چند نفر در ایران روزانه با یک دلار زنده هستند؟

آماری‌‌های رسمی نشان می‌دهد سال ۱۳۹۹ دست‌کم ۵۰ هزار نفر با درآمدی کمتر از یک دلار در روز و حدود ۷۰ هزار نفر با درآمدی کمتر از دو دلار در روز در ایران توانسته‌اند زنده بمانند.

گزارش مرکز آمار ایران می‌گوید در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۷ هم بیش از ۳۳ هزار نفر با کمتر از یک دلار در روز زنده مانده‌اند.

میانگین جمعیت این افراد بین سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ حدود هشت هزار نفر اعلام شده است.

آمار‌های رسمی همچنین می‌گوید جمعیت کسانی که در سال ۱۳۹۸ با کمتر از دو دلار زندگی کرده‌اند بیش از ۴۱ هزار نفر بوده که این آمار در سال ۱۳۹۶ کمتر از ۲۳ هزار نفر است.

نتایج این سری‌های زمانی می‌گوید شمار کسانی که در ایران یک و دو دلار در روز درآمد دارند افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود این جمعیت در سال ۱۴۰۱ بیشتر از سال ۱۳۹۹ شده باشد.

فقر به واسطه تحریم‌های بین‌‌المللی و ناکارآمدی مقام‌های جمهوری اسلامی، سال‌هاست در ایران عمومی شده است، به طوری که سال ۱۳۹۸ مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی اعلام کرد در این سال دست‌کم ۵۷ میلیون نفر به زیر خط فقر خواهند رفت.

برای تحلیل و تعیین خط فقر به طور معمول دو سطح در‌ نظر گرفته‌‌ می‌شود؛ سطحی که زیر آن، فرد به حداقل مواد غذایی لازم هم دسترسی ندارد که آن را «خط فقر مطلق» می‌گویند و سطحی که فرد علاوه بر حداقل مواد غذایی، به حداقلی از لوازم زندگی هم دسترسی دارد که به طور معمول به آن فقیر به معنای عام گفته می‌شود.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد سال ۱۳۹۶ تنها ۱۶ درصد جمعیت ایران در «خط فقر مطلق» بودند، اما این آمار در سال ۱۳۹۷ به ۲۳ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است.

تازه‌ترین آمار‌ها که محمد حسن آصفری، نماینده مجلس اردیبهشت ۱۴۰۱ اعلام کرده هم حکایت از آن دارد ۹ میلیون خانوار در ایران زیر خط فقر قرار گرفته‌اند.

اگر اندازه هر خانواده را سه نفر حساب کنیم، برپایه گفته‌های آصفری تعداد افرادی که در ایران زیر خط فقر قرار دارند ۲۷ میلیون نفر خواهد بود، یعنی ۲۰ میلیون نفر کمتر از عددی که مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۳۹۸ پیش‌بینی کرده بود.

این در حالی است که آخرین گزارش وزارت کار ایران در مهر سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد در سال ۹۹ بیش از یک سوم جمعیت ایران «فقیر مطلق» بوده‌اند.

«خط فقر مطلق» در سال ۱۳۹۹ برای خانوار سه‌ نفره دو میلیون و ۷۵۸ هزار تومان تعیین شده بود که عددی بسیار پائین‌تر از واقعیت‌های اقتصادی در جامعه ایران است.

مقام‌های دولت سیزدهم تلاش می‌کنند با پائین آوردن شاخص هزینه زندگی خانوار‌ها در شهر و روستا، جمعیت خانوار‌های فقیر در ایران را پائین‌تر از واقعیت‌های موجود نشان دهند.

داریوش ابوحمزه، معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از جمله این مقام‌هاست که دی ماه سال ۱۴۰۰ ادعا کرد میانگین خط فقر در کشور برای خانواده چهار نفره حدود چهار میلیون تومان است.

در مرداد ماه همان سال البته مرتضی بختیاری، رئیس «کمیته امداد» آمار جدیدی از وضعیت فقر در ایران اعلام کرد و گفت به طور متوسط در دوره زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۸ حدود ۳۳ درصد از جمعیت کشور زیر خط فقر چند بعدی قرار گرفته و خط فقر از ۹۵۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۰ به ۱۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۹ رسیده است.

بختیاری افزود نتایج مطالعه حوزه فقر از سال ۸۰ تا ۹۸ نشان می‌دهد هزینه خانوار در طول این ۱۸ سال ۲۲ برابر شده است.

به گفته این مقام مسئول سرعت متوسط سالیانه «خط فقر مطلق» در کل کشور برابر با ۲۰ درصد است و مقدار این شاخص در طول دوره مورد بررسی بیش از ۲۷ برابر شده است.

او اضافه کرد به طور متوسط در این دوره زمانی جمعیت زیر «خط فقر مطلق» از سال ۹۲ تا ۹۶ به ۱۵ درصد رسید، اما از سال ۹۶ تا ۹۸ به ۳۰ درصد افزایش یافت.

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۴ می ۲۰۲۲