جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده، در اظهارنظری تازه قول ادامه افزایش فشار دیپلماتیک و اقتصادی بر ایران را داد.
آقای بایدن در یادداشتی که شامگاه شنبه ۱۸ تیر تحت عنوان «چرا به عربستان سعودی میروم؟» در روزنامه واشینگتنپست منتشر شد، با اشاره به رویکرد دولتش در قبال ایران توضیح داد که «برای مهار جاهطلبیهای تهران»، ایالات متحده «با متحدان و شرکای خود در اروپا و سراسر جهان متحد شد.»
رئیسجمهوری ایالات متحده افزود: «اکنون این ایران است که منزوی شده است و تا زمانی که به توافق هستهای … بازنگردد منزوی خواهد ماند.»
آقای بایدن همچنین گفت که «به افزایش فشار دیپلماتیک و اقتصادی ادامه خواهیم داد تا زمانی که ایران آماده بازگشت به پایبندی به توافق هستهای ۲۰۱۵ باشد، همانطور که من آماده انجام آن هستم.»
گزارشهای مختلف حاکی از آن است که اختلافهای باقیمانده بین تهران و واشینگتن هنوز همچنان حلوفصل نشده؛ جمهوری اسلامی دو شرط به گفته مقامهای آمریکایی «فرابرجامی» را مطرح کرده است که یکی حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا است و دیگری دریافت تضمین از واشینگتن مبنیبر عدم خروج دولتهای بعدی ایالات متحده از توافق فعلی.
وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه مدعی شده بود که برخلاف اظهارات مقامهای غربی، تهران «هیچگونه مطالبه فرابرجامی» ندارد و خواسته ایران برای دریافت «تضمین موثر اقتصادی» از سوی آمریکا «زیادهخواهی» محسوب نمیشود.
دولت جو بایدن اعلام کرده است که حاضر به حذف نام سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی نیست و نمیتواند در مورد سیاست دولتهای پس از خود در قبال برجام تضمینی به تهران بدهد.
آمریکا و سه عضو اروپایی برجام، رو جمعه نیز در حاشیه نشست گروه ۲۰ در اندونزی، بار دیگر از جمهوری اسلامی خواستند با کنار گذاشتن خواستههای فرابرجامی، پیشنویس احیای برجام را بیدرنگ بپذیرد.
رئیسجمهوری آمریکا در ادامه یادداشت تازه خود در روزنامه واشینگتنپست از همراهی بیش از ۳۰ کشور در ماه گذشته برای محکوم کردن «عدم همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد فعالیتهای هستهای گذشتهاش» به عنوان نمونهای از اتحاد میان ایالات متحده و همپیمانانش یاد کرد.
رئیسجمهوری ایالات متحده در بخش دیگری از این یادداشت، خاورمیانه کنونی را «پایدارتر و ایمنتر» از خاورمیانه در زمان روی کار آمدن دولتش توصیف کرد.
او برای نمونه به کاهش شدید «شمار حملات تحت حمایت ایران در مقایسه با دو سال پیش» در عراق، برقراری آتشبس در یمن «پس از یک سال دیپلماسی مداوم» ایالات متحده، کمک به پایان یافتن جنگ غزه ظرف تنها ۱۱ روز، همکاری ایالات متحده با اسرائیل، مصر، قطر، و اردن برای حفظ صلح، بازسازی روابط ایالات متحده با فلسطینیها، و اقدامات دولتش در قبال عربستان سعودی – از جمله انتشار گزارش جامعه اطلاعاتی دربارهٔ قتل جمال خاشقجی، وضع تحریمهایی علیه برخی اتباع سعودی، و ممنوعیت صدور روادید برای ۷۶ شهروند سعودی – اشاره کرد.
هدف «تقویت شراکت راهبردی» با عربستان است
جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، روز شنبه گفت که هدفش از مسافرت به عربستان سعودی «تقویت شراکت استراتژیک» با ریاض است، اما در عین حال تاکید کرد که او «به ارزشهای بنیادین آمریکا» وفادار خواهد ماند.
آقای بایدن در یادداشتی که در روزنامه واشینگتنپست منتشر شد، نوشت: «میدانم که بسیاری موافق تصمیم من برای سفر به عربستان سعودی نیستند. نظرات من درباره حقوق بشر روشن و دیرپاست و در جریان هر سفر خارجی بحث آزادیهای بنیادین همواره در دستور کار من بوده است، همان طور که در جریان این سفر نیز خواهد بود.»
اگرچه انتظار میرود بایدن در این سفر با هدف مهار قیمت سوخت و نرخ تورم در آمریکا به عربستان سعودی برای تولید نفت بیشتر فشار بیاورد، اما دیدار او با محمد بن سلمان به معنای توقف تلاشها برای طرد کردن رهبر بالفعل عربستان سعودی به خاطر قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار مخالف حکومت سعودی، خواهد بود.
جو بایدن در مبارزات انتخاباتی خود گفته بود که قتل آقای خاشقجی این کشور را «منفور» ساخته است. یافتههای نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده که دولت بایدن آن را منتشر کرده است، حاکی از آن است که محمد بن سلمان مغز متفکر عملیات قتل جمال خاشقجی در استانبول بوده است.
آقای بایدن در ادامه یادداشت خود در واشینگتنپست نوشته است: «وظیفه من به عنوان رئیس جمهور این است که قدرت و امنیت کشورمان را حفظ کنم.»
وی افزود: «ما مجبوریم که با تجاوز روسیه مقابله کنیم، برای برتر شدن از چین خود را در بهترین موقعیت ممکن قرار دهیم، و برای ثبات بیشتر در یک منطقه بسیار مهم جهان تلاش کنیم.»
رئیسجمهوری آمریکا سپس اضافه کرد: «برای انجام این مسائل ناگزیر از همکاری مستقیم با کشورهایی هستیم که بتوانند بر نتایج آن تاثیر بگذارند. عربستان سعودی یکی از آنهاست و این جمعه که با رهبران سعودی دیدار کنم، هدفم تقویت شراکت راهبردی بر اساس منافع و مسئولیتهای مشترک است.»
جو بایدن پیش از سفر خود به عربستان سعودی از اسرائیل و کرانه باختری نیز بازدید خواهد کرد.
برگرفته از سایت رادیو فردا، ۱۰ جولای ۲۰۲۲