در پاسخ به فراخوان تجمع در سومین سالگرد شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی و قتل تمام سرنشینان و خدمه آن توسط سپاه پاسداران و اعتراض به قتلهای حکومتی محمدمهدی کرمی و محمد حسینی، معترضان تحت شکنجه و محکوم به اعدام، ایرانیان در شهرهای مختلف جهان به خیابان آمدند.
انجمن خانوادههای قربانیان پرواز PS752 فراخوانی را تحت عنوان «عدالت پیروز است» برای تظاهرات ایرانیان سراسر جهان در یکشنبه ۸ ژانویه ۲۰۲۳ منتشر کرد. مهمترین تجمع اما در ایران برگزار شد.
جمعی از خانوادههای قربانیان در محل سقوط هواپیما در شاهدشهر واقع در نزدیکی تهران گرد هم آمدند و شعار «سپاه جنایت میکند، قاضی حمایت میکند» و «کربلا همینجاست» سر دادند.
در تصاویر منتشرشده از این تجمع، خانوادهها با بالاگرفتن عکس فرزندان کشتهشدهشان فریاد میزنند: «حقیقت، عدالت».
روز شنبه هم خانواده نسیم رحمانیفر ، یکی از قربانیان هواپیمای اوکراینی به همراه جمع کوچکی از مردم بر مزار او در تهران جمع شدند. پدر نسیم رحمانیفر در این مراسم دادگاه برگزار شده برای رسیدگی به اتهامات عوامل شلیک به هواپیما را فرمایشی خواند که جای «فرماندهان اصلی» در آن خالی است. او افزود:
«سه سال گذشت از کشته شدن نسیم و عزیزترین موجوداتی که به هیچ عنوان مستحق مرگ نبودند به دست پلیدترین موجوداتی که به هیچ وجه مستحق زندگی نیستند. تا زمانی که زنده ام از دادخواهی پا پس نمیکشم.»
پس از سخنان او جمعیت حاضر شعار دادند: «مرگ بر قاتلین»، «حقیقت و عدالت» و «نه میبخشیم نه فراموش میکنیم».
سپاه پاسداران چهارشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۸/ ۸ ژانویه ۲۰۱۹، چند ساعت پس از حمله موشکی به پایگاههای نظامی ایالات متحده آمریکا در عراق در خونخواهی قاسم سلیمانی، هواپیمای مسافربری خطوط هواپیمایی اوکراین را در نزدیکی تهران با موشکهای سامانه پدافند هوایی هدف گرفت و منهدم کرد. سپاه پاسداران در این اقدام که تنها بهواسطه فشارهای بینالمللی به آن اقرار شد، جان ۱۷۶ مسافر و ۹ خدمه پرواز ۷۵۲ را که بسیاری از آنها ایرانیان دو تابعیتی مقیم خارج از کشور بودند گرفت.
در سومین سالگرد این اقدام و در حالی که اجرای حکم اعدام محمدمهدی کرمی و محمد حسینی دو جوان بازداشتی محروم از دادرسی عادلانه و دسترسی به وکیل توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی خشم عمومی را برانگیخته است، ایرانیان در نقاط مختلف ایران برای زندهنگهداشتن یاد قربانیان و در همبستگی با اعتراضات سراسری در ایران به خیابانها آمدند.
فریاد علیه جمهوری اسلامی، سکوت به احترام اعدامیان
طبق گزارشهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی ایرانیان مقیم سیدنی، ملبورن، پرت و بریزبرن روز یکشنبه ۸ ژانویه/۱۷ دی تجمع اعتراضی برگزار کردند و شعار «مرگ بر خامنهای» و «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.
گروهی از تجمعکنندگان از دولت استرالیا خواستند جمهوری اسلامی را تحریم کند.
ایرانیان ساکن نیوزلند هم در شهرهای کراستچرچ و اوکلند تجمع و راهپیمایی کردند و زنجیره انسانی تشکیل دادند.
در سئول، پایتخت کره جنوبی هم جمعی از ایرانیان در حمایت از مردم ایران تجمع کردند.
