با شناسایی مواردی از ابتلا به آبله میمون در اروپا کنجکاوی درباره ویژگی این بیماری و خطر سرایت آن افزایش یافته است. در هفته‌های اخیر چند موارد ابتلا به این ویروس در برخی کشورهای اروپایی، آمریکا و استرالیا شناسایی شده است.
در هفته دوم ماه مه (حدود نیمه دوم اردیبهشت) شش مورد ابتلا به آبله میمون در بریتانیا شناسایی شد. روز جمعه، ۲۰ مه ابتلای قطعی فردی در جنوب آلمان به این ویروس تائید شد.
موسسه میکروبیولوژی ارتش فدرال آلمان در مونیخ اعلام کرد فردی که مشکوک به ابتلا به آبله میمون بود “بدون تردید” به این بیماری ویروسی مبتلا است.
در این میان مواردی از ابتلا به آبله میمون در شمار دیگری از کشورهای اروپایی، از جمله اسپانیا، پرتغال، ایتالیا، فرانسه، سوئد و در آمریکای شمالی و استرالیا نیز تائید شده است.
در حدود نیم قرنی که از شناسایی ویروس آبله میمون می‌گذرد مواردی از ابتلا به آن در آمریکا و اروپا مشاهده شده که تمام آنها مرتبط با سفر به کشورهای غرب و مرکز آفریقا یا تماس با حیوانات وارداتی از آنجا بوده است.
ویروس عامل بیماری آبله میمون از گونه ویروس‌های آبله است که در مرکز و غرب آفریقا به مرحله “اندمی” یا بومی‌شده رسیده و در گذشته هر از گاهی شیوع پیدا می‌کرد.
به گزارش “تاگس‌شاو”، وب‌سایت کانال یک تلویزیون آلمان تا کنون ابعاد دقیق شیوع آبله میمون در اروپا مشخص نیست اما جیمی ویتورث، استاد بهداشت عمومی بین‌المللی در دانشگاه بهداشت و پزشکی گرمسیری لندن می‌گوید، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
ویتورث تاکید می‌کند که موارد جدید ابتلا به آبله میمون بسیار غیرمعمول است ولی منجر به بروز یک اپیدمی مانند ویروس کرونا و بیماری کووید۱۹ نخواهد شد.
به گفته او، با این همه مسئله بر سر “شیوع جدی یک بیماری جدی” است و به همین دلیل ضرورت دارد که متناسب با آن اقدام شود.
در حال حاضر کارشناسان مشغول بررسی زنجیره احتمالی شیوع آبله میمون هستند و به شهروندان توصیه می‌کنند در صورت مشاهده التهاب‌ها و ناراختی‌های پوستی غیرمعمول به پزشک مراجعه کنند. همچنین توصیه می‌شود، کارکنان بخش درمان برای شناسایی موارد ابتلا به ویروس آبله میمون حساس شوند.
عامل ابتلا به آبله میمون ویروسی به نسبت بزرگ از گونه ویروس “واریولا” است که منشاء بیماری آبله به شمار می‌رود و سازمان بهداشت جهانی از سال ۱۹۸۰ آن را ریشه‌کن‌شده ارزیابی می‌کند.
برخلاف آبله واقعی، آبله میمون می‌تواند بسیاری از جانوران، از جمله‌پستانداران مختلف مانند جوندگان و میمون‌ها را مبتلا کند. در اغلب موارد ابتلا به آبله میمون میان انسان‌ها، این بیماری از طریق حیوانات به آنها منتقل شده و بیشترین ابتلاها در مناطق جنگل‌های گرمسیری در مرکز و غرب آفریقا رخ داده است.
موسسه روبرت کخ آلمان آبله میمون را در رده بیماری‌های “بازتولید شونده” قرار می‌دهد؛ به این معنی که بیماری در حالی که رو به زوال بوده می‌تواند دوباره احیا شود و گسترش یابد.
نهاد بهداشتی اتحادیه آفریقا می‌گوید، در دوره پاندمی کرونا موارد زیادی از گسترش آبله میمون شناسایی شده که توجه زیادی به آن نشده و در عین حال تحت کنترل بوده است.
ویروس آبله میمون نه تنها با آبله واقعی هم‌خانواده است که ابتلا به آن هم عوارض مشابهی دارد: اغلب مبتلایان یک تا دو هفته پس از ابتلا تب می‌کنند و همچنین دچار تورم غدد لنفاوی، سر درد، کمر درد، درد عضله و خستگی عمومی می‌شوند.
به طور معمول چند روز پس از آغاز تب، جوش‌ها و التهاب‌های پوستی تاول مانندی، اغلب بر صورت، دست، پا و مخاط دهن ایجاد می‌شود که با خارش زیاد و درد همراه هستند.
در عین حال نشانه‌های ابتلا به آبله میمون می‌تواند بسیار خفیف باشد و بیمار متوجه مبتلا بودن خود نشود و همین مسئله خطر سرایت آن به انسان‌های دیگر را افزایش دهد.
