بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز پنجشنبه هشتم ژوئن به آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا هشدار داد که هیچگونه توافقی با تهران نمیتواند برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران را متوقف کند. نتانیاهو گفت: «هیچ تواقفی با جمهوری اسلامی ایران برای اسرائیل الزامآور تلقی نمیشود و اسرائیل موظف به رعایت هیچ توافقی با ایران نخواهد بود و هر آنچه که بتواند برای دفاع از خود انجام خواهد داد.»
به گزارش دفتر نخست وزیری اسرائیل، نتانیاهو این سخنان را طی تماس تلفنی با بلینکن ابراز کرد. بنا به این گزارش نخستوزیر اسرائیل و وزیر خارجه آمریکا همچنین درباره همکاری میان دو کشور، چالشها و فرصتها در منطقه و مسئله جمهوری اسلامی ایران صحبت کردند.
پیشتر در روز چهارشنبه رسانههای اسرائیلی گفتند که مذاکرات میان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و دولت آمریکا در روزهای گذشته به حدی پیشرفت کرد که مقامات اسرائیلی انتظار دارند در هفتههای آینده توافق نهایی میان دو طرف اعلام شود.
روزنامه هاآرتص نوشته بود که مقامهای جمهوری اسلامی ایران از نمایندگان دولت آمریکا خواستهاند که در ازای متوقف شدن برنامه غنیسازی اورانیوم تهران در درصدهای بالا، حدود ۲۰ میلیارد دلار از داراییهای توقیفشده ایران در کره جنوبی و عراق و صندوق بینالمللی پول آزاد شود. گزارشهایی که آمریکا آن را رد کرده است.
یک روز قبل از آن سه کشور اروپایی فرانسه و آلمان و بریتانیا، که طرفهای حکومت ایران در توافق هستهای برجاماند، با انتشار نامهای مشترک به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهصراحت اعلام کردند جمهوری اسلامی ایران برای شفافسازی و رفع نگرانیهای بینالمللی هیچ اقدام قابل قبول و معناداری انجام نداده است.
کارشناسان و مقامهای اسرائیلی میگویند که دستیابی به توافق هستهای «موقت یا محدود» با حکومت ایران بازدارنده نیست و تضمینها و نظارتهای کافی را فراهم نمیکند.
آنتونی بلینکن که به عربستان سعودی سفر کرده است در جریان این تماس تلفنی که در حضور شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی انجام شد، به صراحت مسئله عادیسازی بالقوه مناسبات اسرائیل و عربستان سعودی را مطرح کرد.
بلینکن گفت: «ما از ادغام اسرائیل در خاورمیانه کاملا حمایت میکنیم و از روز اول، هم برای تعمیق توافقهای موجود و هم برای گسترش آنها به سایر کشورها کار کردهایم و این شامل عربستان سعودی نیز می شود.»
اسرائیل در سال ۲۰۲۰ و با میانجیگری دولت وقت آمریکا به ریاست جمهوری دونالد ترامپ روابط خود را با امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان عادیسازی کرد.
وزیر خارجه آمریکا گفت که عادیسازی مناسبات اسرائیل و عربستان سعودی «گامی مهم به جلو است و بدون شک برای ما یک اولویت است.»
بلینکن در این تماس تلفنی افزود که «ادغام [اسرائیل در خاورمیانه] برای منطقه و برای همه طرفها مفید است و ما آن را پیگیری میکنیم.» وزیر خارجه دولت بایدن گفت که در سفر به عربستان سعودی درباره عادیسازی روابط ریاض با اسرائیل بحث شده و گفت که کار روی آن در روزها، هفتهها و ماههای آینده ادامه خواهد یافت.»
وزیر امور خارجه عربستان تاکید کرده است که منافع بالقوه عادیسازی روابط، بدون رسیدن به راهحل دو کشوری در مناقشه میان اسرائیل و فلسطینیها محدود خواهد بود.
شاهزاده فیصل بن فرحان گفت: «قبلا گفتهام و واضح است که از نظر ما عادیسازی روابط به نفع منطقه است و منافع قابل توجهی برای همه دارد. اما بدون یافتن مسیری برای صلح برای مردم فلسطینی و بدون رسیدگی به این چالش، منافع هرگونه عادیسازی روابط محدود خواهد بود.»
وزیر خارجه عربستان سعودی افزود که گمان میکند ایالات متحده آمریکا نیز دیدگاه مشابهی دارد و تاکید کرد که تلاشها برای رسیدن به راهحل استقرار دو کشور مستقل فلسطینی و اسرائیل در کنار هم ادامه خواهد یافت.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۹ ژوئن ۲۰۲۳