اظهارات وزیر خارجه روسیه به عنوان «رئیس شورای امنیت سازمان ملل» واکنشبرانگیز شده و کشورهای مختلف صحبتهای او بویژه در خصوص جنگ اوکراین را، نقض منشور سازمان ملل متحد نامیدند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه که کشورش به تازگی رئیس دورهای شورای امنیت شده، در صحبتهای روز دوشنبۀ خود از تجاوز نظامی مسکو به اوکراین دفاع کرد و ضمن متهم کردن آمریکا و متحدانش به تضعیف دیپلماسی، این اقدام کرملین را ضروری و اجتناب ناپذیر خواند.
اما این اظهارات خیلی زود با واکنشهای بینالمللی مواجه شد و آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل ضمن مخالفت با صحبتهای لاوروف به شورای امنیت هشدار داد که همکاریهای جهانی تحت بزرگترین چالش و فشار از زمان ایجاد این سازمان در سال ۱۹۴۵ قرار گرفته است.
او همچنین با اشاره به جنگ اوکراین تاکید کرد که تنشها بین قدرتهای بزرگ در «بالاترین حد تاریخی خود» است و خطرات درگیری از طریق اقدامات و محاسبات اشتباه وجود دارد.
آقای گوترش افزود که روسیه با حمله به کشوری کوچکتر در همسایگی خود، منشور سازمان ملل را نقض کرده و در ادامه، الحاق بخشهایی از خاک اوکراین به فدراسیون روسیه را یک اقدام غیرقانونی توصیف کرد.
صحبتهای لاوروف از سوی آمریکا نیز بدون واکنش باقی نماند و لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده، روسیه را به ریاکاری متهم کرد و گفت: «مسکو با جنگ غیرقانونی و غیرضروری در اوکراین، به قلب منشور سازمان ملل متحد و همه چیزهایی که برای ما ارزشمند و محترم است ضربه زده است.»
باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل نیز گفت که جهان متوجه شده است که ایده چندجانبه گرایی روسیه چه معنایی برای جهان دارد و پایمال شدن منشور سازمان ملل و جنگی که رنجی غیرقابل تصور به مردم اوکراین تحمیل کرده، یک فاجعه جبرانناپذیر برای روسیه نیز بوده است.
اتحادیه اروپا هم تلاش روسیه برای نشان دادن خود به عنوان مدافع منشور سازمان ملل متحد و چندجانبه گرایی را غیرقابل پذیرش خواند و تاکید کرد که با این اقدام نه تنها به منشور سازمان ملل بیاحترامی شده، بلکه قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل را که خواستار خروج نیروهای روسی است را نیز تحقیر میکند.
دفاعیات لاوروف
واکنشها از سوی کشورهای غربی در خصوص صحبتهای وزیر خارجه روسیه در حالی مطرح میشود که سرگی لاورف در اظهارات خود با دفاع از عملیات نظامی کشورش، آنرا ضروری و اقدامی اجتناب ناپذیر برای مقابله با «اقدامات نازیها و ممنوعیت زبان و فرهنگ روسی از سوی اوکراین» دانست.
لاوروف همچنین ناتو را متهم کرد که در حال برنامهریزی برای گسترش نفوذ خود در اوکراین است.
او در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: «ما نمیتوانیم مسئله اوکراین را جدا از زمینه ژئوپلیتیکی در نظر بگیریم. اقدامات آمریکا و اعضای ناتو باعث شده شرایط به اینجا کشیده شود.»
لاوروف همچنین سفارت آمریکا در مسکو را متهم کرد که مانع از همراهی خبرنگاران روسی با او در جریان سفرش به نیویورک شده و تنها پس از حرکت هواپیمای او، برای آنها ویزا صادر کرده است.
وزیر خارجه روسیه تاکید کرد که «چندجانبهگرایی» بخش مهمی از منشور سازمان ملل است و در ادامه، آمریکا و متحدانش را متهم کرد که با وجود تبلیغ مزایای چندجانبهگرایی، در واقع «ویران کردن جهانیسازی» مشغولند.
توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده، در واکنش به صحبتهای لاوروف گفت که اقدامات روسیه در طول جنگ ۱۴ ماهه نشان میدهد که حمله به اوکراین یک حادثه منفرد نیست. او گفت: «این فقط به اوکراین یا اروپا مربوط نمیشود بلکه به همه ما مربوط است. امروز اوکراین است، اما فردا میتواند کشور دیگری باشد، کشور کوچک دیگری که توسط همسایه بزرگترش مورد تهاجم قرار گیرد.»
ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل نیز در صحبتهای خود در شورای امنیت، با اشاره به شرایط و چالشهای بیسابقهای که جهان با آن رو به رو است گفت: «بشریت با چالشهای جهانی بیسابقهای مواجه است. اعمال هژمونی و قلدری صدمات عظیمی به جهان وارد میکند. برخی سیاستها باعث ایجاد شکافها و تقابلهای بزرگ میشود و در چنین شرایطی حفظ منشور ملل متحد بیش از پیش ضروری و مهم شده است.»
برگرفته ای از سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۲۵ آپریل ۲۰۲۳