بنابر اعلام سازمان بهداشت جهانی عوارض ابتلا به آبله میمون در اغلب موارد به شدت آبله واقعی نیست و کشندگی و قدرت سرایت آن نیز کمتر است.
به گفته کارشناسان ابتلا به ویروس آبله میمون گرچه در اغلب موارد به خودی خود بر طرف می‌شود و آسیب جسمی دائمی برجا نمی‌گذارد، باید یک بیماری جدی تلقی شود.
با وجود کشندگی و قدرت سرایت به مراتب کمتر آبله میمون در قیاس با ابله واقعی، ابتلا به این بیماری برای کودکان خطرناک‌تر است و اغلب موارد مرگ در میان کودکان گزارش شده است.
زنان باردار نیز از گروه‌هایی محسوب می‌شوند که بیشتر در معرض پیامدهای ابتلا به ابله میمون قرار دارند؛ این بیماری ممکن است به جنین سرایت کند یا باعث اختلال در زایمان و سقط جنین شود.
یکی از شایع‌ترین عوارض ابتلا به آبله میمون عفونت‌های همراه با آن است که ممکن است به ذالریه، مننژیت یا کوری ناشی از عفونت شبکه چشم منجر شود.
ویروس آبله میمون دو گونه مختلف دارد؛ یکی گونه غرب آفریقا و دیگری گونه آفریقای مرکزی یا منطقه کنگو. خطرناکی این دو گونه با هم تفاوت زیادی دارند.
در میان مبتلایان به گونه غرب آفریقای ویروس آبله میمون موارد بیماری شدید نیز وجود داشته اما میزان مرگ و میر در میان مبتلایان به آن به مراتب کمتر از گونه دیگر است و به حدود یک درصد می‌رسد.
خطر مرگ در میان مبتلایان به گونه آفریقای مرکزی حدود ۱۰ درصد است. بر پایه یافته‌های تاکنونی موارد شناسایی شده ابتلا در بریتانیا به گونه کم‌خطرتر ویروس غرب آفریقا مربوط می‌شوند.
یکی از راه‌های سرایت ویروس آبله میمون ترشحات دستگاه تنفسی است. خطر ابتلا از این طریق بیشتر متوجه بستگان و نزدیکان بیمار و کادر پزشکی معالج است.
ویروس این بیماری از طریق زخم‌ها و تاول‌های فرد مبتلا نیز قابل انتقال است. کسانی که به طور مستقیم با پوست ملتهب افراد بیمار یا اشیای مورد استفاده او در تماس باشند در خطر ابتلا قرار دارند.
به گزارش “تاگس‌شاو”، موسسه روبرت کخ انتقال ویروس آبله میمون از طریق رابطه جنسی را نیز یکی از راه‌های سرایت آن ارزیابی می‌کند.
سازمان بهداشت جهانی با استناد به پژوهش‌هایی که تا کنون انجام شده احتمال انتقال ویروس آبله میمون از فرد به فرد را بسیار محدود برآورد می‌کند؛ طولانی‌ترین زنجیره ابتلای مستند شده از این طریق تا کنون مربوط به شش نفر بوده است.
این سازمان مهم‌ترین راه پیشگیری از گسترش شیوع بیماری آبله میمون را شناسایی افراد مرتبط با مبتلایان برای قطع زنجیره ابتلا عنوان می‌کند.
یکی دیگر از راه‌های موثر پیشگیری از ابتلا به آبله میمون واکسن است که به گفته سازمان بهداشت جهانی به افراد مرتبط با مبتلایان که بیشتر در معرض خطر هستند ارائه می‌شود.
این واکسن نمونه تطبیق داده شده همان واکسنی است که برای مقابله با ابتلا به آبله واقعی تولید شده و برای ریشه‌کن کرده آن به کار رفته است. میزان تاثیر آن برای پیشگیری از ابتلا به آبله میمون ۸۵ درصد است.
در آلمان توصیه عمومی برای دریافت واکسن پیشگیری از ابتلا به آبله واقعی در سال ۱۹۸۳ و با توجه به اعلام ریشه‌کن شدن آن برداشته شد.
ویروس عامل ابتلا به آبله میمون نخستین بار سال ۱۹۷۰ شناسایی شد و پس از آن در ۱۰ کشور آفریقایی موارد شیوع محدود این بیماری گزارش شده است.
تا کنون تقریبا تمام موارد ابتلا به ویروس آبله میمون خارج از آفریقا مربوط به کسانی بوده که با شهروندان یا حیوانات ناقل بیماری از این قاره در تماس بوده‌اند.
در سال ۲۰۰۳ نخستین موارد ابتلا به آبله میمون در خارج از آفریقا در آمریکا شناسایی شد و از ۸۱ مورد ابتلای ثبت شده هیچ کدام منجر به مرگ نشد.
با توجه به فروکش کردن موج‌های محدود ابتلا به آبله میمون در خود کشورهای آفریقایی و موارد معدود شناسایی مبتلایان به آن در کشورهای دیگر، به نظر می‌رسد خطر شیوع گسترده این ویروس اگر کاملا منتفی نباشد بسیار نامحتمل است.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی،۲۲ می ۲۰۲۲