پخش ویدئو «اعترافات اجباری» سپیده رشنو در خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی، واکنشهای گسترده کنشگران و کاربران در رسانههای اجتماعی را در پی داشته است.
سپیده رشنو، ۲۸ ساله، هنرمند، داستاننویس و ویراستار است که پس از اعتراض به رایحه ربیعی، زن محجبهای که در اتوبوس درباره حجاب اجباری به او تذکر داد و او را تهدید کرده بود که ویدیوی او را به «سپاه» میدهد، روز ۲۵ خرداد بازداشت شد.
ازجمله محسن برهانی، وکیل دادگستری و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران میگوید که مدیران صداوسیما بابت پخش چهره سپیده رشنو در برنامه «اعتراف اجباری» تلویزیون «قابل مجازات» هستند.
این حقوقدان دارای دکترای حقوق جزا و جرمشناسی و دانشآموخته حوزه علمیه قم، در توئیتی در روز یکشنبه، نهم مرداد گفته است که «به استناد مواد ۹۱ و ۹۶ قانون آیین دادرسی کیفری، پخش تصویر سپیده رشنو ممنوع است و مدیران صداوسیما و سایر افرادی که اقدام به این امر کردهاند، به استناد ماده ۶۴۸ تعزیرات قابل مجازات هستند.»
بر اساس ماده ۶۴۸ تعزیرات «کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار میشوند هرگاه در غیر از موارد قانونی، اسرار مردم را افشا کنند به چهل و پنج روز و دوازده ساعت تا شش ماه حبس و یا به ۲۰ تا ۶۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشوند.»
مهدی یراحی، خواننده معترض در واکنش به پخش اعترافهای سپیده رشنو از تلویزیون جمهوری اسلامی نیز در توییتی نوشت: «از صدا و سیمای جمهوری اسلامی بهغایت بیزارم و تصریحا اعلام میدارم که این نهاد ضد مردمی، تحت هیچ شرایطی حق استفاده و پخش هیچیک از آثارم را ندارد.»
آتنا دائمی، مدافع حقوق بشر و زندانی سیاسی پیشین، نیز موضعگیری برخی اصلاحطلبان دربارهٔ ۲۵ زندانی کرد را یادآوری کرده که بر اساس «اعتراف اجباری» منتشر شده در خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران، آنها را «عضو داعش» معرفی کرده بودند.
خانم دائمی در توییتی تأکید کردهاست: «سناریوسازی علیه سپیده رشنو و پخش فیلم اعتراف اجباری او با استناد به ادبیات اصلاحطلبان مرا به یاد اعدام آن عزیزان انداخت.»
مجید توکلی، کنشگر سیاسی پخش اعتراف اجباری را «یک شکنجه دستهجمعی» توصیف کرده است که برای «تیره کردن و له کردن امید است» و «عبرتسازی از آنچه میتوانست الگو باشد.»
چند هفته پس از ابراز نگرانیهای گسترده از وضعیت نامعلوم خانم رشنو و چند روز پس از به راه افتادن توفان توئیتری با هشتگ «سپیده کجاست؟»، تلویزیون حکومتی ایران سرانجام شامگاه شنبه، هفتم مرداد او را در یک گزارش تصویری نشان داد.
در خلال روایت یکطرفه از ماجرای درگیری لفظی خانم رشنو و زن متذکر حجاب اجباری در این گزارش، چهره تکیده خانم رشنو برای چند ثانیه در محلی شبیه استودیو و در حال بیان جملات دلخواه جمهوری اسلامی نشان داده شد.
بعدتر این ویدیو در نسخه دیگری که در آن چهره خانم رشنو از سوی صداوسیما مات شده بود در شبکههای اجتماعی منتشر شد.
پخش اعترافهای اجباری خانم رشنو موج گسترده ای از انتقادهای کاربران شبکههای اجتماعی را در پی داشت.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱ اگوست ۲۰۲۲