آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به ”بیش از ۱۸ برابر حد مجاز” در برجام افزایش یافته و حکومت ایران درباره سه سایت مشکوک هسته‌ای خود نیز پاسخ قانع‌کننده‌ای نداده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۹ خرداد (۳۰ مه) با انتشار گزارشی تخمین زد که میزان ذخایر اورانیوم غنیشده ایران تا روز ۱۵ مه ۲۰۲۲ (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱) به سه هزار و ۸۰۹ کیلوگرم رسیده است. این در حالی است که ایران بر اساس توافق برجام تنها می‌تواند ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم غنیشده در اختیار داشته باشد.
این گزارش می‌افزاید که میزان ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران نیز با ۹،۹ کیلوگرم افزایش به ۴۳،۱ کیلوگرم رسیده است.
برای تهیه مواد لازم برای ساخت بمب اتمی، به اورانیوم غنیشده در سطح ۹۰ درصد نیاز است. جمهوری اسلامی همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تاکید کرده اما با این وجود، کشورهای غربی نگران هستند که ایران، با رساندن غنی‌سازی اورانیوم به سطح مورد نیاز، به سلاح هسته‌ای دست یابد.
آژانس همچنین می‌گوید که ایران ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی خود را به ۲۳۸،۴ کیلوگرم افزایش داده که این میزان، ۵۶،۳ کیلوگرم نسبت به گزارش قبلی آژانس در ماه مارس گذشته افزایش یافته است.
سوال‌های بی‌جواب آژانس درباره سه سایت مشکوک
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در گزارشی جداگانه تاکید کرده که سوال‌های پیشین این آژانس از جمهوری اسلامی درباره منشاء ذرات اورانیوم پیدا شده در سه سایت هسته‌ای اعلام نشده در مریوان، ورامین و تورقوزآباد همچنان پابرجاست.
آژانس می‌افزاید که مقام‌های حکومت ایران از ”عمل خرابکارانه یک شخص ثالث” به عنوان منشاء ذرات اورانیوم پیدا شده در این سه سایت هسته‌ای یاد می‌کنند، بدون اینکه هیچ سند و مدرکی در این زمینه ارائه دهند.
گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها چند روز بعد از آن منتشر شده که رافائل گروسی، مدیرکل این آژانس اعلام کرد طی چند ماه گذشته آثار اورانیوم غنیشده در مکان‌هایی شناسایی شد‌ه‌اند که ایران هرگز آنها را به عنوان مکان‌هایی که در آن فعالیت هسته‌ای صورت می‌گیرد، اعلام نکرده است.
گروسی که چهارشنبه ۲۵ مه (۴ خرداد) در همایش جهانی اقتصاد در داووس سخن می‌گفت، تصریح کرد که ایران در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود به اندازه کافی شفاف نیست و در مورد منشاء این ذرات اورانیوم غنیشده توضیح قانع‌کننده نداده است.
او تاکید کرد تا زمانی که آژانس پاسخی رضایت‌بخش در مورد منشاء ذرات اورانیوم از سوی ایران دریافت نکند، دشوار بتوان احیای توافق هسته‌ای را تصور کرد.
گروسی، در آخرین سفر خود به تهران در اسفند ماه گذشته درباره رفع ابهام‌های موجود در فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، از جمله در مورد مراکز از پیش اعلام نشده طی یک برنامه سه ماهه با مسئولان ایرانی به توافق رسید.
در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به صورت یک‌طرفه از توافق هسته‌ای ایران با شش قدرت جهانی خارج شد و تحریم‌های کم‌سابقه‌ای علیه ایران وضع کرد. این رفتار آمریکا به نقض گام به گام تعهدات هسته‌ای از سوی دولت حسن روحانی منجر شد.
با روی کار آمدن دولت جو بایدن، تلاش‌‌ها برای بازگشت آمریکا به برجام آغاز شد. واشنگتن تلاش کرده است با مذاکره غیرمستقیم با ایران برجام را احیا کند؛ تلاشی که تا امروز به نتیجه نرسیده است.
مذاکرات برای احیای برجام که در وین انجام می‌شد از ماه مارس (اسفند) گذشته متوقف شده است.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی،۳۱ می ۲۰۲۲