وب‌سایت آمریکایی اکسیوس شامگاه چهارشنبه، سوم فروردین، به نقل از «دو منبع مطلع آمریکایی» و یک مقام رسمی اسرائیلی نوشت که جمهوری اسلامی ایران شرط آمریکا برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی را نپذیرفته است.
به نوشته اکسیوس، در حالی که توافق برای احیای برجام «تقریبا کامل شده» درخواست ایران از رئیس جمهور آمریکا برای پاک کردن نام سپاه از فهرست تروریستی، یکی از آخرین اختلافات باقی‌مانده میان تهران و واشینگتن است.
بر اساس این گزارش، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، در مذاکراتی که به صورت غیرمستقیم با ایران و توسط انریکه مورا، هماهنگ‌کننده امور دیپلماتیک اتحادیه اروپا انجام داده، درخواست ایران برای حذف نام سپاه از سیاهه ترور را مورد بحث قرار داد.
اکسیوس اضافه کرد که یکی از پیشنهادهای مطرح شده از سوی آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم این بود که ایران به کاهش تنش در منطقه تعهد بدهد.
اما دو منبع مطلع آمریکایی و یک مقام اسرائیلی به گزارشگر اسرائیلی وب‌سایت اکسیوس گفتند که مقامات ایران به جای تعهد دادن به اعلام عمومی این‌امر که تنش در منطقه کاهش خواهد یافت، پیشنهاد کرده که یک نامه ضمنی غیرعلنی در این باره به دولت آمریکا ارائه کند.
یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا بدون اظهارنظر در باره این گزارش، به اکسیوس گفت که موضع واشینگتن تغییری نکرده و کماکان منتظر پاسخ ایران است.
این مقام بلندپایه آمریکایی که نام او فاش نشده، افزوده است که واشینگتن تا پایان تعطیلات نوروزی ایرانی‌ها صبر می‌کند هر چند که امیدوار است پاسخ ایران را زودتر دریافت کند.
از سوی دیگر، اکسیوس به نقل از مقامات آمریکایی نوشت که هر چه زمان سپری می‌شود، دولت جو بایدن نسبت به موضع‌گیری‌های داخلی در خود آمریکا در مورد احیای برجام نگران می‌شود و درک می‌کند که توافق به قیمت خارج کردن نام سپاه از فهرست ترور، دردسرهای داخلی برای دولت به دنبال خواهد آورد.
در همین حال، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت که آقای بایدن برای حفظ منافع ملی آمریکا و در صورتی که ایران به طور کامل به تعهدات هسته‌ای خود بازگردد، هنوز حاضر است عضویت آمریکا در برجام را احیا کند. اما مسئولیت رفع شکاف‌ها و خلاءهایی که در مذاکرات وین دیده می‌شود، بر عهده ایران است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، دوم فروردین تاکید کرد که دولت جو بایدن از مدت‌ها پیش در مورد احتمال ناکامی مذاکرات وین، با فرانسه، آلمان، بریتانیا، اسرائیل و امیرنشین‌های خلیج فارس گفت‌وگو کرده تا سناریوهای جایگزین احتمالی آماده باشد.
پیش از گزارش اکسیوس در این زمینه که ایران شرط آمریکا برای حذف نام سپاه از فهرست ترور را نپذیرفته، روزنامه آمریکایی وال‌استریت جورنال نیز روز سوم فروردین نوشته بود که این مسئله، اکنون جدی‌ترین مانع بر سر راه احیای برجام است و اسرائیل و امیرنشین‌های خلیج فارس آمریکا را زیر فشار گذاشته‌اند که با حذف نام سپاه از فهرست ترور موافقت نکند.
مقامات ارشد آمریکایی به وال‌استریت جورنال گفتند که ناکامی در دستیابی به سازش با ایران بر سر سپاه، ممکن است مذاکرات وین را با فروپاشی روبرو کند.
