گزارشی از کيهان لندن
۱۶ تير ۱۳۹۸ – ۷ جولای ۲۰۱۹
حملات تند لفظی میان رهبران آمریکا و جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به تهدید حسن روحانی برای افزایش غنی‌سازی اورانیوم و ذخیره آب سنگین، چهارشنبه ۴ ژوئیه (۱۲ تیرماه) در توییتی نوشت: «ایران اخطار جدی صادر کرده، روحانی می‌گوید اگر توافق اتمی تازه‌ای در کار نباشد، اورانیوم را تا هر میزانی که بخواهند غنی می‌کنند. ایران! مراقب این تهدیدهایت باش. آنها می‌توانند برگردند و تو را طوری نیش بزنند که تا حالا هیچکس اینطور نیش نخورده باشد.»
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی نیز در سخنانی در جمع دست‌اندرکاران و کارگزاران حج می‌گوید، «به فضل الهی، دشمنان وحشی و درنده ملت ایران و امت اسلامی مجبور میشوند در مقابل اسلام زانو بزنند.» او از یکسو مدعی «وحدت، برادری و یکرنگی» است و از سوی دیگر تاکید می‌کند حج یک مراسم سیاسی است و برائت از مشرکین یک فریضه‌ی اسلامی و یک عمل لازم است.
این مشاجره‌ها و تهدیدها شامل دیگر مقام‌های سیاسی دو طرف هم میشود؛ با این تفاوت که آنچه از جبههی جمهوری اسلامی و حامیان آن شنیده میشود بیشتر رنگ و لعاب تهدید دارد و قدرت و ابزار اجرای آن بسیار کمتر از تهدیدات‌هایی است که به زبان میآورند و در مقابل آمریکاییها آنچه را که به عنوان تهدید مطرح می‌کنند به اجرا گذاشته میشود.
آمریکا در چارچوب فشار حداکثری به امید «تغییر رفتار رژیم ایران» است و جمهوری اسلامی می‌گوید هرطور که شده «مقاومت» می‌کند.
سیاست‌های کلان و خُرد در جمهوری اسلامی از صفر تا صد در حیطه قدرت نظام است و مردم کمتر حق دخالت دارند و تقریباً هیچکس پاسخگوی آنچه اتفاق میافتد نیست. با این حال آنها در سخنان خود یکسره پای مردم را وسط میکشند. به عنوان مثال حسین سلامی فرمانده کل سپاه، ۱۳ تیرماه، می‌گوید «ملت ایران» سیاست‌های مرکب و پیچیده دشمن را متلاشی کرده است! او در سخنرانی خود در مراسم معارفه فرمانده جدید بسیج تقریباً ۱۰ بار از عبارت ملت استفاده کرده: «بسیجی‌ها ملت‌ها را آزاد می‌کنند»، «ملت ایران همه بسیجی‌اند»، «ملت ایران در حال شکست دادن دشمن است»، «نحوه دیدار رهبر انقلاب با نخست وزیر ژاپن نشان دهنده قدرت ملت ایران بود»، «ملت ما آموخته‌اند سعادتشان با اسلام گره خورده است»، «ملت ایران در حال ساختن یک تاریخ پر شکوه و با عظمت است».
اما حقیقت این میزان تاکید بر جایگاه ملت چیست و تا کجاست؟ حسن روحانی، چهارم خرداد ۹۸، خواسته یا ناخواسته حقیقت را می‌گوید، «مهم نیست که مردم سفره کوچکتری داشته باشند و با سختی زندگی کنند. مهم این است که دشمن بفهمد مردم ما دست از نظام برنمی‌دارند.»
اما توقع کارگزاران حکومت از این «ملت» متفاوت است. علی خامنهای با «ملت» میخواهد «دشمن را به زانو درآورد» و حسن روحانی میخواهد که «ملت» حتی اگر گرسنه ماند و سفرهاش کوچک شد پشت نظام بماند!
دی‌ماه سال ۱۳۹۷، رسول خضری عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اعلام کرد، ۴۰ میلیون نفر در ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند. آیا ملتی درمانده و گرفتار انبوهی از مشکلات معیشتی و اجتماعی توان اجرای سفارش‌ها و توقعات رهبران جمهوری اسلامی را دارد؟
سعید حجاریان از مهرههای امنیتی نظام مشهور به تئوریسن جریان اصلاحات در این باره نقطه نظراتی دارد. او می‌گوید، امسال اوضاع بدتر خواهد شد و در عین حال تاکید می‌کند نظام ما قوی است و تاکید می‌کند جنبش اجتماعی نامتجانس و بیاثر است و تهران مهم است و [اعتراضات] ایذه و باغملک و اصفهان اثر ندارد، اما نسبت به اعتراض کشاورزان و گرسنهها و اعتراضا کارگری هشدار میدهد.
حجاریان به عنوان یک چهره امنیتی- اطلاعاتی می‌گوید اعتراض در شهرستانها اثر ندارد اما آنطور که پیداست یکی از اصلیترین ماموریتهای غلامحسین سلیمانی، رئیس جديد بسیج، کنترل اوضاع شهرستانهاست!
