پرهام قبادی|
بیبیسی فارسی به اسنادی دست یافته است که حاکی از تشکیل یک «کمیته چهرههای خاص» برای مهار و تنبیه ورزشکاران و هنرمندان همراه با اعتراضات در ایران است. علی دایی، ترانه علیدوستی، اصغر فرهادی و فاطمه معتمدآریا جزو دهها چهره مشهوری هستند که برای تنبیه اقتصادی، ممنوع الخروجی یا زندان آنها تصمیم گرفته شده است. اقدام هماهنگ برای محدودیت چهرههای مشهور کمتر از یک هفته پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شده است.
سه سند درباره اقدامات و مصوبات مربوط به «کارگروه چهرهها» و «کمیته چهرههای خاص» به دست بیبیسی فارسی رسیده است.
بر مبنای اولین سند، در ۳۱ شهریور، یعنی تنها شش روز پس از کشته شدن مهسا امینی و پنج روز پس از اعتراضات در سقز، فهرستی ۱۴۱ نفره از چهرههای مشهور همراه با اعتراضات تهیه شده است.
در نامهای که به امضای محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده است، از وزارت اقتصاد و دارایی خواسته شده تا جزئیات شرایط اقتصادی این هنرمندان و ورزشکاران را تحویل دهد.
اما بلافاصله سطح هماهنگی برای برخورد با هنرمندان و ورزشکاران از «کارگروه مشترک چهرهها» در وزارت ارشاد بالاتر میرود و «کمیته چهرههای خاص» در شورای امنیت کشور تشکیل میشود.
سابقه تلاش بری مهار سلبریتیها در وزارت ارشاد و «کارگروه چهرهها» به دوران ریاست جمهوری حسن روحانی برمیگردد.
در جریان اعتراضات اخیر ایران بسیاری از ستارگان سینما و قهرمانان ورزشی در ایران به زندان افتاده یا با محدودیتهایی مواجه شدهاند و این اسناد گویای ابعاد برنامهریزی حکومت برای برخورد با آنان است.
این اسناد حاکی از رصد روزانه فعالیتهای سلبریتیها و برگزاری طور متوسط دو جلسه در هفته برای تصمیمگیری درباره آنها است.
اسناد محرمانهای به دست بیبیسی فارسی رسیده که نشان می دهد بلافاصله بعد از شروع اعتراضات در ایران، حکومت برای جلوگیری از حمایت سلبریتیها از جنبش اعتراضی، کمیتهای مخفی برای برخورد با آنها تشکیل داد.
اولین سند مربوط به سی و یکم شهریور است که تصمیمات جلسه کارگروهی به نام «کارگروه چهره ها» را ابلاغ میکند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در صورتجلسه «سری» این جلسه نام ۱۴۱ نفر از شخصیتهای سرشناش هنری و ورزشی را به وزارت اقتصاد میدهد تا وضعیت مالیاتی آنها ارایه و برای آنچه اعمال «محدودیتهای پیشبینی شده برابر قانون» خوانده اقدام شود. در این سند گفته شده این چهرههای سرشناس نقش مهمی در دامن زدن به اعتراضات داشتهاند.
نام بسیاری از بازیگران، خوانندگان، ورزشکاران و چهرههای رسانهای معروف ایران در این فهرست دیده میشود، از جمله اصغر فرهادی، علی دایی، ترانه علیدوستی، اشکان خطیبی، دنیا مدنی، پگاه آهنگرانی، منیژه حکمت، مهدی یراحی، احسان کرمی، برزو ارجمند و شاهین صمدپور.
یکی از چهرههایی که نامش در این فهرست آمده به بیبیسی فارسی گفت ماموران «اینفلوئنسرهای اینستاگرامی را تهدید میکردند که اگر به حمایت از اعتراضات ادامه دهند بابت همه درآمد حاصل از فعالیتهای مجازیشان باید مالیات بپردازند که رقم هنگفتی میشود.»
دو نفر از دیگر از کسانی که نامشان در فهرست آمده هم تایید کردند که حساب بانکی تعدادی از چهرههای سرشناس بعد از حمایت از اعتراضات مسدود شد.
بر اساس این سند، که یکی از نهادهای امنیتی منطقه در اختیار بیبیسی گذاشته، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران که نامه را امضا کرده «رئیس کارگروه چهرهها» عنوان شده است. اتحادیه اروپا آقای اسماعیلی را اسفند ماه به اتهام «ارتباط با سرکوب امنیتی معترضان» تحریم کرد.
برگفته ای از سایت بی بی سی فارسی، ۲۲ آپریل ۲۰۲۳