نشریه آمریکایی «نشنال‌اینترست» با انتشار مطلبی در اولین روز سال ۲۰۲۳ میلادی دولت بایدن را به غفلت عامدانه نسبت به تحولات جاری ایران متهم کرد.
در این مقاله که به قلم آندریا استریکر از کارشناسان هسته‌ای بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها نوشته شده، به دولت بایدن راهکارهایی سیاسی برای خروج از این وضعیت معرفی می‌شود؛ از جملۀ این پیشنهادها می‌توان به سیاست فشار حداکثری فرا-آتلانتیکی در عین توقف مذاکرات هسته‌ای اشاره کرد.
اهمال‌کاری به جنگ ختم خواهد شد
خانم استریکر با انتقاد از سیاست دولت بایدن در قبال ایران، آن را نوعی از «مسامحه راهبردی» می‌خواند؛ به نظر او رویکرد کنونی دولت آمریکا مبنی بر عدم مداخله در امور ایران تنها باعث خواهد شد که رئیس‌جمهور جو بایدن «بعداً و با هزینه‌ای بسیار بیشتر همچون یک رویارویی نظامی با ایران» پا به عرصه بگذارد.
نویسنده مقاله معتقد است که اولویت‌هایی همچون تسلیح اوکراین، رقابت با چین و طیفی از مسائل داخلی آمریکا، دولت بایدن را به «اهمال کاری» نسبت به تحولات ایران مجبور ساخته است و به همین دلیل نیز دولت آمریکا فکر می‌کند اگر اعتراضات جاری ضدحکومتی در ایران شکست بخورد، «تنها گزینه‌ای که شاید بتواند این کشور را از دستیابی به سلاح هسته‌ای باز دارد» دوباره همان روند ادامه مذاکرات برجامی خواهد بود.
نگرانی از کاهش زمان گریز هسته‌ای ایران
این کارشناس ارشد امور هسته‌ای ایران، ضمن انتقاد از سیاست ادامۀ مذاکرات برجامی با تهران بر این نکته تاکید دارد که رسیدن به یک توافق هسته‌ای جدید به این معناست که تا سال ۲۰۳۰ میلادی حدود یک تریلیون دلار به ایران سراریز شود؛ اقدامی که تنها باعث «حفظ ساختار قدرت در ایران، ادامه سرکوب مردم و تجاوز به کشورهای پیرامون ایران» خواهد شد.
وی با اشاره به کاهش زمان گریز هسته‌ای ایران به کمتر از «یک ماه» می‌نویسد: «با وجود اینکه رئیس جمهور در مقابل دوربین‌ها اذعان کرد برجام مرده است، اما دولت وی از اعلام آن حذر دارد چراکه بیم آن دارد تا مبادا ایران را بیشتر به آستانه هسته‌ای شدن سوق دهد.»
استریکر واضح‌ترین نشانه سیاست تغافل در مورد ایران را در این می‌داند که دولت آمریکا تلاشی برای ترغیب متحدان برجامی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) انجام نمی‌دهد تا تحریم‌های سازمان ملل را مجدداً علیه ایران اعمال کنند.
وی می‌نویسد: «انگار نه انگار که تهران در سه سال و نیم گذشته محدودیت‌های توافق را زیر پا گذاشته و با ارائه پهپاد و موشک به روسیه، یکی از قطعنامه‌های سازمان ملل را آشکارا نقض کرده است.»
علت کوتاهی واشنگتن برای کمک به مردم ایران چیست؟
از نظر نویسنده، کوتاهی واشنگتن برای کمک به مردم ایران، ریشه در ترس از گرفتار شدن ایالات متحده در ماجراهای تغییر رژیم در کشورهای خارجی دارد و بر این اساس هشدار می‌دهد که اگر ایالات متحده از تلاش حداقلی در این راه دریغ کند «بهترین فرصت خود را در سال‌های اخیر برای کمک به مردم ایران برای بیرون راندن سرکوب‌گران از دست خواهد داد».