سلیمانی، در ۱۳ تیر، در مراسم معارفه خود می‌گوید: «بسیج تنها محدود به جغرافیای ایران نیست و امروز بسیج در جوار دریای مدیترانه، در سوریه و عراق و در جنوب‌شرق شبه‌جزیره حجاز و یمن تشکیل شده است.» او با تاکید بر اینکه «در بسیج تحول ایجاد میکنیم» به «تنوع مأموریت‌های بسیج» اشاره می‌کند و می‌گوید، «با الزاماتی که انقلاب ایجاد می‌کند نمی‌توانیم به تنوع نیازها بی‌تفاوت باشیم. در اینجا است که مدیریت جهادی فرمول و راهکار اساسی است، لذا قطعاً کار سپاه‌های استانی که درگیر مأموریت بسیج هستند بسیار سنگین است و باید پشتیبانی مناسبی از سپاه‌های استانی صورت گیرد.»
او در بخش دیگری از سخنان خود تاکید می‌کند، «در بسیج همه موضوعات و مأموریت‌ها دارای اولویت هستند و نگاه ما بر اساس منویات مقام معظم رهبری و فرمانده کل سپاه است و نگاه ما این خواهد بود که هیچ جای بسیج خارج از نگاه ما قرار نگیرد.» وی در واقع اعلام می‌کند که ماموریت وی را خامنهای ابلاغ کرده است.
ولی الزاماتی که انقلاب ایجاد می‌کند چیست که کار «سپاه‌های استانی» و مأموریت بسیج در پشتیبانی از سپاه را «بسیار سنگین» می‌کند؟
اتفاقاً فرمانده سپاه نیز در همین مراسم می‌گوید، «ملت ایران در حال شکست دادن دشمنی است که تلاش کرده جنگ را به قلب‌ها و ذهن‌های ملت ما بکشد و سعی کرده جنگ اقتصادی، سیاسی و امنیتی را علیه ما بر پا کند. اما ملت ایران در پرتو هدایت‌های رهبر حکیم در برابر تمام این توطئه‌ها ایستاده است.»
این همه در حالیست که رهبر جمهوری اسلامی می‌گوید «نه جنگ میشود، نه مذاکره میکنیم!» در چنین فضایی اگر پیشبینی او درست باشد و جنگی نشود و بر سر ادعایی که کرده بماند و نرمش قهرمانانهی دیگری هم نکند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
او در روز ۲۱ آذر سال ۹۷، در یک سخنرانی با اشاره به تحریم‌های آمریکا گفت، «هدف آنها این بود که به وسیله تحریم و اقدامات ضدامنیتی، در کشور دو دستگی، اختلاف و جنگ گروه‌ها به وجود آورند و عدهای را به خیابان‌ها بکشانند و نام آن را هم تابستان داغ گذاشته بودند اما به کوری چشم دشمنان، تابستان امسال یکی از بهترین تابستان‌ها بود.» با این حال هشدار داد «اگرچه نقشه دشمن لو رفته است اما همه باید هوشیاری خود را حفظ کنند زیرا آمریکا، دشمنی خبیث و حیله‌گر است و ممکن است قصد فریب داشته باشد تا برای سال ۹۷، جنجال کند اما مثلاً برای سال ۹۸ نقشه‌ای بکشد.» پس از این سخنرانی است که مقام‌های جمهوری اسلامی یکی پس از دیگری نسبت به فتنه ۹۸ هشدار می‌دهند.
این توضیحات و کنار گذاشتن قطعات پازل جابجایی‌های کشوری و لشکری جمهوری اسلامی میتواند پاسخ به پرسشهایی باشد در مورد ماموریت رئیس بسیج جدید، نگرانیهای علی خامنهای از بالاگرفتن اعتراضات به ویژه در شهرستانها آن هم در فضای «نه جنگ، نه مذاکره» و همچنین «نیشی» که ترامپ در موردش به رهبران ایران هشدار میدهد.
نقطه‌ی عطف دی‌ماه ۹۶ را نباید فراموش کرد: از دی ماه ۹۶ فضای سیاسی و اجتماعی در ایران با تظاهرات مکرر و سراسری، که در جنبش ۸۸ به تهران و شهرهای بزرگ محدود مانده بود، وارد مرحله‌ی تازه‌ای شد. این را زمامداران نظام نیز درک کرده‌اند و تمامی نگرانی‌شان بیش از آنکه از آمریکا و ترامپ باشد، از جنبش‌های داخلی است! از همین رو نیز در کنار عملیات ایذایی و تنش‌زا در خارج از مرزهای ایران، در داخل خود را برای مقابله‌ی نهایی با ملت، نه آن «ملت» که در سخنان شان از آن نام می‌برند، بلکه با ملت واقعی در کوچه و خیابان و شهرهای کوچک و بزرگ، آماده می‌کنند.