بازار ارز ایران روز یکشنبه، ۲ بهمن (۲۲ ژانویه)، ساعتی پس از وعده ابراهیم رئیسی، رئیس دولت رژیم اسلامی ، در صحن مجلس شورای اسلامی برای «کاهشی شدن قیمت ارز، طلا و بسیاری از گرانی‌ها» و ادعای احمد وحیدی، وزیر کشور دولت سیزدهم، مبنی بر «نزدیک بودن فروپاشی آمریکا و سقوط کاخ دلار»، قیمت دلار از مرز ۴۵ هزار تومان عبور کرد و ارزش پول ملی ایران در برابر دلار آمریکا به پایین‌ترین حد خود رسید.
روز ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ که ابراهیم رئیسی دولت را در ایران تحویل گرفت، نرخ برابری دلار ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان بود که در نخستین سالگرد آغاز به‌کار دولت او به ۳۱ هزار و ۸۰۰ تومان افزایش یافت. با گذشت یک سال‌ونیم از عمر دولت رئیسی، این رقم اینک از ۴۵ هزار تومان نیز عبور کرده است.
ابراهیم رئیسی روز یکشنبه، ۲ بهمن (۲۲ ژانویه)، در سخنرانی خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی از کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ دفاع کرد و درباره وضعیت بازار ارز گفت: «وضعیت ارز، طلا و بسیاری از گرانی‌ها در کشور کاهشی خواهد شد و وضعیت آینده ما بسیار روشن‌تر از امروز خواهد بود.»
رئیسی همچنین مدعی «افزایش دسترسی به منابع ارزی» شد و گفت: «با وجود همه تحریم‌ها، شاهد افزایش صادرات نفت خام، میعانات گازی، و دسترسی به منابع ارزی بودیم و این افتخار دولت است که تحریم را دور زده و خنثی کرده و توانسته به منابع ارزی دست یابد.»
احمد وحیدی، وزیر کشور، نیز در چهارمین اجلاس ماهانه اتاق اصناف تهران، در واکنش به افزایش قیمت دلار و دیگر ارزهای خارجی در بازار ارز ایران، با این ادعا که «ما خودمان دلار را بزرگ کردیم»، گفت: «روزی را خواهید دید که چگونه آمریکا فرو می‌ریزد و کاخ دلار نیز با آن سقوط می‌کند.»
وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران در ادامه افزود: «حجم بدهی آمریکا حدود ۳۰ هزار میلیارد دلار است و روزی خواهد رسید که سلطه دلار در اقتصاد جهان فرو می‌ریزد.»
با این حال، ساعتی پس از اظهارات ابراهیم رئیسی و احمد وحیدی، قیمت دلار آمریکا در بازار ارز ایران از مرز ۴۵ هزار تومان نیز عبور کرد و به ۴۵ هزار و ۳۰۰ تومان معامله شد.
اگر چه در پایان معاملات این روز، قیمت دلار آمریکا به کانال ۴۴ هزار تومان بازگشت، اما کارشناسان می‌گویند بازار ارز در ایران، روند افزایشی قیمت ارزهای خارجی و به‌ویژه دلار، همچنان ادامه دارد و در صورت تداوم شرایط اقتصادی فعلی، قیمت دلار در روزهای آینده و تا روزهای پایانی سال همچنان افزایش خواهد یافت.
سایت تجارت‌نیوز با تاکید بر اینکه «قیمت دلار برای چندمین روز متوالی در مسیری رو به بالا قرار دارد و اکنون وارد کانال جدید شده است»، تاکید کرد روند صعودی قیمت دلار، با تصویب قطعنامه پارلمان اروپا درباره قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی، بار دیگر آغاز شده است.
دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به‌منظور مهار قیمت دلار و دیگر ارزهای خارجی در بازار ارز ایران، اعلام کردند ۳۰۰ میلیون یورو از محل منابع بانک مرکزی در عراق در سامانه نیما عرضه و معامله شده است. اما اعلام این خبر هیچ واکنشی از بازار ارز دریافت نکرد و در روز یکشنبه، این بازار همچنان صعودی و پر نوسان بود.
در مقابل، خبرهای مرتبط با دشوارتر شدن مبادلات ارزی بانک‌های عراق با ایران، نیز منتشر شد که در روند افزایشی قیمت دلار تاثیر داشته است.
روزنامه «وال‌استریت ژورنال» روز ۱۹ ژانویه (۲۹ دی) به نقل از مقام‌های آمریکا و عراق خبر داد که ایالات متحده با هدف کاهش پولشویی و جلوگیری از انتقال غیرقانونی دلار به کشورهای تحت تحریم، از جمله ایران، محدودیت‌های شدیدتری برای بانک‌های خصوصی عراق تعیین کرده است.
این روزنامه تاکید کرد که از نوامبر ۲۰۲۲ (آبان ۱۴۰۱)، نقل‌و‌انتقال الکترونیکی دلار از آمريکا به عراق به شدت کنترل می‌شود و ۸۰ درصد از نقل‌و‌انتقالات بانکی که پیش‌تر معادل ۲۵۰ میلیون دلار در روز بود، مسدود شده است.
مقام‌های ایالات متحده و عراق تاکید کردند تشدید نظارت بر نقل‌و‌انتقال دلار در بانک‌های خصوصی عراق که با هدف جلوگیری از پولشویی و انتقال دلار به کشورهای تحت تحریم آغاز شده، فقط شامل نقل‌و‌انتقال‌هایی است که فاقد اطلاعات کافی در مورد مقصد حواله باشند.
در همین حال، قیمت سکه‌های مختلف نیز در حال رکوردشکنی و رسیدن به سقف‌هایی جدید است. قیمت سکه امامی روز یکشنبه به ۲۵ میلیون و ۱۵۳ هزار تومان رسید.
روزنامه دنیای اقتصاد در تحلیل رکوردشکنی قیمت سکه، افزایش نرخ دلار را در بازار آزاد، اصلی‌‌‌ترین محرک «دارایی‌‌‌های طلایی» دانست و افزود که عبور و تثبیت قیمت دلار در بالای ۴۴ هزار تومان، از صعود بهای طلا در بازار داخل حمایت می‌کند و رشد مطلوب طلا در بازار جهانی ظرف نخستین هفته‌‌‌های ژانویه نیز از رشد دارایی‌‌‌های طلایی در بازار داخل، حمایتی دوچندان داشته است.
از سوی دیگر، خبرگزاری رویترز در گزارشی از وضعیت بازار ارز ایران و با اشاره به مصوبه پارلمان اروپا درباره لزوم قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی، نوشت که در بحبوحه انزوای فزاینده جمهوری اسلامی ایران و تحریم‌های احتمالی اتحادیه اروپا علیه سپاه پاسداران، ارزش پول ملی ایران در برابر دلار آمریکا به پایین‌ترین حد خود رسید.
رویترز افزود که روابط بین اتحادیه اروپا و جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های اخیر و پس از توقف تلاش‌ها برای احیای برجام، بدتر شده است و اتحادیه به طرز فزاینده‌ای، از رفتار خشونت‌آمیز حکومت ایران و سرکوب و اعدام معترضان انتقاد می‌کند و در مقابل، جمهوری اسلامی ایران نیز چندین شهروند اروپایی را بازداشت کرده است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۳ ژانویه ۲۰۲۳