موافقان و مخالفان طرحی که خواستار اعطای اختیار به رضا پهلوی است چه می‌گویند؟

«من وکالت می‌دهم» این هشتگی است که در روزهای اخیر و بعد از گفتگوی رضا پهلوی با یکی از شبکه‌های تلویزیونی فارسی زبان در شبکه‌های مجازی مورد توجه کاربران قرار گرفت. ماجرا از آنجا آغاز شد که فرزند آخرین پادشاه ایران در مصاحبه با شبکه منوتو از تمام گروه‌های سیاسی مخالف جمهوری اسلامی خواست تا با همسویی بیشتر با یکدیگر فضای مناسب برای پیشبرد کارهای لازم برای مقابله و مبارزه با جمهوری اسلامی را فراهم کنند. 

آقای پهلوی در بخشی از این گفتگو همچنین اضافه کرد: «ما همه با هم همسو هستیم. فردا هر کاری که بخواهیم انجام دهیم، باید یک مبنای مقبولیت و مشروعیت از داخل داشته باشد و این بایستی بیشتر بیان و در عمل دیده شود.» او در واقع به صورت واضح خواستار نشان دادن و بیان بیشتر حمایت‌ها از خود شد و در ادامه تاکید کرد: «اگر فردا قرار باشد در صحنه بین‌المللی از جانب هم‌میهنان رایزنی‌های لازم را انجام دهیم؛ لازم است نشان دهیم که این به پشتیبانی و نمایندگی از طرف زندانیان سیاسی، فعالان مدنی، جریانات فکری و سیاسی داخل کشور است که نتوانسته‌اند در این جلسات حضور پیدا کنند. این را باید بین خودمان و نیروهای داخلی انجام دهیم.» 

پس از آن بود که احسان کرمی از مجریان سابق صدا و سیما که حالا به شبکه منوتو پیوسته کمپینی اینترنتی برای حمایت از رضا پهلوی راه‌اندازی کرد و از مردم خواست تا با امضا کردن آن فضا را برای حمایت بیشتر از پسر آخرین شاه ایران هموار کنند. احسان کرمی در نامه‌ای که به صورت آنلاین ایجاد کرده و از مردم خواسته آن‌را امضا کنند می‌نویسد: «با توجه به انقلابی که در ایران در جریان است و اینکه شاهزاده رضا پهلوی از مردم ایران خواسته است که برای رهبری این جنبش به وی وکالت دهند، این طومار کمک می‌کند تا مردم ایران نظر خود را اعلام کنند.» 

البته رضا پهلوی در آن گفتگو به صورت مستقیم درخواستی برای اعطای وکالت به خود مطرح نکرد اما در بخشی از صحبت‌هایش گفت: «خیلی ساده بگویم، فردا فرض بفرمایید من بتوانم با دیگرانی که در این مسیر با هم همراه و همسو هستیم با یک سری شخصیت‌های سیاسی دیدار کنم؛ اولین سوالشان این خواهد بود که شما به نمایندگی چی اینجا حضور پیدا کردید.»

این طومار تا این لحظه بیش از ۲۲۰ هزار امضا داشته و ایرانیانی از سراسر دنیا تصمیم گرفته‌اند به رضا پهلوی وکالت دهند. 

همچنین هشتگ «وکالت‌ می‌دهم» در فضای مجازی و به ویژه در توییتر بسیار مورد توجه قرار گرفته و کاربران در توییت‌های خود بسیار به آن پرداخته‌اند. 

همچنین جمعی از شخصیت‌های ورزشی، فرهنگی و سینمایی هم در ادامه حمایت خود را از رضا پهلوی اعلام کردند که از آن جمله می‌توان به علی کریمی، داریوش اقبالی، حمید فرخ‌نژاد، پرستو صالحی، لیلا فروهر، حسن شماعی زاده و … اشاره کرد. 

ستاره پیشین فوتبال ایران در صفحه توییتر خود ضمن حمایت از رضا پهلوی نوشت: «وکالت می‌دهم به شاهزاده رضا پهلوی، برای دوران گذار از رژیم بچه‌کش و یک رفراندوم آزاد برای ایرانی آزاد و آباد.» 

داریوش خواننده مطرح ایرانی اما در صفحه اینستاگرام خود در پستی به صورت کامل‌تری به این مسئله پرداخت. آقای اقبالی برخلاف دیگر طرفداران رضا پهلوی که او را «شاهزاده» نامیده‌اند به بیان «آقای رضا پهلوی» بسنده کرده و می‌نویسد: «فعالین و مردم داخل ایران، رهبران واقعی جنبش آزادی‌خواهانه وطنمان هستند و اپوزیسیون خارج از کشور تنها میتواند حامی آنها باشد و باید با گسترش صادقانه خواسته‌های مردم ایران در سطح بین الملل، انقلاب آنها را تقویت و رژیم جمهوری اسلامی را تضعیف کند.»

او در ادامه می‌نویسد: «در میان افراد خارج از ایران، آقای رضا پهلوی را گزینه مناسبی برای نمایندگی اپوزیسیون خارج می‌دانم. معتقدم ایشان بیش از دیگران میتوانند نقشی مفید در جهت بازتاب صادقانه خواسته‌های آزادی‌خواهانه مردم داخل ایران در سطح بین‌الملل ایفا کنند.»

