هشدار آمریکا به ایران درباره «خطر وابستگی به کشور منزوی روسیه»

درپی سفر ولادیمیر پوتین، رییس‌ جمهوری روسیه، به تهران، ایالات متحده به ایران درباره خطر وابستگی به کشور منزوی‌شده روسیه هشدار داد.

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز چهارشنبه، ۲۹ تیرماه، در نشست خبری خود گفت: «اکنون ایران به کشورهای معدودی پیوسته است که نقاب بی‌طرفی بر چهره می‌زدند، تنها برای این‌که درنهایت از پوتین در جنگ علیه اوکراین و مردم اوکراین حمایت کنند.»

پوتین روز سه‌شنبه برای شرکت در یک نشست سه‌جانبه با همتایان ایرانی و ترک خود که ظاهرا درباره مناقشه سوریه بود، به تهران رفت و در حاشیه آن نشست، با مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی دیدار و گفت‌وگو کرد؛ در دیدار او با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ضمن حمایت از تجاوز روسیه به اوکراین، خواستار «همکاری طولانی‌مدت» با آن کشور شد.

تهران پیش‌تر سعی کرده بود کرد با دادن ممتنع به قطعنامه سازمان ملل متحد که در محکومیت حمله مسکو به اوکراین صادر شده بود و اعلام مخالفت کلی‌اش با هرگونه جنگ و درگیری، خود را در این موضوع بی‌طرف نشان دهد.

ایالات متحده به‌تازگی اطلاعاتی را منتشر کرد که براساس آن، روسیه قصد دارد برای تقویت نیروهای نظامی خود مقابل تسلیحات غربی ارسال‌شده به اوکراین، از جمهوری اسلامی ایران پهپاد جنگی بخرد و هیئت‌های روسی برای ارزیابی این موضوع و آموزش چگونگی به‌کارگیری این پهپادها، سفرهایی به ایران داشته‌اند.

پرایس در نشست خبری خود با تکرار سخنان روز گذشته رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، درباره فروش پهپادهای ایرانی و رابطه تهران با مسکو، تاکید کرد که امضای توافق احیای برجام برای ایران، آغاز «روابط اقتصادی جدید با سایر کشورهای سراسر جهان» خواهد بود.

درحالی‌که طرف‌های مذاکرات احیای برجام از آماده‌بودن پیش‌نویس توافق نهایی در این زمینه خبر داده‌اند، این مذاکرات ماه‌هاست متوقف شده که یکی از دلایل آن، درخواست‌های ایران مبنی‌بر خارج‌کردن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده است.

رابرت مالی روز سه‌شنبه به تلویزیون سی‌ان‌ان گفته بود:‌ «ایران می‌تواند وابستگی نسبی به کشور منزوی روسیه و فرصت‌های محدود اقتصادی را انتخاب کند، یا این که به مذاکراتی بازگردد که از یک سال‌ونیم پیش شروع شده و روابط عادی با همسایگان و اروپا و بقیه جهان را آغاز کند.»

او تاکید کرده بود:‌ «اگر انتخاب ایران پشت‌کردن به توافق، انزوای بیشتر، چرخش به‌سوی روسیه و فروش پهپادهای جنگی به روسیه باشد، گزینه جذابی نیست، اما انتخابی است که ایران هزینه‌اش را خواهد داد.»

البته هرچند مقام‌های ایالات متحده همکاری ایران با روسیه و فروش پهپاد به آن کشور را کنار مسکو قرار گرفتن در جنگ علیه مردم اوکراین خوانده‌اند، «شورای روابط خارجی اروپا» چنین اقدامی را در جنگ اوکراین، کمابیش بی‌تاثیر ارزیابی می‌کند.

این اندیشکده اروپایی با انتشار گزارشی، به این موضوع اشاره کرده است که در صورت صحت گزارش‌ها درباره اقدام روسیه به خرید پهپادهای جنگی ایرانی، بعید به‌نظر می‌رسد که این مسئله تاثیر عمده‌ای در جنگ این کشور با اوکراین داشته باشد، ضمن این‌که زمان لازم برای مهارت پیدا کردن نیروهای روسی در استفاده از این پهپادها نیز مشخص نیست

همزمان با این انتقاد آمریکا از نشست سه‌جانبه تهران و نزدیکی ایران با روسیه، ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)- که زمانی به‌عنوان دیپلمات در مذاکرات مربوط به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران نقش داشته و دوره‌ای نیز به عنوان سفیر در مسکو خدمت کرده است- روابط ایران و روسیه را نامطمئن دانست و گفت:«هرچند روسیه و ایران به یکدیگر اطمینان ندارند، باتوجه به تحریم‌ها و انزوای سیاسی به هم نیاز دارند.»

او در نشست امنیتی موسسه آسپن محرک اصلی روابط این دو کشور تحت تحریم‌ را تلاش آن‌ها برای خروج از انزوای سیاسی دانست و گفت که «هرچند آن‌ها به هم نیاز دارند، از آن‌جایی که در حوزه انرژی و از لحاظ تاریخی رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند، اعتماد واقعی به هم ندارند».

مداخله روسیه در امور داخلی ایران سابقه طولانی دارد و از آن جمله می‌توان به اشغال شهر تبریز در اوایل قرن بیستم و پیوستن به بریتانیا در اشعال ایران در جریان جنگ جهانی دوم (۱۹۴۱) اشاره کرد. علاوه‌بر این، لوان جاگاریان، سفیر فعلی روسیه در تهران نیز در جند ماه اخیر اظهارات جنجال‌برانگیز بسیاری داشته است که برخی رسانه‌های ایرانی آن‌ها را مداخله در امور داخلی ایران دانسته‌اند.

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۱ جولای ۲۰۲۲