میلاد پورعیسی
فرزانه امیری‌جان، مادر کیوان مهتدی، نویسنده، مترجم و فعال کارگری که در جریان موج بازداشت‌های گسترده اخیر دستگیر شد، به زمانه می‌گوید فرزندش از حق داشتن وکیل و ملاقات ممنوع است و با وجود اعتراض خانواده‌ها به مستندهایی که توسط صداوسیما علیه این فعالان بازداشت شده پخش شده، هنوز هیج پاسخی دریافت نکرده‌اند .
دو ماه بعد از بازداشت فعالان صنفی کارگری، معلمان و حامیان آنها در سراسر کشور، فشار برای اعتراف‌گیری اجباری از آنها ادامه دارد. بازداشت ده‌ها فعال صنفی در استان‌های مختلف، در روزهای نزدیک به ۱۲ اردیبهشت «روز معلم» انجام شد.
مقاومت این زندانیان در برابر پروژه اعتراف‌گیری اجباری، در هفته‌های اخیر به محروم شدن آنها از حق قانونی ملاقات و حتی تماس تلفنی با خانواده‌های خود منجر شده است. در همین شرایط، اعتصاب غذا و وضعیت وخیم جسمانی برخی از این زندانیان، از جمله «رضا شهابی» و «حسن سعیدی»، دو فعال سندیکای کارگران شرکت اتوبوس‌رانی تهران و حومه در زندان اوین تهران، و «محمدعلی زحمت‌کش»، عضو کانون صنفی فرهنگیان در زندان عادل آباد شیراز، بر نگرانی‌ها دامن زده است.
صفحه رسمی سندیکای کارگران شرکت اتوبوس‌رانی تهران و حومه، از تماس تلفنی بسیار کوتاه رضا شهابی، عضو این سندیکا در بیستمین روز اعتصاب غذا در روز شنبه ۱۱ تیر ماه بعد از حدود یک ماه بی‌اطلاعی از او خبر داده است.
آنیشا اسداللهی و کیوان مهتدی، دو نویسنده و مدافع حقوق کارگران هستند که در جریان بازداشت‌های گسترده اخیر، توسط نیروهای امنیتی دستگیر شدند.
اعتراض به ممنوعیت ملاقات، هم‌زمان با تداوم بازجویی‌های سنگین فعالان صنفی بازداشتی و البته تداوم حبس غیر قانونی آنها، حالا از مهم‌ترین اعتراضات خانواده‌های فعالان صنفی بازداشتی در استان‌های مختلف است.
فرزانه امیری‌جاه، مادر کیوان مهتدی، نویسنده، معلم و عضو کانون نویسندگان ایران که در بند ۲۰۹ زندان اوین زندانی است، با اشاره به حدود یک ماه بی‌خبری از وضعیت فرزند خود به زمانه می‌گوید: «با توجه به گمانه‌زنی‌ها در مورد اعتصاب غذای همگانی فعالان صنفی بازداشتی در زندان اوین، ما به شدت نگران حال فرزندان خود هستیم.»
کیوان مهتدی، روز ۱۹ اردیبهشت، به همراه همسرش، آنیشا اسداللهی، فعال کارگری، مترجم و نویسنده، در منزل خود در تهران بازداشت و به زندان اوین منتقل شدند.
آنیشا اسداللهی و کیوان مهتدی بعد از حدود یک ماه حبس در سلول انفرادی و بدون برخورداری از حق قانونی ملاقات و تماس با خانواده، از اواخر خرداد ماه و به فاصله کمی از یک‌دیگر، به سلول‌های چند نفره بند ۲۰۹ زندان اوین، متعلق به وزارت اطلاعات، انتقال یافتند: «روز شنبه ۲۸ خرداد کیوان یک تماس تلفنی کوتاه با منزل ما گرفت. در این تماس با این که تازه از سلول انفرادی به سوئیت چند نفره بند ۲۰۹ منتقل شده بود، روحیه بسیار خوبی داشت. گفت دو جلسه بیشتر از بازجویی باقی نمانده و چون تعداد متهمان این پرونده زیاد است، باید شکیبایی داشته باشیم. کیوان حتی احتمال صدور قرار وثیقه را هم داد. کیوان گفت بازجو از استوری که من از لحظه بازداشت، در اینستاگرام منتشر کردم، به شدت عصبانی بود.»
