سمن جاو.بد
براساس یک مطالعه جدید، داروی رایجی که برای درمان دیابت استفاده می‌شود، خطر ابتلا به آلزایمر را تقریبا یک‌پنجم کاهش می‌دهد.
پژوهش‌های منتشرشده در بی‌ام‌جی اوپن، نشریه پژوهش و مراقبت از بیماران دیابتی، نشان داد که تیازولیدین دیون که معمولا آن را به نام «تی زد دی» (TZD) می‌شناسند، اکسیژن‌رسانی به مغز را افزایش می‌دهد.
کارشناسان سوابق پزشکی ۵۵۹ هزار و ۱۰۶ بزرگسال ایالات متحده آمریکا را که بین ژانویه سال ۲۰۰۰ تا دسامبر ۲۰۱۹ مبتلا به دیابت نوع ۲ تشخیص داده شدند، بررسی کردند.
آن‌ها دریافتند کسانی که «تی زد دی» مصرف می‌کنند، ۲۲ درصد کمتر به آلزایمر مبتلا می‌شوند.
بیماری آلزایمر شایع‌ترین دلیل زوال عقل – کاهش مداوم عملکرد مغز – در بریتانیا است. این بیماری حافظه، مهارت‌های فکری و سایر توانایی‌های ذهنی را ضعیف می‌کند. حدود ۹۰۰ هزار نفر از مردم بریتانیا مبتلا به زوال عقل‌اند.
بیماران دیابتی به‌طور معمول روزی دو بار همراه با غذا یا با معده خالی تی زد دی مصرف می‌کنند. این دارو مقاومت انسولین را هدف قرار می‌دهد و توانایی بهبود کنترل گلوکز در بدن را افزایش می‌دهد.
اما در این مطالعه مشخص شد که این دارو علاوه بر پایین آوردن کلسترول بد خون، فشار خون را نیز پایین می‌آورد و جریان خون را بهبود می‌بخشد.
به گفته کارشناسان، این یافته‌ها از این نظر که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مقابل زوال عقل آسیب‌پذیرتر‌ند اهمیت دارد، چون هر دو این بیماری‌ها به گردش ضعیف خون ربط دارند.
دکتر جین ژو از دانشگاه آریزونا که نویسنده اصلی این مطالعه است، گفت: «دیابت نوع ۲ با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل کلی ازجمله دو زیر گروه اصلی آن، یعنی آلزایمر و زوال عقل عروقی مرتبط است.»
در بریتانیا بیش از ۲۰ سال است که برای بیماران، نوعی «تی زد دی» با نام تجاری اکتوز تجویز می‌کنند.
پژوهشگران بیماران را به‌طور متوسط تقریبا هشت سال تحت نظر قرار دادند و دریافتند در افرادی که «تی زد دی» مصرف کردند، موارد آلزایمر و زوال عقل عروقی بین ۱۱ تا ۵۷ درصد کاهش یافت.
آن‌ها این بیماران را با سایرینی مقایسه کردند که داروهای جایگزین دیابت– مثل متفورمین یا سولفونیل اوره دریافت کردند.
بعد از دست‌کم یک سال درمان مشخص شد «تی زد دی» در مقایسه با متفورمین ۲۲ درصد با خطر زوال عقل کمتری مرتبط است.
ژو گفت: «بیماری‌های عروقی خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهند، بنابراین کاهش زوال عقل عروقی در اثر مصرف «تی زد دی» ممکن است باعث کاهش ابتلا به آلزایمر هم بشود.»
«در برخی مطالعه‌ها که «تی زد دی» با دارونما یا مراقبت‌های استاندارد در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مقایسه شده، آمده است که این دارو خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش داده است.»
تجزیه‌وتحلیل‌ها نشان داد که «تی زد دی»ها در افزایش گردش خون افراد زیر ۷۵ سال و بیماران دارای اضافه‌وزن یا چاق موثرتر بوده است.
ژو گفت: «شاید به این دلیل باشد که «تی زد دی» چاقی مرکزی را که عامل شناخته‌شده خطر زوال عقل است، کاهش می‌دهد.»
مطالعه مذکور این را نیز نشان داد که آن‌هایی که سولفونیل اوره مصرف می‌کنند ۱۲ درصد بیشتر از کسانی که متفورمین می‌خورند در معرض ابتلا به زوال عقل قرار دارند.
ژو در پایان گفت: «به‌طور خلاصه، آن‌ها که «تی زد دی» مصرف می‌کنند کمتر در معرض زوال عقل‌اند و مصرف‌کنندگان سولفونیل اوره در مقایسه با مصرف‌کنندگان متفورمین بیشتر در معرض زوال عقل قرار دارند.»
«مطالعات بعدی روی هدف‌گذاری مجدد داروهای خوراکی ضد دیابت برای پیشگیری از زوال عقل ممکن است «تی زد دی»ها را در اولویت قرار دهد.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۵ اکتبر ۲۰۲۲