در آخرین روزهای سال ۱۴۰۱ خورشیدی بازار پوشاک ایران با رکودی بی‌سابقه روبروست و فعالان بازار می‌گویند افزایش قیمت ۴۰ درصدی پوشاک در بازار نسبت به سال گذشته برای تولیدکنندگان و فروشندگان زیان به بار آورده است.
خرید «لباس عید» در میان ایرانیان و حوزه فرهنگ ایرانی رسمی بسیار قدیمی است. همواره در آستانه نوروز دست‌کم یک دست لباس کامل زیر و رو و کفش برای همه اعضای خانواده خریداری می‌شد و حتی برخی باور داشته و دارند نپوشیدن لباس نو در شب عید بدشگون است. در سال‌های گذشته اما گرانی‌ها و کاهش قدرت خرید مردم سبب شده که لباس عید از سبد مصرفی بسیاری از خانوارها حذف شود و یا در نهایت به خرید یک تکه لباس برای کودکان که ذوق و شوق عید را دارند اکتفا شود.
گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد امسال رکود در بازار پوشاک شدیدتر از سال‌های گذشته است و حتی اگر شهروندانی در بازار و جلوی فروشگاه‌ها دیده می‌شوند فقط برای تماشا و نظاره است و به ندرت خریدی صورت می‌گیرد.
مجید افتخاری عضو هیئت مدیره اتحادیه نساجی و پوشاک ایران با اشاره به اینکه «در بازار پوشاک شب عید شاهد رکود فروش هستیم»، گفته که افزایش قیمت ۴۰ درصدی پوشاک در بازار نسبت به سال گذشته، برای تولیدکنندگان و فروشندگان به نوعی زیان محسوب می‌شود و میزان خرید پوشاک توسط مردم به شدت کاهش داشته است.
این فعال صنفی معتقد است که تأمین مواد اولیه برای تولیدکنندگان پوشاک ایرانی بسیار سخت و دشوار شده است بطوری که تا قبل از تشکیل تالار معاملات ارزی مواد اولیه با نرخ نیمایی به دست تولیدکنندگان می‌رسید ولی با تشکیل این تالار، در شرایط کنونی مواد اولیه و مورد نیاز تولیدکنندگان پوشاک ایرانی با نرخ آزاد به دست آنها می‌رسد که باید این شرایط را تغییر داد.
مجید افتخاری با بیان اینکه شرایط اقتصادی مردم نسبت به سال‌های گذشته سخت‌تر شده است گفته که با توجه به اینکه خرید اقلام خوراکی در اولویت اقتصادی بسیاری از مردم است باید به این موضوع مهم اشاره کرد که خرید پوشاک برای بسیاری از اقشارهای مختلف مردم جامعه چندان اهمیت ندارد.
عضو هیئت مدیره اتحادیه نساجی و پوشاک ایران توضیح داده که اخذ مالیات‌های سنگین به همراه مشکلات متعددی بیمه و هزینه‌های افسارگسیخته حقوق کارگران، کارمندان و تامین انرژی بسیاری از تولیدکنندگان پوشاک در ایران را با مشکلات متعددی مواجه کرده است به طوری که شاهد تعطیلی بخش بزرگی از واحدهای تولیدی پوشاک در نقاط مختلف کشور بوده‌ایم.
حسین آقا کوچکی رئیس اتحادیه صنف پیراهن‌دوزان و پیراهن‌فروشان تهران هم با بیان اینکه کسادی کامل از اوایل اسفند سال جاری بر بازار پوشاک به صورت محسوس حاکم بوده گفته که «متاسفانه شرایط نامطلوب اقتصادی مردم را به سوی تأمین کالاهای اساسی و خوراکی برای عید نوروز سوق داده است و به نوعی جای پوشاک در سبد معیشتی نوروزی خالی است.»
حسین آقاکوچکی عدم فروش را زیانی چند جانبه ارزیابی کرده و گفته که «با توجه به تغییر مد و رنگ لباس با شروع هر سال باید به این نکته مهم اشاره کرد که تولیدکنندگان پوشاک اگر نتوانند محصولات تولیدی خود را در همان سال به‌فروش برسانند، در سال آینده دیگر توانایی فروش محصولات خود را به دلیل تغییر در مد و رنگ لباس نخواهند داشت.»
به گفته این فعال صنفی قاچاق پوشاک با وجود ممنوعیت همچنان به کشور در برخی از مبادی و حتی از طریق کولبری انجام می‌شود که برای مقابله با آن باید راهکارهای اساسی را در نظر گرفت. از طرف دیگر ایجاد فضای سالم رقابتی بین تولیدکننده و واردکننده پوشاک چند سالی است که به عنوان یک شعار مطرح شده است ولی در عمل شاهد وقوع آن نیستیم. واردات پوشاک به کشور به دلیل سود هنگفتی که برای واردکننده دارد موجب شده تا پررنگ‌تر از سال‌های گذشته حتی به صورت قاچاق رونق بگیرد.
