نگاهی به ترکیب و اهداف اجلاس سران گروه هفت در آلمان

اجلاس دوره‌ای سران کشورهای موسوم به گروه هفت پنجم تیرماه (۲۶ ژوئن) به میزبانی آلمان در ایالت بایرن برگزار می‌شود. این کشورها کدامند، در اجلاس دوره‌ای درباره چه مسائلی رایزنی می‌کنند و چه انتقادهایی به آنها وارد می‌شود؟گروه هفت (G7) چهار کشور اروپایی آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایتالیا، دو کشور آمریکای شمالی کانادا و ایالات متحده و کشور آسیایی ژاپن را در بر می‌گیرد.

در فاصله سال‌های ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۴ روسیه نیز یکی دیگر از کشورهای این جمع بود که آن زمان گروه هشت خوانده می‌شد. الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه باعث کنار گذاشتن این کشور از گروه هشت شد.

گروه هفت در میانه دهه هفتاد قرن بیستم شکل گرفت و اعضایش در آن دوره اقتصادهای برتر جهان بودند و اکنون خود را آن گونه که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان به تازگی گفته “دموکراسی‌های قدرتمند اقتصادی” می‌خوانند.

این کشورها خود را جمعی متکی بر ارزش‌ها می‌دانند که به آزادی و حقوق بشر، حاکمیت قانون و دموکراسی، و رفاه و توسعه پایدار متعهد هستند.

جی هفت یک سازمان بین‌المللی نیست و نمی‌تواند تصمیم‌های الزام‌آور بگیرد اما به طور مشترک برای هماهنگی موضع‌گیری‌ها و ابتکارات اقدام می‌کند که حاصل آن در بیانیه‌های سران و رئیسان دولت‌های هفت کشور منعکس می‌شود.

مسائل مورد بحث در اجلاس گروه هفت

کشورهای عضو گروه هفت در سال‌های ابتدایی تشکیل این جمع بیشتر در کارگروه‌های کوچک در مورد مسائل اقتصادی و مالی رایزنی می‌کردند. در حال حاضر تقریبا تمام مسائل مهم جهانی در دستور کار این گروه قرار دارد.

در سال‌های اخیر اقتصاد جهانی، سیاست‌های خارجی و امنیتی، توسعه، مهاجرت و تغییرات اقلیمی از مهم‌ترین مسائلی بوده‌اند که عالی‌ترین مقام‌های گروه هفت در مورد آن رایزنی و تصمیم‌گیری کرده‌اند.

میزبان اجلاس‌ها در جهت دهی محتوای رایزنی‌ها نقش مهمی دارد. در حال حاضر آلمان ریاست دوره‌ای گروه هفت را بر عهده دارد و نشست‌های سران این گروه در جنوب ایالت بایرن برگزار می‌شود.

شعار این دور اجلاس “پیشرفت برای یک جهان عادلانه” انتخاب شده است. پیشتر قرار بود مقابله با تغیرات اقلیمی و تسریع چرخش به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر محور اصلی رایزنی‌ها باشد.

با تجاوز نظامی روسیه به اوکراین که ۲۴ فوریه آغاز شد مسئله تغییرات اقلیمی به حاشیه رانده شده و به دعوت صدراعظم آلمان قرار است ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین به صورت مجازی در اجلاس گروه هفت شرکت کند.

نمایندگان ارشد کمیسیون اتحادیه اروپا به عنوان ناظر در اجلاس سران و رهبران گروه هفت شرکت دارند و از چند سال پیش نمایندگان برخی کشورهای در حال توسعه و قدرت‌های نوظهور اقتصادی نیز میهمان اجلاس هستند. میهمانان امسال آرژانتین، سنگال، اندونزی، هند و آفریقای جنوبی معرفی شده‌اند.

انتقادها به گروه هفت

کشورهای عضو گروه هفت تنها نزدیک به ده درصد جمعیت دنیا را در خود جا می‌دهند اما سهم آنها از تولید ناخالص داخلی جهان به حدود ۴۵ درصد می‌رسد.

به این ترتیب اعضای این گروه از ثروتمندترین کشورهای جهان به شمار می‌روند و به همین دلیل گرچه تصمیم الزام‌آوری اتخاذ نمی‌کنند تفاهم‌های آنها از وزن سیاسی بسیار قابل ملاحظه‌ای برخوردار است.

اجلاس سران گروه هفت همواره زمینه‌ساز ابتکارها و توافق‌های چند جانبه است. یکی از انتقادهای مهم به این جمع این است که منافع و خواست آنها همیشه در اولویت قرار دارد و به نیمکره جنوبی کم‌توجهی می‌کنند.

تشکل‌های جامعه مدنی همواره از کشورهای گروه هفت می‌خواهند با قدرت بیشتری علیه ریشه‌های فقر و گرسنگی مبارزه کنند و برای این کار بودجه بیشتری اختصاص دهند.

هدف‌گذاری گروه هفت در اجلاس سال ۲۰۱۵ بیرون کشیدن نیم میلیارد نفر از گرداب فقر تا سال ۲۰۳۰ بوده که منتقدان معتقدند اقدام‌های لازم برای تحقق آن انجام نشده است.

آلمان بار پیش در سال ۲۰۱۵، در دوره صدراعظمی آنگلا مرکل و ریاست جمهوری باراک اوباما میزبان اجلاس گروه هفت بود. گفته می‌شود فقط هزینه تامین امنیت اجلاس امسال حدود ۱۸۰ میلیون یورو است که توسط دولت فدرال و دولت ایالتی بایرن پرداخت می‌شود.

برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی،۲۵ ژوئن ۲۰۲۲