رسانه‌های آمریکا گزارش داده‌اند که نشست رابرت مالی در کنگره برای ارائه توضیحات در مورد مذاکرات وین، با مخالفت شدید جمهوری‌خواهان روبرو شد و شماری از دمکرات‌ها نیز در اتحاد با جمهوری‌خواهان، از توضیحات آقای مالی در مورد احتمال حذف نام سپاه از فهرست ترور، به‌شدت خشمگین شده و با خروج از نشست، مفاد جلسه را با رسانه‌ها در میان گذاشتند.
ریچارد نفیو در یکی از نشست‌های استماع کمیته بانکی سنای آمریکا در موضوع مقابله با تهدیدهای چین
از آغاز این هفته تاکنون، موج مخالفت‌های داخلی در آمریکا نسبت به دستیابی به توافق احیای برجام به قیمت حذف نام سپاه از فهرست ترور، بالا گرفته است.
بیش از ۴۰ نماینده جمهوری‌خواه کنگره در نامه به وزارت خارجه کشورشان نسبت به عواقب پاک کردن نام سپاه از فهرست ترور هشدار دادند.
نفتالی بنت، نخست‌وزیر و یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، از روزهای گذشته آشکارا علیه تصمیم احتمالی دولت بایدن در مورد سپاه موضع گرفتند.
آقای بنت در چند سخنرانی در این هفته گفته است که برای اسرائیل سخت است باور کند که آمریکا در ازای «وعده توخالی رژیمی که خون آمریکاییان را به زمین ریخته»، نام سپاه را که «یکی از بزرگ‌ترین نهادهای تروریستی جهان است»، از فهرست ترور حذف کند.
از سوی دیگر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، که روز سوم فروردین در سفری از قبل اعلام نشده به دمشق رفته بود، در جریان دیدار با بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، سخنان روزهای اخیر خود را تکرار کرده و گفت «در مذاکرات وین، بسیار به توافق نزدیک شده‌ایم».
او در آغاز این هفته نیز گفته بود که ایران از طریق انریکه مورا، در رابطه با موضوع‌های بسیار مهم باقی‌مانده در مذاکرات وین، «ابتکارهایی را به طرف آمریکایی ارائه کرده و اکنون وظیفه آمریکاست که حسن نیت خود را بروز دهد».
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سخنرانی روز اول فروردین خود، از ادامه کوشش‌های تیم دپیلماسی ایرانی برای رسیدن به توافق احیای برجام حمایت آشکاری کرد و گفت شخصا با ادامه این کوشش‌ها مشکلی ندارد. با این حال، وی به معضلات ایجاد شده بر سر راه احیای این توافق اشاره نکرد.
دونالد ترامپ روز ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ در بیانیه‌ای نوشت که «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ابزار اصلی دولت ایران برای هدایت و اجرای کارزار تروریسم بین‌المللی این رژیم است» و گام «بی‌سابقه آمریکا» در تروریستی نامیدن سپاه «موید این واقعیت است که ایران نه تنها یک حامی حکومتی تروریسم است بلکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالانه در تروریسم، به عنوان یک ابزار حکومتی، مشارکت کرده و ترور را تامین مالی و ترویج می‌کند».
آقای ترامپ افزوده بود که «پیام روشن این اقدام به تهران این است که پشتیبانی آن از تروریسم پیامدهای شدیدی دارد و ما آنقدر به فشار ادامه خواهیم داد تا از رفتار بدخواهانه و قانون‌شکنانه خود دست بکشد».
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید در آغاز هفته گفت این ادعا که اقدامات دولت پیشین آمریکا باعث کاهش عملیات و رفتار تهاجمی سپاه شده، درست نیست و وضعیتی که ایجاد شده، در هیچ زمینه‌ای باعث امن‌تر شدن آمریکا نشده و برعکس، سپاه تقویت شده و بودجه آن هم دو برابر شده است.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۲۴ مارس ۲۰۲۲