درست در همان روزها، خانواده ریحانه انصاری‌نژاد، فعال کارگری و جعفر ابراهیمی، فعال صنفی معلمان در زندان اوین از تأمین وثیقه برای آزادی آنها خبر دادند که در لحظه آخر، مسئولان قضایی از آزادی او جلوگیری کردند.
فرزانه امیری‌جاه، مادر کیوان مهتدی، فعال کارگری زندانی، با اشاره به «بازی» روانی مسئولان قضایی با خانواده‌های زندانیان، در مورد اظهارات متناقض مسئولان زندان اوین و بازپرس شعبه دوم دادسرای مقدس زندان اوین می‌گوید:«ما خانواده‌های زندانیان این پرونده نمی‌دانیم دقیقا از روز بعد از تماس تلفنی با عزیزان‌مان در زندان، چه اتفاقی رخ داد که به یک باره ملاقات و تماس تلفنی را قطع کردند. از آن روز ما بارها با مقامات مختلف از جمله بازپرس شعبه دوم دادسرای مقدس و حتی سرپرست زندان اوین ملاقات کردیم که تقریباً پاسخ همه آنها به سوال ما این بود که بازجویی‌ها کامل نبوده، و باید پاسخ سوالات دیگری را هم بگیریم. »
مادر کیوان مهتدی با بیان این‌که استنباط آنها چنین است که از روز دوم تیر ماه بازداشت‌های جدیدی انجام شده و شاید بازداشتی‌های جدید را هم قرار است به این پرونده اضافه کنند، ادامه می‌دهد: «بازپرس شعبه دوم در صحبتی که هفته گذشته با او داشتیم، به طور کل ممنوع‌الملاقات بودن بچه‌های ما را رد کرده و گفت احتمالاً اشتباهی صورت گرفته است. بازپرس حتی نامهای با مهر و امضا خطاب به مسئولان اوین به دست من داد و گفت اگر آنها با ملاقات موافقت کردند، از نظر من این کار بلامانع است و در بند ۲۰۹ زندان هم اعلام کردند که ملاقات باید با مجوز کارشناس پرونده انجام شود. تا امروز ما درگیر همین رفت و آمدها هستیم و نه ملاقاتی انجام شده و نه حتی تماس تلفنی برقرار شده است. من اسم این پاسخ‌های متناقض مقامات قضایی به خانواده‌ها را بازی‌های روانی می‌گذارم.»
مادران آنیشا اسداللهی و کیوان مهتدی در روزهای گذشته با انتشار ویدئوهایی در اینستاگرام، با تأکید بر بی‌گناهی فرزندان خود، به روند غیر قانونی طی در روزهای بازداشت آنها اعتراض کردند: «در طول حدود ماه بازداشت، ما تنها دو ملاقات و دو تماس تلفنی با فرزند خود کیوان مهتدی داشتیم. این در حالی است که ملاقات یکی از حقوق ابتدایی متهمان با هر نوع اتهامی است. ضمناً در تمام این مدت نزدیک به دو ماه، کیوان مهتدی از حق قانونی دسترسی به وکیل محروم است. آقای امیر رئیسیان وکیل او است، اما او تا به حال اجازه پیدا نکرده که با کیوان ملاقاتی انجام دهد و از جزییات پرونده هم بی‌اطلاع مانده است. من در همین مورد اعتراض خودم را به بازپرس پرونده اعلام کردم که او هم تنها به امنیتی بودن پرونده اشاره کرد و گفت ما خودمان برای او وکیل در نظر خواهیم گرفت.»
فرزانه امیری جاه، با تأکید بر این که فرزندش کیوان مهتدی در آخرین تماس تلفنی خود گفته قرار بازداشت موقت خود را تنها برای ۱۰ روز امضا کرده، ادامه می‌دهد: «کیوان در تماس تلفنی بعد از تقریباً یک ماه بعد از بازداشت گفت به وکیل او آقای امیر رئیسیان اطلاع بدهم که تنها قرار بازداشت ۱۰ روزه خود را امضا کرده است. بنابراین به جز ۱۰ روز ابتدایی بازداشت، بقیه آن با امضای کیوان انجام نشده است. در حالی که ما خانواده زندانیان همین چند روز پیش شنیدیم که قرار بازداشت یک ماه دیگر تمدید شده و اطلاع نداریم که این کار به چه نحوی انجام شده است.»