مهدی لسان طوسی رئیس اتحادیه پوشاک مشهد درباره وضعیت بازار پوشاک در آخرین روزهای سال به وبسایت «بازار» گفته که «آخرین گزارش‌ها از سطح بازار حکایت کسادی وعدم رونق بازار دارد و فروشندگان پوشاک اظهار نگرانی می‌کنند، چراکه زمان پرداخت چک‌هایشان رسیده و پر کردن جای خالی آنها به دلیل فروش نامناسب برایشان مقدور نیستمتأسفانه برخی از فروشندگان اعلام کرده‌اند که دیگر توان ادامه کار ندارند و ممکن است بعد از عید نوروز نسبت به ابطال پروانه خود اقدام کنند لذا در این شرایط مجبور هستند پوشاک را به هر قیمتی حتی پایین‌تر از قیمت اصلی آن عرضه کنند.»
رئیس اتحادیه پوشاک مشهد معتقد است که دولت از ابزارهای موجود برای حمایت از تولیدکنندگان پوشاک استفاده نمی‌کند. او این ابزارها را حمایت دولت از کالاهایی که مزیت تولید دارند، از جمله پوشاک در زمینه‌های ایجاد شهرک‌های صنفی و معرفی آنها به‌عنوان مناطق آزاد، تهیه مواد اولیه، پرداخت تسهیلات کم‌بهره و طولانی‌مدت، کاهش مالیات، کم شدن سهم کارفرما از بیمه تأمین اجتماعی، بازسازی و بروز رسانی مورد نیاز آنها در زمان مقتضی، ارائه یارانه برای حامل‌های انرژی و هزینه‌های سربار را برشمرده است.
روزنامه «مردم‌سالاری» نیز هفته گذشته گزارش داده بود که «قاچاقچیان بازار پوشاک شب عید را به انحصار خود درآورده‌اند و دیگر تولیدکنندگان جایی برای عرضه ندارند. در عین حال برای خرید از همین بازار پر از محصول قاچاق خرید یک دست لباس حداقل ۱/۵ میلیون تومان آب می‌خورد. بدین صورت یک خانوار چهار نفره تنها برای خرید یک دست لباس برای هر یک از اعضا دست کم به شش میلیون تومان سرمایه نیاز دارد.»
بر اساس این گزارش «اگر ازدحامی هم در جمعیت به چشم بخورد، دست‌ها خالی‌اند. چرا که با توجه به قیمت‌های موجود و سایر مخارج زندگی، جیب‌ها خالی مانده‌اند. حقوق‌بگیرانی که به محض دریافت دستمزد خود باید آن را خرج هزینه‌هایی همچون خوراک و اجاره مسکن کنند دیگر سرمایه‌ای برای به گردش‌درآوردن در بازار پوشاک نخواهند داشت.»
قیمت شلوار جین مردانه از ۴۰۰ هزار تومان آغاز می‌شود و به دو میلیون تومان هم می‌رسد. اما رصد وبسایت‌های فروشگاهی پوشاک نشان می‌دهد، برخی از شلوارهای ایرانی جین مردانه حتی با قیمت شش میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در حال فروش است.
شلوار جین مردانه ترک حتی با قیمت ۱۱ میلیون و ۲۳۰ هزار تومان در حال عرضه است. این شلوارها در حالی به فروش می‌رسند که واردات رسمی پوشاک ممنوع است و طبیعتاً لباس خارجی در زمره کالاهای قاچاق قرار می‌گیرد.قیمت کفش رسمی‌مردانه و زنانه با چرم مصنوعی نیز بین ۳۵۰ هزار تا یک میلیون تومان است. قیمت این کفش با چرم طبیعی به بیش از دو میلیون تومان می‌رسد.
قیمت کت و شلوار مردانه نیز از سه میلیون تومان آغاز می‌شود و متناسب با کیفیت دوخت، جنس پارچه و نوع برند تا ۲۰ میلیون تومان نیز می‌رسد. مانتو زنانه در فروشگاه‌های لباس حداقل ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد و تا بالاتر از نرخ ۱.۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد. خرید مانتو از مزون نیز بیش از دو میلیون تومان آب می‌خورد. کیف زنانه نیز بسته به جنس و برند آن بین ۳۰۰ هزار تا دو میلیون تومان در فروشگاه‌های سطح شهر در حال فروش است.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۶ مارس۲۰۲۳