اسرائیل به آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته روشهای دیپلماتیک را برای محدود شدن برنامه هستهای ایران ترجیح میدهد، اما حق اقدام مستقل را هم برای خود محفوظ میداند.
به گزارش بیبیسی، نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، به رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، گفته: «اگر جامعه بینالمللی در متوقف کردن برنامه هستهای ایران ظرف دورهای مشخص شکست بخورد، اسرائیل حق دفاع از خود و اقدام علیه ایران را محفوظ میداند.»
این موضع اسرائیل در سفر آقای گروسی به اسرائیل و همزمان با ارائه پیشنویس قطعنامهای علیه ایران در آژانس مطرح شده است.
وزیر خارجه ایران قطعنامه در شورای حکام را «غیرسازنده» خوانده و هشدار داده که در صورت تصویب آن واکنش ایران «متناسب، موثر و فوری» خواهد بود.
بنت و گروسی چه گفتند؟
بنا به آنچه دفتر نخست وزیر اسرائیل منتشر کرده، نفتالی بنت در سفر رافائل گروسی به اسرائیل به او گفته که از آژانس به عنوان یک نهاد مستقل و کارشناسی حمایت میکند.
بر این مبنا آقای بنت از «عمق خطر ادامه مسیر ایران به سوی سلاح هستهای و تداوم فریب جامعه بینالمللی با استفاده از اطلاعات نادرست و دروغ» گفته و خواهان استفاده جامعه جهانی از «هر وسیله لازم» برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهای شده است.
نفتالی بنت از شورای حکام آژانس خواست تا «پیامی روشن و بُرنده» به ایران بدهند.
در مقابل آقای گروسی در دیدارش با آقای بنت بر «اهمیت پادمان آژانس و پیمان عدم اشاعه تسلیحات هستهای برای صلح و امنیت جهانی» تاکید کرده است.
اسرائیل یکی از معدود کشورهای جهان است که عضو این پیمان نیست.
از اقدامات اسرائیل علیه ایران چه میدانیم؟
اسرائیل نفوذ اطلاعاتی عمیقی در ایران نشان داده، تا جایی که در دوران نخست وزیری بنیامین نتانیاهو انبوهی از مدارک حساس هستهای را از یک مکان اعلامنشده ایران در تورقوزآباد خارج و در اسرائیل به نمایش گذاشته شد.
در تحولی مشابه نفتالی بنت روز سهشنبه اسنادی را منتشر کرد که به گفته او نشان میدهد ایران با دسترسی به اسناد محرمانه آژانس برنامههایی برای فریب این نهاد ترتیب داده بود.
همچنین در روزهای اخیر یک سرهنگ سپاه و یکی از کارکنان وزارت دفاع ایران در پارچین کشته شدند که به طور گسترده اسرائیل عامل این دو سوءقصد دانسته شد.
پیش از این هم چندین نفر از مقامهای نظامی و دستاندرکاران برنامه هستهای ایران همچون محسن فخریزاده هدف سوءقصد قرار گرفتهاند و همچنین خرابکاریها یا حملات پهپادی و بمبگذاریهای متعددی در مراکز حساس هستهای و نظامی ایران رخ داده که اسرائیل عامل آنها تصور میشود.
اهداف ایرانی و متحدان حکومت ایران در سوریه نیز هدف حملات پیاپی اسرائیل بودهاند.
در اغلب موارد اسرائیل رسما مسئولیت چنین اقداماتی را به عهده نمیگیرد.
ایران افرادی را به عنوان عوامل دستگاههای اطلاعاتی اسرائیل دستگیر و بعضی را اعدام کرده است. در چند مورد فاش شده که این افراد ارتباطی با اسرائیل نداشتند و مقامهای امنیتی ایران با شکنجه آنها را به اعتراف دروغین علیه خود واداشتند.
پرونده هستهای ایران به کجا رسیده؟
با شتاب گرفتن تحولات دیپلماتیک برآورد بسیاری از ناظران این است که سرانجام مذاکرات احیای برجام به زودی روشن میشود.
هدف از این مذاکرات، بازگشت آمریکا به توافق هستهای و رفع تحریمهای هستهای ایران است تا در مقابل، ایران به محدودیتهای تعیینشده در برجام برگردد.
آمریکا و سه کشور اروپایی پیشنویس قطعنامهای علیه ایران را برای شورای حکام آژانس آماده کردهاند که خواهان پاسخگویی ایران درباره آثار مواد رادیواکتیو در پارچین، تورقوزآباد و مریوان است.
شورای حکام آژانس دوشنبه ۶ ژوئن/۱۶ خرداد جلسهای خواهد داشت.
۱۶ سال پیش پرونده هستهای ایران پس از شورای حکام به شورای امنیت سازمان ملل رفت و به این ترتیب علاوه بر تحریمهای یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا، تحریمهای بینالمللی علیه ایران وضع شد.
دولت قبلی ایران خروج پرونده از شورای امنیت را دستاورد بزرگی میدانست.
در تازهترین گزارش آژانس ذخایر اورانیوم غنیسازیشده ایران بیش از ۳۸۰۰ کیلوگرم ثبت شده که حدود ۱۸ برابر سقف تقریبا ۲۰۰ کیلویی تعیینشده در برجام است.
غنیسازی بیش از سه درصدی سقف برجام هم در ایران ادامه دارد و ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی به بالای ۲۳۸ کیلوگرم رسیده است و ۴۳ کیلوگرم اورانیوم هم به غنای ۶۰ درصد رسیده است.
البته برای ساخت سلاح هستهای به اورانیوم با غنای بالای ۹۰ درصد نیاز است.
ایران میگوید در برنامه هستهای خود تنها اهداف صلحآمیز را دنبال میکند و به دنبال ساخت جنگافزار هستهای نیست.
واکنش ایران چیست؟
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، گفتگویی تلفنی با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشته که به عنوان هماهنگکننده مذاکرات احیای برجام عمل میکند.
آقای امیرعبداللهیان از ارائه پیشنویس قطعنامه به شورای حکام و همچنین سفر مدیرکل آژانس به اسرائیل انتقاد کرده و آن را خلاف اصل بیطرفی آژانس دانسته است.
او همچنین ارائه پیشنویس قطعنامه از طرف آمریکا و متحدان اروپاییاش را «رفتاری بر خلاف رویه دیپلماسی، شتابزده و غیرسازنده» دانسته و هشدار داده که ایران واکنشی «متناسب، موثر و فوری» نشان خواهد داد.
علی باقری کنی، معاون وزیر خارجه ایران هم تهدید اسرائیل به اقدام علیه ایران را کم اهمیت جلوه داده است.
آقای کنی گفته مقامهای اسرائیلی «فقط میتوانند حمله به ایران را در خواب تصور کنند و هرگاه چنین خوابی را هم ببینند، هرگز از چنین خوابی بیدار هم نخواهند شد.»
برگفته ای از سایت ایران امروز، ۴ ژوئن ۲۰۲۲