۷۵۲ یک عدد نیست؛ سومین سالگرد سرنگونی هواپیمای اوکراینی

ساعت ۶ و ۱۹ دقیقه صبح روز ۱۸ دی سال ۱۳۹۸ خبر سقوط یک هواپیما در اطراف تهران به سرعت در رسانه‌های رسمی و مجازی پیچید.

تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی دقایقی بعد علت حادثه را سقوط به دلیل خطای انسانی اعلام کرد،‌ اما اخبار در فضای مجازی از وقوع یک جنایت حکایت داشت: شلیک به هواپیمای خودی از سوی نیروهای سپاه.

کم کم ویدیوها و دیگر شواهد، کفه ادعای ساقط شدن را در برابر اصرار بر سقوط سنگین می‌کرد، اما مقامات جمهوری اسلامی همچنان بر سیاست حاشا، تکذیب و انکار اصرار داشتند تا ۳ روز بعد از حادثه که مجبور به پذیرش و اعتراف به واقعیت شدند.

ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، دلیل شلیک موشک به این هواپیمای مسافربری را «خطای انسانی غیرعمد در تشخیص شیء پرنده» اعلام کرد و هنوز هم با گذشت ۳ سال از این حادثه و جان‌باختن ۱۷۶ انسان بی‌گناه،‌ هیچ مدارک و شواهدی از آمران و عاملان این جنایت نه به خانواده‌های قربانیان ارائه داده نه به دادگاههای بین‌المللی.

این در حالی است که برگزاری دستکم ۶ دادگاه نمایشی در تهران برای رسیدگی به این حادثه، با اعتراض شدید خانواده‌های قربانیان ساکن ایران روبرو شده است.

حالا در آستانه سومین سالگرد این حادثه، اوکراین، کانادا، سوئد و بریتانیا در بیانیه‌ای مشترک اعلام کرده‌اند متعهدند ایران را در مورد به گفته آن‌ها این جنایت پاسخگو کنند. مذاکرات این کشورها با ایران در مورد پرداخت غرامت و محاکمه آمران و عاملان سرنگونی هواپیما حدود یک سال پیش بی‌نتیجه متوقف شد و از آن‌ زمان این کشورها روند دیگری را برای احقاق حقوق قربانیان این حادثه در پیش گرفته‌اند.

خانواده‌ها در حاشیه ششمین جلسه دادگاه رسیدگی به سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران تجمع کردند و آن را فاقد وجاهت قانونی و نمایشی و فرمایشی خواندند و گفتند: «در حالی که جمهوری اسلامی مدعی محاکمه عوامل سقوط این پرواز شده، اما هیچ مقام ارشدی از سپاه در دادگاه حضور ندارد.»

حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانواده‌های قربانیان این پرواز در آستانه ورود به چهارمین سال پس از وقوع این جنایت به صدای آمریکا گفت: «ما بعد از ساقط کردن هواپیما توسط سپاه زمانی برای سوگواری پیدا نکردیم و به سرعت وارد جنگ شدیم.»

او که در تمام مدت این سه سال به مبارزه با سپاه و عوامل سقوط هواپیما مشغول بوده همچنین به خبرنگار صدای آمریکا گفت:‌ «زندگی‌های ما بعد از ساقط کردن هواپیما نابود شد و ما دو راه بیشتر نداشتیم که یا افسرده شویم یا برای رسیدن به عدالت و محاکمه جنایتکاران مبارزه کنیم.»

اما همزمان با ادامه تلاش‌های خانواده‌های قربانیان پرواز پی‌اس‌۷۵۲ برای تحقق عدالت و همراه کردن جهانیان برای پاسخگو کردن جانیان، مقامات حکومت نیز همچنان راه خود را می‌روند و تلاش می‌کنند با دروغ و فریب زمان مجازات را به عقب بیاندازند.

در حالی که بعد از گذشت ۳ سال از اثبات جنایت، هنوز هیچ مقصری در این قضیه به مردم معرفی نشده، دادگاه‌های جمهوری اسلامی در کمتر از ۳۰ روز برای جوانان معترضی که برای آزادی و زندگی به خیابان‌ها آمدند، حکم قطعی صادر می‌کنند و آنها را به وقت اذان صبحشان به طناب اعدام می‌سپارند.

برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۸ ژانویه ۲۰۲۳