امیر رئیسیان، وکیل دادگستری، در طول حدود دو ماه بازداشت موقت کیوان مهتدی و آنیشا اسداللهی، از هر گونه تماس و یا ملاقات با آنها محروم بوده است. محرومیت از برخورداری از وکیل در طول این دو ماه، تقریباً برای همه فعالان صنفی بازداشتی در سراسر کشور اعمال شده است.
در همین مدت، صداوسیمای جمهوری اسلامی، با انتشار دو فیلم، تلاش کرد در پرونده سازی امنیتی برای فعالان صنفی بازداشتی به کمک دستگاه امنیتی بیاید. در یکی از این دو فیلم که از سوی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی تهیه شده، دو فرانسوی با نامهای «سسیل کولر»، عضو فدراسیون آموزش و فرهنگ سندیکای نیروی کارگر فرانسه و همسرش «ژاک پاری» به «جاسوسی» متهم می‌شوند.
علاوه بر آن، این دو فرانسوی در ارتباط با چند عضو شناخته شده کانون صنفی معلمان ایران از جمله رسول بداقی، شعبان محمدی و مسعود نیک‌خواه معرفی می‌شوند. این دو فعال سندیکای فرانسوی روز ۱۷ اردیبهشت از سوی مأموران وزارت اطلاعات بازداشت شدند.
مادر کیوان مهتدی، با بیان روایتی از اعتراض خود به پخش این دو فیلم در حضور سرپرست زندان اوین می‌گوید، این مقام مسئول در کمال شگفتی از پخش هر دو این فیلم‌ها ابراز بی‌اطلاعی کرده است: «روز دوم خرداد ماه که من به همراه برادر آنیشا اسدللهی، همسر کیوان با مسئول سرپرست زندان اوین ملاقات داشتیم، علاوه بر بی‌خبری از عزیزان خود، به پخش دو فیلم به اصطلاح مستند از صداوسیما اعتراض کردیم. در این فیلم که آخری درست یک رو قبل و به صورت کاملاً غیرقانونی پخش شد، اتهامات غیر مستندی علیه متهمان این پرونده از جمله کیوان و آنیشا مطرح شد. در این ملاقات، ما به تضاد پخش این فیلم‌ها با حقوق متهم، از جمله محفوظ بودن هویت او در مرحله بازپرسی، محرمانه بودن اطلاعات پرونده، حق پاسخ‌گویی به اتهامات و بسیاری دیگر از حقوق متهم اشاره کردیم. اولین فیلم روز ۲۷ خرداد از صداوسیما در حالی پخش شد که کیوان در سلول انفرادی بود و حتی ما به عنوان خانواده او هیچ اطلاعی از وضعیت فرزندمان نداشتیم.»
او ادامه می‌دهد: «در کمال تعجب مسئول زندان اوین، از پخش این فیلم ابراز بی‌اطلاعی کرد و پذیرفت که این کار غیر قانونی بوده است. او گفت احتمالاً یکی از ضابطین پرونده اشتباه کرده و قول پیگیری این اشتباه را داد که هنوز نتیجه این پیگیری مشخص نشده است.»
انتشار این دو فیلم از صداوسیما برای پرونده‌سازی علیه فعالان صنفی بازداشتی، در حالی صورت گرفته که خانواده ۱۰ تن از این فعالان، در نامهای سرگشاده از فشارهای امنیتی برای پرهیز از هرگونه اطلاع‌رسانی در مورد وضعیت اعضای بازداشتی خانواده خود انتقاد کرده‌اند.
این خانواده‌ها هم‌چنین به تداوم بازجویی سنگین همراه با توهین به این شهروندان در زندان اعتراض کرده و خواستار آزادی فوری آنها شدند.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه،۵ جولای ۲۰۲۲