ایران ندارد.
وزیر خارجه آمریکا افزوده که «ایالات متحده و متحدان اروپایی آن به دنبال ممنوعیت واردات نفت روسیه هستند و کاخ سفید با کمیته‌های کلیدی کنگره در این ارتباط هماهنگ است.»
همچنین نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز روز گذشته گفت که این مجلس به دنبال تصویب قانونی قدرتمند و اثرگذار برای ممنوع کردن واردات نفت از روسیه و منزوی کردن اقتصادی روسیه و بلاروس است.
این در حالیست که مقامات ایالات متحده ایده‌های خود برای منزوی کردن اقتصادی روسیه و بلاروس را وارد مرحله اجرا نیز کرده‌اند. آنتونی بلینکن هنگام سفر به کشور مولداوی به شبکه سی‌ان‌ان گفت که در این دیدارها و مذاکرات به دنبال کسب این اطمینان است که «در بازارهای جهانی به اندازه کافی نفت عرضه می‌شود و این بحث بسیار فعالی است که هم‌اکنون در جریان است.»
به گزارش دویچه وله، کریستف هویسگن رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ نیز خواستار قطع واردات انرژی از روسیه شده است. هویسگن در گفتگو با شبکه اول تلویزیون آلمان گفت: «به این شیوه‌ای که پوتین پیش می‌رود، باید تحریم واردات نفت و گاز را نیز مد نظر قرار داد.»
رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ افزود: «کشور من و انسان‌هایی که تا این اندازه به همبستگی با اوکراین برخاسته‌اند، پیامدهای آن را خواهند پذیرفت، حتا اگر اتاق‌هایشان کمی سرد شود.»
این در حالیست که کارشناسان عقیده دارند در صورت ادامه جنگ و تحریم نفت و گاز روسیه، کشورهای تولیدکننده نفت و گاز به سرعت نمی‌توانند کمبود موجود در بازار را جبران کنند و از همین رو احتمال رسیدن قیمت نفت به ۲۰۰ دلار در هر بشکه دور از انتظار نخواهد بود.
روسیه دومین صادرکننده بزرگ نفت خام در جهان پس از عربستان سعودی است و چهار تا پنج میلیون بشکه در روز نفت خام و دو تا سه میلیون بشکه در روز فرآورده‌های نفتی صادر می‌کند.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۸ مارس ۲۰۲۲