پس از تقریبا دو سال تعطیلی، در سال تحصیلی جدید دانشگاهها باز شد و از آن پس، دانشجویان هر روز با اتفاقهایی روبهرو میشوند که بخشی از آن طی سالهای گذشته کمرنگ شده بود. حالا برخورد حراست با با دانشجویان به بهانه پوشش نامناسب، گزارشهای چندباره از ضربوشتم دانشجویان، تهدید، احضار، تعلیق و اخراج دانشجویان و اساتید وارد فاز جدیدی شده است. گویی فضای دانشگاه در دوره جدید میخواهد ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی را بهصورت روزانه به دانشجویان یادآور شود. هرچند در دورههای دو رئیس جمهوری گذشته هم جز چند دوره کوتاهمدت، اوضاع امنیتی در دانشگاهها وضع چندان مناسبی نداشت.
به همین علت پس از برگزاری چند تجمع اعتراضی در شروع ترم جدید دانشگاه، اینبار دانشجویان با صدور بیانیهای نسبت به برخوردهای حراست دانشگاه واکنش نشان دادند. جمعه شب نیز یک طوفان توییتری به راه افتاد تا صدای اعتراض این دانشجویان بیشتر شنیده شود. دانشجویان سراسر ایران با شرکت در این طوفان توییتری بخشهایی از بیانیهشان را نیز منتشر کردند و به امنیتیشدن فضای دانشگاهها اعتراض کردند.
در این بیانیه بیش از ۱۲۰ فعال دانشجویی در ایران اعلام کردند که از دانشگاه به عنوان سنگر آزادی و عدالت محافظت خواهند کرد. آنها در این بیانیه نوشتند: «محدودیتهای ایجادشده در خوابگاهها، تفکیک برخی امکانات دانشگاه که منجربه حذف زنان در بسیاری از عرصهها شده است، اخراج و ارعاب دانشجویان و اساتید دانشگاه، ممنوعیت فعالیتهای سیاسی آزاد در دانشگاه، احضار هر روزه دانشجویان به کمیتههای انضباطی و بعضا نهادهای امنیتی خارج دانشگاه، تنها بخشی از فشارهایی است که امروز دانشگاه تحمل میکند.»
۱۲۹ فعال دانشجویی با اشاره به دخالتهای حراست و نهادهای امنیتی در امور دانشگاه که باعث تحتالشعاع قرار گرفتن استقلال نهاد دانشگاه شده است نوشتهاند: «متاسفانه خوابگاه دانشگاهی امروز بیشتر تبدیل به اردوگاهی گشته است که حقوق ابتدایی هر انسانی در آن نقض میشود. همانطور که بارها دانشجویان فریاد زدند خوابگاهها در حقیقت بندی از زندان شدهاند تا کنترل هرچه بیشتر خود را بر روی بدن و فکر دانشجویان بهخصوص دانشجویان دختر اعمال کرده و حقوق شهروندیشان را به ارتجاعیترین شیوه ممکن نقض میکنند. قفل کردن در خوابگاه بر روی دانشجویان و تعیین ساعتهای ورود و خروج تنها بخشی از مقررات اردوگاهی در خوابگاه است.»
این دانشجویان در پایان تاکید کردند که در برابر سیاستها و اراده سلطهگرایانه حاکم، مقاومت خواهند کرد و گفتند: «از تمام همکلاسیها، معلمان و همقطاران خود میخواهیم تا آزادی دانشگاه مقابل سیاستهای اقتدارگرایانه مقاومت کرده و با مطالبهگری روز افزون خود مانع حمله اقتدارگرایانه به ساحت دانشگاه شوند.»
طوفان توییتری دانشجویان نیز جمعه شب با هشتگ #حراستبازویسرکوب به راه افتاد. کمپین حقوق بشر در ایران با حمایت از این طوفان توییتری نوشت: «دخالت روزانه در شخصیترین امور زندگی دانشجویان و نقض گسترده حریم خصوصی آنان نشان میدهد که حراست بازوی سرکوب علیه دانشجویان شده است تا دانشگاه را تحت سلطه و ارعاب کنترل کنند.»
هستی امیری، فعال دانشجویی که چندی پیش، در دادگاه تجدیدنظر استان تهران به یک سال حبس تعزیری و مجازاتهای تکمیلی محکوم شد؛ در صفحه توییتر خود با انتقاد از حضور نیروهای امنیتی و شبه امنیتی در دانشگاه، نوشت: «ما تا آخرین نفر از دانشگاه مستقل دفاع میکنیم و علیه سلطه حاکم ایستادهایم.»
ضیا نبوی فعال دانشجویی سابق نیز در حساب توییترش به این اشاره کرد که اگر بازوی سرکوب در دانشگاهها «مقاومتی در برابر خود نبینند، تا تبدیل کردنِ دانشگاه به برهوت پیش خواهند رفت.»
محمدعلی زلفیگل پیش از این با دفاع از برخوردهای حراست دانشگاهها با دانشجویان گفته بود که «دانشگاه حرمت دارد». او برای عملکرد حراست توجیه آورده بود که این اتفاق در همه جای دنیا رخ میدهد و «کسی با لباس دریا وارد دانشگاه نمیشود». زلفی گل ۲۶ اردیبهشت در نشست روز جهانی ارتباطات گفت: «هر کسی که وارد دانشگاه میشود باید شئونات پوشش را رعایت کند. این موضوع را رسانههای بدخواه تبدیل میکنند به یک ضد فرهنگ. آیا ما هر کسی را با هر پوششی در خانواده خود راه میدهیم؟ ما میگوئیم کلاس، استاد، دانشگاه حرمت دارد و باید حفظ شود و آنها میخواهند از آن سوءاستفاده کنند.»
تعلیق و غیرفعال کردن انجمنهای دانشجویی و همچنین برخورد با فعالان دانشجویی نیز همزمان با بازگشایی دانشگاهها رو به افزایش است. یکی از بهانههایی که برای تعلیق انجمنهای علمی آورده میشود، این است که این انجمنها در دوسال گذشته غیرفعال بودهاند.
یکی از این انجمنها انجمن دانشجویان آزاداندیش دانشگاه علامه طباطبایی است. اعضای این انجمن در چهارشنبه گذشته برای مذاکره در مورد احیای فعالیتهای این انجمن به دیدار معصومه اسمعیلی، معاون فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی تهران رفتند. پس از طفره رفتنهای یکماهه اسمعیلی برای برگزاری این جلسه، دانشجویان این انجمن، در نهایت با تحصن در ساختمان ریاست، او را مجبور به تشکیل این جلسه کردند.
معصومه اسمعیلی با تاکید چندباره بر اینکه «با افتخار امنیتی هستم و اگر لازم باشد، هر کاری انجام میدهم» اعلام کرد که این انجمن از نظر او به علت عدم التزام اعضای انجمن به اسلام و موارد دیگر از رسمیت افتاده است و دانشجویان را تهدید کرد که «اگر من بخواهم همین الان اخراج میشوید». پس از برگزاری این جلسه، سه عضو انجمن آزاداندیش دانشگاه علامه طباطبایی به کمیته انضباطی فراخوانده شدند و از نهادهای امنیتی خارج از دانشگاه با دانشجویان تماس گرفته شد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۱ ژوئن ۲۰۲۲