جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، روز پنجشنبه در دومین روز سفر خود به اسراییل در دیدار با یائیر لاپید، نخستوزیر این کشور توافقنامه مشترکی امضا میکند که هدف آن جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است.
رویترز به نقل از یک مقام عالی دولت بایدن گزارش داد که این توافق مشترک جنبههای روابط امنیتی درازمدت اسراییل و ایالاتمتحده آمریکا را نیز شامل میشود.
بایدن از روز چهارشنبه سفر خاورمیانهای خود را با هدف تقویت امنیت منطقه، افزایش مشارکت اسراییل و ترغیب عربستان سعودی به تولید نفت بیشتر آغاز کرده است. مساله ایران نیز یکی از محورهای رایزنیها در سفر منطقهای بایدن بهشمار میرود.
این خبرگزاری بریتانیایی به نقل از مقام آمریکایی نوشت: «اعلام این توافق مهم است و شامل تعهدی است که هیچگاه به ایران اجازه نمیدهد به سلاح هستهای دستیابد و مانع فعالیتهای بیثباتکننده جمهوری اسلامی میشود؛ به خصوص در اسراییل.»
این نخستین بار است که بایدن در دوره ریاستجمهوری خود به خاورمیانه سفر کرده است. او روز چهارشنبه به اسراییل رفت و روز پنجشنبه در کنفرانس خبری مشترک با لاپید شرکت میکند. بایدن روز جمعه پس از دیدار با محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین راهی عربستان سعودی میشود. رییسجمهوری آمریکا در جده پس از دیدار با پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی در نشست سران شورای همکاری خلیج فارس شرکت خواهد کرد.
رویترز با اشاره به مخالفتهایی که با احیای برجام وجود دارد، مینویسد: «احتمالا بایدن در اسراییل با پرسشهایی درباره منطق احیای این توافق مواجه خواهد شد. انتظار میرود کشورهای عربی منطقه شامل عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز در این زمینه دیدگاههایی داشته باشند.» آنچه آمریکا در مقابل فعالیتهای منطقهای جمهوری اسلامی انجام خواهد داد نیز مساله دیگری است.
با این حال بایدن روز چهارشنبه بار دیگر بر اینکه برجام بهترین چارچوب برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است، تاکید کرد.
او گفت که در صورت لزوم از زور استفاده میکند. بایدن برخلاف برخی گمانهزنیها درباره نرمش دولتش درخصوص حذف نام سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی، تاکید کرد که سپاه پاسداران حتی به قیمت فروپاشی برجام در فهرست تروریستی باقیمیماند.
برخی کشورهای منطقه از جمله اسراییل بر این باورند که منافع مالی ناشی از لغو تحریمها برای دولتمردان جمهوری اسلامی ایران و ماجراجوییهای منطقهای آنها هزینه خواهد شد؛ فعالیتهای «بیثبات کننده» به کمک نیروهای شبهنظامی در لبنان، سوریه، یمنن و عراق. آنها همچنین درباره اینکه دولت بایدن بتواند در مقابله با اینگونه فعالیتهای جمهوری اسلامی اقدام قابل توجهی انجام دهد، دچار تردیدند.
یک مقام آمریکایی در پاسخ به این پرسش که آیا توافق اسراییل و آمریکا به نوعی خرید زمان برای واشینگتن است تا رایزنیها با تهران را به سرانجام برساند، گفت: «اگر ایران بخواهد توافقی که در وین درباره آن مذاکره شد را بپذیرد، برای آن آمادهایم. اما اگر نخواهد، فشارهای اقتصادی و ایزوله دیپلماتیک علیه ایران را افزایش میدهیم.»
مقامات میگویند، توافق مشترک آمریکا و اسراییل شامل تعهد به ادامه کمک نظامی آمریکا برای اسراییل و تاکید بر پیمان ابراهیم است که روابط اسراییل با سه کشور عربی را عادیسازی کرد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۴ جولای ۲۰۲۲