در وین، پایتخت اتریش گروهی از ایرانیان راهپیمایی اعتراضی برگزار کردند و علیه حکومت جمهوری اسلامی و اعدام بازداشتشدگان اعتراضات سراسری شعار دادند.
در بروکسل، پایتخت بلژیک در تجمعی که مقابل سفارت جمهوری اسلامی در این شهر برنامهریزی شده بود، ایرانیان با عکسهای محمدمهدی کرمی و محمد حسینی در دست، خواستار بسته شدن سفارت شدند. تجمعکنندگان در ادامه به سمت میدان «مهسا امینی» در این شهر راهپیمایی کردند.
در چندین شهر آلمان از جمله برلین، مونیخ و کاسل هم ایرانیان به خیابان آمدند و از جامعه بینالملل خواستند در حمایت از معترضان ایران و علیه جمهوری اسلامی متحد شود.
ایرانیان در شهرهای استانبول و ازمیر ترکیه هم در حمایت از خیزش انقلابی مردم ایران و به یاد سرنشینان کشتهشده هواپیمای اوکراینی تجمع کردند و شعار دادند: «مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی».
در لاهه، ایرانیان هلند در حمایت از اعتراضات سراسری و اعتراض به اعدام بازداشتشدگان تجمع کردند و خواستار تعطیلی سفارت جمهوری اسلامی در این شهر شدند.
روز یکشنبه مسعود حمیدیفر، شهروند بلوچ ساکن هلند و که از هفتم اکتبر روبهروی سفارت جمهوری اسلامی در لاهه هلند تحصن کرده بود هم اعلام کرد برای «گرامیداشت زندگی و به یاد محمد مرادی» مسیر بیش از هزار کیلومتری لاهه هلند تا لیون فرانسه را پیاده طی خواهد کرد.
مسعود حمیدیفر با تحصن روبهروی سفارت ایران تلاش کرد توجه رسانهها را به خشونتی که به بلوچهای ایران اعمال میشود و خواهان بستهشدن سفارت ایران در هلند شده بود.
در استکهلم سوئد هم جمعی از ایرانیان در سومین سالگرد کشتهشدگان هواپیمای اوکراینی گرد هم آمدند و خواستار قرارگرفتن سپاه در فهرست گروههای تروریستی و بستهشدن سفارت جمهوری اسلامی در سوئد شدند. تجمعکنندگان به احترام معترضانی که دستگاه امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی در سهماه و نیم گذشته در خیابان و در زندان جانشان را گرفته است، یک دقیقه سکوت کردند.
در ایتالیا هم دستکم در شهر تورین، ایرانیان در سالگرد قربانیان هواپیمای اوکراینی راهپیمایی کردند.
در ژنو سوئیس هم تجمعی مقابل دفتر سازمان ملل متحد در این شهر برگزار شد. تجمعکنندگان تصاویر سرنشینان کشتهشده هواپیمایی اوکراینی را کنار هم چیدند و شعار دادند: «Femme, Vie, Liberté» (زن، زندگی، آزادی)
تجمع ایرانیان در لیون فرانسه اما علاوه بر تمرکز بر بزرگداشت قربانیان هواپیمای اوکراینی، به یاد محمد مرادی، دانشجوی ایرانی برگزار شد که در اعتراض به شرایط ایران و برای جلب توجه و حمایت جامعه جهانی، جان خود را گرفت. تجمعکنندگان با در دست گرفتن تصویر او شعار زن، زندگی، آزادی سر دادند و پس از پایان تجمع راهپیمایی کردند.
اعتراضات اخیر در ایران که به قیام ژینا نیز شهره شده است از ۲۶ شهریور در سقز آغاز شد. بر بنیاد گزارش فعالان حقوق بشر تا به حال بالغ بر ۱۹ هزار نفر بازداشت و بیش از ۵۰۰ نفر به دست ماموران امنیتی به قتل رسیدهاند.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۱۰ ژانویه ۲۰۲۳