این خواننده سرشناس که سابقه زندانی شدن توسط نیروهای ساواک در حکومت پهلوی را هم داشته در پایان البته اضافه کرده است: «همانطور که ایشان بارها اعلام کرده‌اند، من هم این نقش را تنها برای دوران گذر از جمهوری اسلامی مفید و موجه می‌دانم. پس از آن، فقط انتخاباتی سالم با حضور آزاد تمام طیف‌های سیاسی و قومیتهای مختلف، همه برابر با یک رای، نوع نظام سیاسی ایران و رهبران آن را تعیین خواهد کرد.» 

با این حال این فرآیند مخالفت‌های گسترده‌ای را هم به همراه داشته است. برخی از شخصیت‌ها و فعالان سیاسی و مدنی مخالف جمهوری اسلامی استدلال کرده‌اند که این نوع وکالت دادن به رضا پهلوی فرآیندی مشابه با بیعت کردن با علی خامنه‌ای است و نمی‌تواند نتیجه متفاوت از آنچه جمهوری اسلامی به بار آورده داشته باشد. 

همچنین گروه دیگری از مخالفان هم می‌گویند رضا پهلوی هیچ کارنامه سیاسی نداشته و در طول چهار دهه اخیر حتی نتوانسته یک تشکل منسجم سیاسی تشکیل دهد. علاوه بر آن برخی دیگر هم در صفحات مجازی با یادآوری اقداماتی که حکومت پهلوی در قبال مخالفان انجام داده، تاکید کرده‌اند که این سبک وکالت دادن نوعی حرکت به سمت عقب خواهد بود. 

علی افشاری، تحلیلگر سیاسی مخالف جمهوری اسلامی در این خصوص می‌نویسد: «اگرچه استبداد دینی معضل اصلی است اما مهمتر از رفتن مستبد، پایان خودکامگی و بازدارندگی در برابر همه اشکال استبداد است. رشد لمپنیسم وبه ابتذال کشاندن امر سیاسی نگران کننده است. محافلی در داخل و خارج آگاهانه در پی اعتبار زدایی از تشکل‌ها واحزاب سیاسی برای حفظ پدرسالاری سیاسی هستند.»

همچنین مانا نیستانی، کاریکاتوریست مخالف جمهوری اسلامی هم از دیگر کسانی بود که با طرح «وکالت می‌دهم» به رضا پهلوی مخالفت کرد. آقای نیستانی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «من از شورای گذاری که با تکثر نسبی و ذکر پایبندی به دموکراسی، حقوق بشر و سکولاریسم تشکیل شود حمایت می‌کنم. شورایی که تا زمان سرنگونی نظام و تشکیل دولت موقت، وظیفه حفظ منافع انقلاب ایران را برعهده خواهد داشت.» 

آقای نیستانی در پایان می‌نویسد: «آقای پهلوی می‌توانند یکی از اعضای موثر ائتلاف باشند اما من شخصا به هیچ شخصیت حقیقی به تنهایی وکالت نخواهم داد.» 

در عین حال برخی از طرفداران رضا پهلوی هم به تندی به کسانی که از ایده «وکالت می‌دهم» انتقاد کرده‌اند، تاخته و آنها را فاقد شایستگی لازم برای انتقاد از فرزند آخرین شاه ایران دانسته‌اند. 

مسعود سالاری، روزنامه‌نگار در حساب توییتری خود می‌نویسد: «کسانی که به آخوندهای متحجری چون حسن روحانی رای داده و تصویر انگشت بنفش خود را منتشر کرده‌اند می‌گویند به رضا پهلوی وکالت نمی‌دهیم.»

همچنین سام واثقی یکی دیگر از فعالان سیاسی در توییتی به تندی به منتقدان ایده «وکالت می‌دهم» تاخته و از آنها خواسته که باید از رضا پهلوی التماس کنند که او چنین مسئولیتی را بپذیرد. او در توییت خود می‌نویسد: «ملتی که اعتبار ندارد، چه وکالت بدهد و چه ندهد، در این دنیا بی اعتبار می‌ماند. شما ملت اگر ذره‌ای اعتبار برایتان مانده باشد همان پهلوی است.» 

او در ادامه توییت تند خود می‌نویسد: «شما غلط می‌کنید وکالت به کسی بدهید که تنها اعتبار شماست. بروید از پهلوی التماس اعتبار کنید به جای وکالت دادن.» 

به هر ترتیب به نظر می‌رسد ماجرای وکالت دادن به رضا پهلوی به یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات روز فضای سیاسی ایران بدل شده و گروه‌های مختلف مخالف جمهوری اسلامی را به نوعی مقابل یکدیگر قرار داده است. گروه‌های طرفدار شاهنشاهی پهلوی او را یگانه عامل پیروزی بر جمهوری اسلامی می‌دانند و در مقابل مخالفان استدلال می‌کنند این رویه وکالت دادن و اختیار ارائه کردن به فرد دیگر پیشتر در تاریخ ایران امتحان خود را پس داده و در نهایت به جمهوری اسلامی و رهبرانی چون روح‌الله خمینی و علی خامنه‌ای منجر شده است.

برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۰ ژانویه ۲۰۲۳