مرور قیمت‌های روز و بررسی وضعیت بازار خریدوفروش مسکن در تهران، حاکی از آن است که خرید یک آپارتمان ۶۰ متری در مناطق شرقی، غربی و جنوبی پایتخت بین دو تا شش میلیارد تومان تمام می‌شود. با این حال، شواهد و گزارش‌های میدانی نشان می‌دهند که رکود و نبود ثبات در بازار برای بسیاری از فروشندگان راه چاره‌ای، جز اینکه آپارتمان‌های خود را با قیمتی پایین‌تر از قیمت متوسط شهر معامله کنند، باقی نگذاشته است.
در حال حاضر متوسط قیمت یک آپارتمان ۶۰ متری در منطقه باقرشهر یک میلیارد و ۷۰۰ هزار تومان، در منطقه امیریه دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان، در منطقه نواب دو میلیارد تومان و در منطقه آذری دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان است.
بهای آپارتمان‌هایی با همین متراژ در مناطق تهرانپارس و پونک که در شرق و غرب تهران قرار دارند نیز بین چهار تا شش میلیون تومان است. این قیمت‌ها متناسب با سن ساختمان تغییر می‌کند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، در شرایط فعلی بیشترین معامله‌های بازار مسکن مربوط به واحد‌های بین ۵۰ تا ۶۰ متر است؛ به‌طوری که ۵۷ درصد معامله‌ها شامل واحد‌هایی با متراژ کمتر از ۸۰ مترمربع است و تنها شش درصد معامله‌ها به واحد‌های بیشتر از ۱۵۰ مترمربع اختصاص دارد. همچنین منطقه پنج تهران بالاترین میزان معامله‌ها را به خود اختصاص داده است.
روند فزاینده قیمت مسکن در تهران در حالی ادامه دارد که مشاوران املاک از کسادی بازار در نخستین ماه ۱۴۰۲ خبر داده‌اند و می‌گویند معامله‌های محدودی در واحد‌هایی با متراژ کوچک انجام داده‌اند. برخی مالکان خانه‌های قدیمی نیز واحد‌های خود را زیر قیمت بازار عرضه می‌کنند.
به گفته فعالان بازار مسکن، فاصله گرفتن نرخ‌های پیشنهادی با قدرت خرید مردم، مهم‌ترین عامل کسادی بازار مسکن است.
ابراهیم رئیسی و وزیرانش هنگامی که کار خود را در دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران آغاز کردند، ساخت چهار میلیون مسکن را در طرح «نهضت ملی مسکن» وعده دادند. این وعده‌ها در ماه‌های بعد نیز به‌تناوب تکرار شد، با این حال، آنچه شهروندان از نتایج این وعده‌ها دریافت کردند، انفجار قیمت‌ها بود. روزنامه دنیای اقتصاد، روز شنبه ۱۹ فروردین، در گزارشی نوشت که قیمت مسکن تنها در سه ماه اخیر بالغ‌بر ۴۰ درصد افزایش یافته است.
برای مثال قیمت یک مترمربع مسکن در شهر پردیس در سال ۱۳۸۹ حدود ۴۰۰ هزار تومان بود، اما اکنون از ۴۰ میلیون تومان هم فراتر رفته است.
گزارش‌های آماری وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد که متوسط قیمت یک مترمربع خانه مسکونی در تهران در سال ۱۳۹۵ چهار میلیون و ۳۷۲ هزار تومان بود. این رقم در سال ۱۳۹۸ با افزایش چشمگیر به ۱۳ میلیون و ۳۳۰ هزار تومان رسید. سال بعد روند افزایشی به‌طوری ادامه یافت که قیمت‌ها دو برابر شد و متوسط ارزش هر مترمربع خانه مسکونی، به حدود ۲۴ میلیون تومان رسید. متوسط قیمت یک مترمربع خانه در تهران در سال ۱۴۰۰ هم حدود ۳۲ میلیون تومان بود.
به گزارش وب‌سایت تجارت‌نیوز، افزایش قیمت‌ها در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه پیدا کرد و متوسط قیمت هر مترمربع خانه مسکونی وارد کانال ۴۰ میلیون تومان شد، اما این رقم ثابت نماند و در آذرماه همان سال از ۴۸ میلیون تومان هم فراتر رفت. گزارش مرکز آمار ایران از میانگین قیمت هر مترمربع خانه مسکونی در دی‌ماه هم رقمی بالغ‌بر ۵۲ میلیون تومان را نشان می‌دهد.
اکنون نیز کارشناسان بازار مسکن پیش‌بینی کرده‌اند که روند صعودی قیمت‌ها در سال ۱۴۰۲ نیز ادامه می‌یابد. پیمان مولوی، کارشناس بازار‌های مالی، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز احتمال افزایش ۴۰ درصدی قیمت مسکن تا پایان خرداد ۱۴۰۲ را مطرح کرد و گفت: «اگر فردی سرمایه برای خرید مسکن دارد بهتر است اولین خانه را هر جا که توانست بخرد، چون با این روند هر روز از خانه‌دار شدن بیشتر فاصله می‌گیریم.»
ناتوانی دولت رئیسی در کنترل بازار مسکن، صدای برخی افراد و رسانه‌های نزدیک حکومت را نیز درآورده است؛ روزنامه جام جم در گزارشی با اشاره به ناتوانی دولت در مهار تورم، «آشفته‌بازار مسکن» را توصیف کرد و نوشت که شرایط فعلی بر نرخ اجاره‌بهای مسکن نیز تاثیر گذاشته است.
طی سال‌های اخیر بسیاری از ساکنان مناطق شرقی، غربی و جنوبی تهران به‌دلیل افزایش نرخ اجاره‌بهای مسکن، به مناطق حاشیه‌ای شهر کوچ کردند. دولتی‌ها ادعا می‌کنند که با مصوبه‌هایی مانند افزایش ۲۵ درصدی نرخ اجاره‌بهای مسکن، بازار اجاره خانه را کنترل می‌کنند، اما شهروندان و فعالان بازار می‌گویند که این مصوبه‌ها هیچ کاربردی ندارند و بر نوسان‌های بازار مسکن تاثیری نمی‌گذارند.
پیش‌تر فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن در ایران، گفته بود: «بی‌ثباتی اقتصادی، فقدان انگیزه سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی و تلاطم و سردرگمی دولت در حوزه مسکن و ساختمان»، از مهم‌ترین عوامل افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۱ آپریل ۲۰۲۳