به رغم فضای امنیتی حاکم بر شهر سقز، مهسا (ژینا) امینی در حالی به خاک سپرده شد که برخی از زنان حاضر در مراسم خاکسپاری او، روسریهای خود را از سر برداشتند و حاضرین با خواندن سرودهای کردی و سردادن شعار، به حکومت «جمهوری اسلامی» اعتراض کردند. در جریان این مراسم، زنی که گفته میشود خاله اوست، خانم امینی را «شهید جوانان» توصیف میکند و میگوید: «ژینا راه آزادی را برایمان باز کرد.»
به گزارش بیبیسی، تصاویر و ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که صدها تن در این مراسم حضور دارند. شعارهای «مرگ بر دیکتاتور»، «کشتن برای روسری، تا کی خاک بر سری» و «زن، زندگی، آزادی» در برخی ویدئوها شنیده میشود.
تصاویر شبکههای اجتماعی حاکی است که این اعتراضها دستکم در شهر سنندج تا غروب آفتاب و فرارسیدن شب نیز ادامه داشته است.
از صبح شنبه، خبرهای ضد و نقیضی درباره تیراندازی به سوی معترضان و کشته شدن یکی از شهروندان به گلوله نیروهای امنیتی نیز منتشر شد.
به نوشته وب سایت روزنامه «هممیهن» بعد از خاکسپاری، لیلا عنایتزاده از فعالان حقوق زنان در سقز بیانیهای خواند که در آن آمده بود: «گشت ارشاد باید جمع شود. برابری حقوق زن و مرد بدون همکاری مردان امکانپذیر نیست.»
بر اساس این گزارش، در ادامه مراسم پدربزرگ مهسا امینی، با گریه شعری از شیرکو بیکس، شاعر کرد خواند. پدر مهسا امینی از مردم میخواست که نگذارند برای او و خانوادهاش مشکلی پیش بیاورند. مردم هم پاسخ میدادند: نترس، نترس!
به گزارش «هممیهن» دایی مهسا امینی هم در سخنرانی کوتاهی، گفت: «ما کوتاه نمیآییم و سر تعظیم فرود نمیآوریم.»
همزمان موج اعتراض به جمهوری اسلامی و همدلی با خانواده خانم امینی ادامه دارد و گروههای سیاسی مختلف نیز در ارتباط با جانباختن او موضعگیری کردهاند.
در یکی از نخستین واکنشها، گروهی از احزاب کرد مخالف جمهوری اسلامی از مردم خواستند که در روز دوشنبه در اعتراض به «قتل» مهسا امینی، دست به اعتصاب بزنند و به سرکار نروند.
در میان شهرهای کردنشین ایران، در سقز و سنندج تظاهرات برپا شد. منابع محلی به بیبیسی فارسی گفتند که در پی حمله و تیراندازی نیروهای امنیتی، دستکم پنج تن در سقز زخمی و عدهای نیز بازداشت شدند.
شاهزاده رضا پهلوی نیز با صدور بیانیهای، دو روز عزای عمومی اعلام کرد.
در بیانیه آقای پهلوی آمده است: « قتل تکاندهنده ژینا (مهسا) امینی به دست رژیم ضد ایرانی و زنستیز جمهوری اسلامی، احساسات عموم ملت ایران را جریحهدار کرده است. این احساس مشترک، این سوگ ملی، این خشم ملی، نمودار عزم و اراده ملتی است که برای احقاق حقوق خود تا پای جان ایستاده است؛ مقاومتی ۴۳ساله که با خون ندا رنگین شد و با خون ژینا پایان نخواهد یافت.»
او نوشته است که ملت ایران، نیازمند پیوند زدن «سوگ و خشم» به «همبستگی ملی و امید به فردایی بدون ظلم و ستم جمهوری اسلامی» است.
فرزند آخرین شاه ایران که از طرفداران سرنگونی جمهوری اسلامی است، در این بیانیه خانم امینی را «فرزند ایران» خوانده و نوشته است: «از این رو، بیاییم یکشنبه و دوشنبه ۲۷ و ۲۸ شهریور، در روزهای عزای عمومی و سوگواری ملی برای ژینا امینی، یاد و نام او و همه فرزندان جانباخته ایران را گرامی و زنده نگهداریم.»
گروه بزرگی از چهرههای مهم سیاسی داخل کشور که عموما از نزدیکان جناح اصلاحطلبان یا گروه موسوم به «ملی-مذهبی» هستند نیز در ارتباط با جانباختن خانم امینی موضعگیری کردهاند.
از آن جمله مهدی کروبی با انتشار بیانیهای نوشته است: «این کشور ملک طلق یک فرد نیست و بنا نیست همه چیز از جمله شرع، قانون و اخلاق در راستای حاکمیت فردی ذبح شود.»
به گزارش سایت خبری «عرشه آنلاین»، آقای کروبی در این بیانیه از مردم، شخصیتها و جریانهای سیاسی خواسته برای جلوگیری از «تکرار این نوع جنایتها، تحقیرها و آزار و اذیت زنان و دختران، این پرونده را تا مختومه کردن این روش غیر شرعی و غیر انسانی پیگیری کنند.»
عبدالله نوری، یکی دیگر از چهرهای برجسته اصلاح طلبان در یادداشتی از مراجع تقلید خواست که سکوتشان را بشکنند.
آقای نوری در این یادداشت نوشته است: «او (مهسا امینی) نمونهای از خیل عظیم جوانان رنجدیدهی این آب و خاک بود که جان شیرین و پُر بهایش، فدای تدابیر اشتباه و سوءمدیریت و سیاستهای بدفرجام و بهانه تراشیهای واهی و اقدامات خشن و ناموجه گردید.»
ادشیر امیرارجمند، از فعالان سیاسی نزدیک به میرحسین موسوی نیز در توییتر، با انتشار عکسی از مهسا امینی در کنار آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی را مسئول مرگ او خوانده و خواهان اعتراضهای گسترده مردم شده است.
آقای امیرارجمند نوشته است: «ایران شده ملک طلق یک نفر، حاکم بر جان و مال و ابروی مردم؛ مسئول اصلی قتل مهسا امینی، اوست با سیستم و نهادهای فاسدی که بر کشور حاکم نموده . تغییر جز با حضور و اعتراض گسترده و مستمر مردم میسر نیست.»
علاوه بر این چهرههای سیاسی، گروه قابل توجهی از هنرمندان در داخل و خارج از کشور به همراه ورزشکاران شناختهشده و دیگر شخصیتهای بانفوذ نیز به جان باختن خانم امینی واکنش نشان دادند.
برگفته ای از سایت ایران امروز،۱۸ سپتامبر ۲۰۲۲