کارشناس اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در ادامه مطلب خود به این موضوع اشاره دارد که با ادامه وضع موجود و «با توجه به ناامنی رژیم در داخل کشور، وسوسه تهران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای هم افزایش می‌یابد. در غیاب فشارهای بین‌المللی، ایران روز به روز در حال انباشت اورانیوم با غنای بالا و تقویت قابلیت گریز هسته‌ای خود در خفا است».
او همچنین با اشاره به نقش تهدیدهای هسته‌ای روسیه در عقب‌راندن دخالت‌های مستقیم خارجی در جریان جنگ اوکراین، می‌نویسد: «ایران مجهز به سلاح هسته‌ای، بازی را در خاورمیانه تغییر می‌دهد و پوششی برای جمهوری اسلامی برای پیشبرد حملات خود علیه دشمنان منطقه‌ایش و پیگیری تلاش‌هایش برای استیلای منطقه‌ای فراهم می‌کند و همزمان باعث تحکیم قدرت این کشور نیز می‌شود.»
پیشنهادهای سیاسی نویسنده به دولت بایدن چیست؟
خانم استریکر که پیش از پیوستن به «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» به مدت دو دهه در «موسسه علوم و امنیت بین‌الملل» مقالات فنی بسیاری در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران نگاشته است، راهکار تجویزی خود برای دولت بایدن را اینگونه تشریح می‌کند که واشنگتن باید «سیاست حمایت حداکثری» از مردم ایران را از طریق ادامه «تحریم‌های اقتصادی هدفمند» پیگیری کند و «جریمه‌هایی علیه مقامات رژیم» چاشنی آن سازد.
او از دولت آمریکا می‌خواهد تا «در سکوت به تقویت هماهنگی میان معترضان ایرانی، حصول اطمینان از دسترسی به اطلاعات و اخبار، و تامین مالی اتحادیه‌های کارگری و اعتصاب‌کنندگان» ادامه دهد تا جان دوباره‌ای به اعتراضات ببخشد.
کمپین فشار حداکثری فراآتلانتیکی
نویسنده مقاله همچنین با اشاره به لزوم تلاش دولت آمریکا برای متقاعد کردن شرکای اروپایی، پیشنهاد می‌دهد تا ضمن توقف مذاکرات هسته‌ای، کارزاری تحت عنوان «کمپین فشار حداکثری فرا-آتلانتیکی علیه ایران برای از بین بردن منابع درآمد تهران در خارج از کشور» احیا شود.
همزمان، موضوع هسته‌ای ایران مستلزم برگزاری جلسه ویژه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای محکوم کردن تشدید تنش‌های هسته‌ای تهران و عدم همکاری این کشور با تحقیقات آژانس در مورد نقض احتمالی عدم اشاعه هسته‌ای (ان‌پی‌تی) از سوی تهران است. او از این شورا می‌خواهد تا با ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت، به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران رای دهد.
اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل می‌تواند اعمال تحریم‌های این سازمان علیه فروش تسلیحات متعارف و هواپیماهای بدون سرنشین ایران را نیز در پی داشته باشد و از لغو کامل تحریم‌های موشکی و پهپادی سازمان ملل در ماه اکتبر آینده جلوگیری کند.
بر اساس «بندهای قطعنامه ۲۲۳۱» ایران از ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ قادر خواهد بود بصورت قانونی موشک‌ها و پهپادهای خود را به سایر کشورها از جمله روسیه صادر کند.
خانم استریکر در انتهای مقاله خود نسبت به عواقب غفلت یا مسامحه راهبردی آمریکا در قبال ایران هشدار داده و می‌نویسد: «اگر ایالات متحده در سال جدید اقدامی نکند، اقدام نظامی ممکن است تنها جایگزین آن باشد.»
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۳ ژانویه ۲۰۲۳