همزمان با افزایش محتاطانه امیدواریها به شکلگیری نوعی توافق هستهای با رژیم اسلامی حاکم بر ایران، کشورهای عربی و در راس آنها امارات متحده عربی به سوی بهبود روابط با جمهوری اسلامی ایران گام برمیدارند. امارات متحده عربی روز یکشنبه اعلام کرد که پس از هفت سال سفیر خود را به تهران بازمیگرداند که نشانهای از گرمتر شدن روابط ایران و امارات بهشمار میرود.
خبرگزاری سیانان با اشاره به رویکرد اخیر برخی کشورهای عربی در قبال جمهوری اسلامی نوشت: این روند باتوجه به تردیدها درباره پیشرفت مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا ادامه دارد. اگر توافق جدیدی در کار باشد، شانس به راه افتادن چرخه هستهای را در منطقه کاهش میدهد. اما کشورهای حوزه خلیج فارس نگرانند که این توافق با آزادسازی میلیاردها دلار از داراییهای ایران، دسترسی جمهوری اسلامی به منابع مالی را افزایش دهد و از آن برای تجهیز گروههای نیابتی و توسعه نفوذ خود در کشورهای عربی استفاده کند.
اگر مذاکرات به شکست برسد نیز احتمال تشدید تنشها در منطقه وجود دارد. همانگونه که در زمان خارج شدن آمریکا از برجام، موجی از انفجار نفتکشها در آبهای منطقه اتفاق افتاد و تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان سعودی هدف حمله گروههای شبهنظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
به گزارش این خبرگزاری آمریکایی، هم دستیابی به توافق و هم شکست مذاکرات برای کشورهای عربی منطقه مایه نگرانی است.
به بیان دیگر چه ایران به توافق بازگردد و چه بازنگردد به یک اندازه میتواند منطقه را تحت تاثیر قرار دهد و به همین دلیل کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به دقت اوضاع را زیر نظر دارند. تلاشها برای ترمیم و تقویت روابط نیز باتوجه به نگرانیهای امنیتی قابل بررسی است.
سیانان در بخش دیگری از گزارش خود مینویسد که ایران با توافق یا بدون توافق یک تهدید جدی برای امنیت خلیج فارس بهشمار میرود. بنابراین برخی کشورهای عربی منطقه میکوشند از طریق ادامه تعامل با تهران زمینه مشترکی برای حسن همجواری بیابند.
اکنون با اعلام بازگشت سفیر امارات به ایران، عربستان سعودی و بحرین از جمله کشورهای عربی بهشمار میروند که همچنان در ایران سفیر ندارند. البته روابط دیپلماتیک ایران و مصر هم قطع است.
سیانان در بخش دیگری از گزارش خود نوشت، از سال ۲۰۱۶ که برجام اجرا شد، تا امروز تحولات زیادی در منطقه رخ داده است. در آن سال گروهی در ایران به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی حمله کردند و به دنبال آن اغلب کشورهای عربی در حمایت از عربستان سعودی، روابط دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند. اما دو سال بعد آمریکا از برجام خارج شد و موجی از تنشها منطقه را فراگرفت. به تدریج و به خصوص در دولت جو بایدن، کشورهای عربی منطقه متوجه شدند آمریکا نمیخواهد یا نمیتواند برای نجات آنها اقدام کند و به مسیر سابق حفظ روند گفتوگو با ایران بازگشتند.
سیانان با اشاره به اعلام بازگشت سفیر امارات و قبل از آن کویت به ایران نوشت روشن است که این جهتگیری منطقهای به موازات رویکرد عربستان سعودی است که در حال مذاکره مستقیم با تهران است.
انور قرقاش، وزیر مشاور دولت امارات متحده عربی دراینباره در توییتر نوشت: «تصمیم بازگشت سفیر در چارچوب سیاست امارات متحده عربی برای بازسازی و تقویت روابط و تمرکز بر نقاط مشترک در فضای اعتماد، درک متقابل و همکاری است.»
به گزارش رویترز، در چهارماهه نخست سال جاری میلادی ارزش روابط تجاری ایران و امارات متحده عربی به ۲۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسیده است که رشد قابل توجهی نسبت به رقم هفت میلیارد دلاری سال ۲۰۱۹ دارد.
به گزارش سانان، کشورهای عربی سیاست تعامل و بازدارندگی را در پیش گرفتهاند چون براین باورند که تنها یکی از آنها در مورد جمهوری اسلامی ایران کار نمیکند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۲۳ اگوست ۲۰۲۲