پس از تجاوز روسیه به اوکراین تمایل به عضویت در پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی (ناتو) در سوئد و فنلاند افزایش یافته است. ایالات متحده به عنوان قدرت برتر ناتو از عضویت این دو کشور استقبال میکند اما ترکیه روی خوش نشان نمیدهد.
فنلاند پشت در ناتو منتظر ایستاده و سوئد در یک قدمی قرار دارد؛ ارزیابی امنیتی پارلمان سوئد بر مزیتهای عضویت در ناتو تاکید دارد و اگر دولت سوسیال دموکرات بر آن مهر تائید بزند این کشور میتواند روز دوشنبه (۱۶ مه) تقاضای رسمی خود را به دبیرخانه پیمان آتلانتیک شمالی ارسال کند.
در فنلاند این مرحله پشت سر گذاشته شده و مسئولان ارشد آن تصمیم خود برای عضویت در ناتو را گرفتهاند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا میگوید اگر این دو کشور متقاضی عضویت در ناتو شوند واشنگتن از پذیرش آنها حمایت میکند.
روز شنبه، ۱۴ ماه مه در خاتمه اجلاس وزیران خارجه هفت کشور صنعتی (گروه هفت) در شمال آلمان قرار است دیپلماتهای ارشد کشورهای عضو ناتو دیدار کنند و عضویت سوئد و فنلاند یکی از مسائلی است که در این دیدار دربارهاش رایزنی میشود.
موافقت همه اعضا، شرط پذیرش عضو جدید در ناتو
در حال حاضر ۳۰ کشور عضو پیمان آتلانتیک شمالی هستند و پذیرش عضو جدید مستلزم موافقت یکپارچه تمام اعضای ناتو است.
رئیس جمهوری ترکیه، پیش از این گفته تحولات مرتبط با سوئد و فنلاند را با دقت دنبال میکند اما نگاه مثبتی به تقاضای عضویت آنها در ناتو ندارد.
رجب طیب اردوغان با اشاره به مناقشههای ترکیه و یونان از جمله بر سر منابع گاز در شرق دریای مدیترانه، میگوید دولتهای قبلی در مورد عضویت یونان در ناتو دچار خطا شدند و آنکارا مایل است جلوی تکرار این گونه خطاها را بگیرد.
مخالفت اردوغان
اردوغان کشورهای اسکاندیناوی را “مهمانسرای گروههای تروریستی” خوانده و میگوید اعضای حزب کارگران کردستان (پکک) در سوئد پناه گرفتهاند.
ترکیه از سالها پیش از کشورهای اسکاندیناوی، به خصوص به خاطر پناه دادن به اعضای پکک و هواداران فتحالله گولن که متهم به تلاش برای کودتا در این کشور در سال ۲۰۱۶ هستند به شدت انتقاد میکند.
به گزارش “تاگسشاو”، وبسایت کانال یک تلویزیون آلمان، پکا هاویستو، وزیر خارجه فنلاند در واکنش به اتهامهای اردوغان گفته در چنین شرایطی به کمی صبر نیاز است و باید گام به گام پیش رفت.
او با بیان این که با همتای ترک خود مولود چاووشاوغلو مذاکرات خوبی داشته افزود ترکیه در این گفتوگوها نگرش مثبتی نسبت به فنلاند ابراز کرد و باید دید این پروسه چطور جلو میرود و بحثها چگونه پیش میروند.
احتمال دیدار وزیران خارجه ترکیه و فنلاند
وزیر خارجه فنلاند احتمال داده در حاشیه دیدار وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو در برلین با چاووشاوغلو دیدار کند. وزیر خارجه ترکیه میانه هفته آینده به آمریکا، که همواره از عضویت سوئد و فنلاند در ناتو پشتیبانی کرده، سفر میکند.
با آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه نگرانی برخی همسایگان و کشورهای نزدیک به این کشور در مورد حملههای احتمالی نیروهای روسی افزایش یافته است.
روسیه به عنوان پهناورترین کشور جهان با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی مشترک و با بسیاری دیگر از کشورها از جمله در کناره دریای بالتیک، دریای ژاپن و دریای سیاه مرز آبی دارد.
خاطرات تلخ از روسیه
سوئد در غرب دریای بالتیک واقع شده و تقریبا تمام شرق فنلاند هم مرز روسیه است. فنلاند در تاریخ خود خاطرات تلخی از تعرض و تجاوزهای نیروهای روسی دارد.
برخی ناظران با توجه به مخالفتهای روسیه با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو احتمال میدهند این کشور دست به اقدامهای تحریکآمیز بزند.
رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان فدرال آلمان (بوندستاگ) خواستار اعطای تضمین امنیتی به این دو کشور تا خاتمه فرآیند عضویت آنها در ناتو شده است.
در روزهای گذشته بحث امضای قراردادهای دوجانبه همکاریهای امنیتی و نظامی بریتانیا با فنلاند و سوئد مطرح بوده و قرار است در نشست روز شنبه وزیران خارجه ناتو در برلین نیز درباره تامین امنیت این دو کشور رایزنی شود.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی،۱۵ می ۲۰۲۲