شرکت‌های داروسازی مدرنا و مِرک روز دوشنبه ۱۵ خرداد گزارش دادند که نتایج میان مرحله‌ای تجویز واکسن ضد سرطان محصول مشترک این دو شرکت از خطر گسترش مهلک‌ترین نوع سرطان پوست ۶۵ درصد پیشگیری می‌کند.
نتایج پژوهش و آزمایش بالینی این دارو که از نوع واکسن‌های «آر. ان.ای پیام‌رسان» است به جلسه سالانه انجمن پزشکان تومورشناسی آمریکا ارائه شد.
پژوهش‌های قبلی نیز نشان داده بود که تجویز همزمان واکسن ضدسرطان محصول شرکت مدرنا با داروی «کیترودا» محصول شرکت مرِک احتمال مرگ بر اثر ابتلا به ملانوما و یا بازگشت آن را ۴۴ درصد کاهش می‌دهد.
ملانوما نوعی خطرناک از سرطان پوست بوده که منشا آن سلول‌های دارای ملانین است و به‌صورت تومور بدخیم ظاهر می‌شود و به سرعت گسترش می‌یابد.
نتایج این پژوهش تازه‌ترین مورد از دستاوردهای موفقیت‌آمیز استفاده از فناوری «آر. ان.ای پیام‌رسان» است که در تولید واکسن‌های کووید ۱۹ نقش موثری ایفا کرد. از این فناوری می‌توان برای تولید واکسن‌های مشخص برای هر بیمار استفاده کرد که به سیستم ایمنی بدن آموزش می‌دهد به نوع مشخصی از سلول‌های سرطانی در تومور حمله کند.
تلاش پژوهشگران برای تولید واکسن‌های ضد سرطان در دهه‌های اخیر به نتایج محدودی دست یافته است. کارشناسان معتقدند که واکسن‌های «آر.ان.ای پیام‌رسان» که ظرف هشت هفته می‌تواند تولید شود همراه با تجویز داروهای ویژه برای تحريک و تقویت سیستم ایمنی بدن، می‌تواند به خلق روش‌های جدید درمان سرطان کمک کند.
دکتر جین هیلی، مدیر بخش سرطان در شرکت داروسازی مِرک، گفت: «امید این است که روش‌های جدیدی برای درمان سرطان کشف شود که با مختصات تومورهای هر بیمار انطباق داشته باشد و تجویز آن قابل تحمل‌تر باشد.»
نتيجه همکاری دو شرکت داروسازی مدرنا و مِرک یکی از مجموعه داروهای ترکیبی و بسیار قوی برای تحریک سیستم ایمنی بدن برای حمله به سلول‌های سرطانی با استفاده از فناوری واکسن‌های «آر.ان.ای پیام‌رسان» است.
شرکت «بیو‌ان‌تِک»، همکار فایزر در تولید واکسن کووید، در حال حاضر با شرکت داروسازی «گریستون بیو» با استفاده از همین فناوری مشغول توسعه مورد دیگری از واکسن ضدسرطان است.
تمامی این واکسن‌ها فقط آنتی‌ژن‌های توموری را که محصول جهش سلول‌های سرطانی است هدف می‌گیرند. به این ترتیب سیستم ایمنی بدن فقط پروتئین‌های آنتی‌ژن را می‌کشند و به سلول‌ها و بافت‌های سالم آسیب نمی‌زنند.
نکته اساسی در تجویز و موثر بودن این نوع داروها تشخیص دقیق جهش‌هایی است که به سرطان منجر می‌شود.
به این منظور، کل و یا بخشی از تومور را از بدن بیمار خارج می‌کنند و با استفاده از روش‌های پیشرفته تشخیص دی‌ان‌ای، ترکیب ژنتیک آن‌ها مشخص می‌شود. از فناوری هوش مصنوعی نیز برای پیش‌بینی جهش‌های سلولی که باید هدف قرار بگیرند استفاده می‌شود.
در این مدت معمولا به بیماران داروهایی نظیر «کیترودا» محصول شرکت مِرک و یا «تسنتریگ» محصول شرکت روشه تجویز می‌شود که از پنهان‌شدن سلول‌های سرطانی در برابر تهاجم سیستم ایمنی بدن جلوگیری می‌کند.
شرکت‌های داروسازی مدرنا و مِرک همکاری خود در این زمینه را از سال ۲۰۱۶ شروع کردند. همکاری شرکت آلمانی بیو‌ا‌ن‌تک با شرکت داروسازی گریستون بیو نیز از سال ۲۰۱۷ آغاز شده است.
از همان زمان مشخص بود که فعال کردن سیستم ایمنی بدن برای حمله به تومورها در درمان سرطان‌هایی نظیر ملانوما که عامل آن سلول‌های به‌شدت جهش یافته است، می‌تواند موثر باشد.
اما در مورد سرطان‌هایی که تومور عامل آن تا این حد جهش‌یافته نیست در حال حاضر امیدواری‌ها بسیار اندک است.
به همین دلیل، اگر پژوهش‌ها در مورد تجویز همزمان واکسن‌های «آر.ان.ای پیام‌رسان» و داروی ویژه تحریک سیستم ایمنی بدن برای درمان انواع سرطانی که اصطلاحا «کند» ناميده می‌شوند به نتیجه برسد تحول بسیار مهمی خواهد بود.
به عنوان نمونه، با استفاده از روش‌های درمانی فعلی حدود ۹۰ درصد از مبتلایان به سرطان پانکراس که از نوع سرطان‌های «کند» تلقی می‌شود ظرف کمتر از پنج سال جان خود را از دست می‌دهند.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا،۸ ژوئن ۲۰۲۳