پس از اجرای طرح سهمیهبندی نان در برخی استانهای ایران، اجرای این طرح در استان تهران نیز از روز دوشنبه، ۳۰ خرداد، آغاز شد.
دولت رئیسی طرح سهمیهبندی نان برای ایرانیان را «هوشمند سازی یارانه آرد و نان» نامیده و مدعی است که این طرح با هدف مبارزه با قاچاق اجرا میشود؛ اما ناظران تاکید کردهاند این اقدام پیشزمینهای برای افزایش قیمت نان در ایران است.
بر اساس اعلام حشمتالله عسگری، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران، در فرایند اجرای فاز اول طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان در تهران، نانواییها به دستگاه کارتخوان مجهز میشوند.
معاون استاندار تهران مدعی شد: «اجرای این طرح در سطح کشور به کاهش هدررفت سالانه بیش از حدود چهار میلیون تن نان منجر میشود.» او همچنین ادعا کرد که با توجه به یارانهای بودن آردی که نانواییها استفاده میکنند، از قاچاق آن در سطح گسترده جلوگیری میشود.
مقامهای دولتی جمهوری اسلامی ایران ادعا میکنند که سهمیهبندی نان با هدف مبارزه با قاچاق آرد انجام میشود و قیمت نان تغییر نمیکند؛ اما بر اساس این طرح، هر خانوار فقط به اندازه سهمیه مشخصشده میتواند نان بخرد و برای تهیه مقدار بیشتر، باید مبلغ آن را به قیمت آزاد پرداخت کند.
دولت رئیسی برای اجرای طرح سهمیهبندی، «ستاد نان» را در وزارت اقتصاد راهاندازی کرد؛ میثم جعفری، دبیر اطلاعرسانی این ستاد، روز ۲۴ خرداد به خبرگزاری ایلنا گفت: «با اجرای این طرح، مشخص میشود مردم چقدر نان خریدهاند و به همان میزان، آرد به آنها اختصاص مییابد و اضافهتر از آن، آردی به نانواها تخصیص پیدا نمیکند.»
اجرای این طرح علاوه بر اینکه تنش میان نانوایان و مشتریان را بالا میبرد، افزایش قیمت نان را در پی دارد؛ زیرا نانوایان مجبور میشوند برای تامین کسری آرد، آن را از بازار آزاد و به چند برابر قیمت، تهیه کنند.
مسئولان دولتی افزایش قیمت نان را تکذیب کرده و مدعیاند قیمت نان تغییر نمیکند؛ اما شواهد نشان میدهد آنچه تا پایان سال تغییر نمیکند، قیمت نان یارانهای است و بهای نان آزاد بیشتر خواهد شد.
دولت رئیسی در حالی این طرح را در دستور کار قرار داد که نان غذای اصلی ایرانیان است و به دنبال افزایش بیرویه قیمت سایر کالاهای خوراکی و حذف آنها از سفره مردم، مصرف نان افزایش یافته است.
محمد مخبر، معاون اول رئیسی، اواخر اردیبهشت وعده داد که قیمت نان یک ریال هم تغییر نمیکند. او روز چهارشنبه، ۱۱ خرداد، در حاشیه نشست هیئت دولت مدعی شد که نان و دارو جزو خط قرمزهای دولتاند و گران نمیشوند. با وجود این وعدهها، طرح سهمیهبندی نان در استانهای ایران بهسرعت در حال اجرا است و نگرانی از افزایش قیمت آن فشار روانی زیادی را به مردم وارد کرده است.
هماکنون بهای ۲۷۰ گرم نان تست در فروشگاهها بیش از ۱۶ هزار تومان است و بهای ۵۰۰ گرم نان تست نیز از ۲۱ هزار تومان عبور میکند. نانهای سنتی هم که با آرد یارانهای درجه ۲ تهیه میشوند، وضعیت بهتری ندارند؛ هر دانه نان لواش که پرخریدارترین نان در ایران به شمار میرود، ۶۵۰ تومان و هر دانه نان بربری دو هزار و ۵۰۰ تومان است. بهای یک عدد نان سنگک هم سه هزار تومان است. با این حال، پیشبینیها حاکی از آن است که با حذف یارانه آرد نانواییها، قیمتها بازهم افزایش مییابد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۱ ژوئن ۲۰۲۲