تفاوت مسمومیت با نور خورشید و آفتاب‌سوختگی و راه درمان

گاهی اوقات تشخیص آفتاب‌سوختگی از مسمومیت نور خورشید دشوار است- Canva

آفتاب‌سوختگی در تابستان متداول است اما زیر آفتاب سوزان این فصل خطر بزرگ‌تری هم در کمین است که مسمومیت با نور خورشید نام دارد. اما چگونه می‌توان آفتاب‌سوختگی را از مسمومیت با نور خورشید تشخیص داد؟

گاهی اوقات تشخیص آفتاب‌سوختگی از مسمومیت نور خورشید دشوار است. در آفتاب‌سوختگی، پوست قرمز می‌شود و این قرمزی پس از چند روز از بین می‌رود اما مسمومیت با نور خورشید التهاب جدی‌تری است که به صورت کهیر یا تاول ظاهر می‌شود. برخی از مردم این کهیرها را به نام «بثورات ناشی از آفتاب» می‌شناسند.

برخی از علائم آفتاب‌سوختگی عبارت‌اند از:

قرمزی پوست
تورم
خارش یا حساسیت
داغی عمومی پوست

هرچند آفتاب‌سوختگی شدید ممکن است علائمی شبیه آنفلوانزا داشته باشد یا به مسمومیت با نور خورشید منتهی شود، به بروز کهیر و راش (برجستگی‌های خشک، قرمز و دردناک) منجر نمی‌شود. دکتر متیو گلدمن، پزشک خانواده، درباره مسمومیت با نور خورشید، مدت زمان درمان و راه‌های پیشگیری از آن به وب‌سایت کلینیک کلیولند توضیحاتی داده است:

علائم مسمومیت با نور خورشید

اگرچه مسمومیت با نور خورشید یک اصطلاح رسمی پزشکی نیست، اغلب ما درباره آن شنیده‌ایم. این مشکل بیشتر با علائمی شبیه آنفلوانزا یا واکنش حساسیتی بروز می‌کند؛ یعنی ممکن است در رختخواب با سردرد و تب و لرز بیدار شوید، در حالی که قرمزی، درد و حساسیت پوستی ناشی از آفتاب‌سوختگی را هم تحمل می‌کنید.

مسمومیت با نور خورشید با توجه به شدت آن، می‌تواند طیف وسیعی از علائم را به همراه داشته باشد. برخی از علائم آن از این قرارند:

قرمزی شدید
تاول زدن یا پوست‌اندازی
حالت تهوع
کم‌آبی بدن
سرگیجه
گیجی
سبک شدن سر
تنگی نفس
از حال رفتن
گاهی اوقات هم می‌تواند به بروز تاول روی لب‌ها منجر شود

آیا مسمومیت با نور خورشید باعث بیماری می‌شود؟

پاسخ این سوال کمی پیچیده است. وقتی مسمومیت با نور خورشید اتفاق می‌افتد، در واقع با اشعه ماوراءبنفش مسموم نمی‌شوید. چیزی که واقعا با آن مواجه می‌شوید، درد شدید و سایر واکنش‌های ناشی از آسیب واردشده به پوستتان است. اگر حالت تهوع، سرگیجه دارید یا بی‌حال‌اید، به احتمال زیاد، دلیلش کم‌آبی شدید است.

هنگام مواجهه با هریک از این علائم مهم است که مقدار زیادی آب یا سایر نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت بنوشید تا بدنتان را آب‌رسانی و ذهنتان را آرام کنید. همچنین مهم است که تا جای ممکن از دست زدن به قسمت‌های آسیب‌دیده پوست خودداری کنید.

چه مدت طول می‌کشد تا مسمومیت با نور خورشید برطرف شود؟

مدت زمان بهبود مسمومیت با نور خورشید به شدت آفتا‌ب‌سوختگی مربوط است و می‌تواند هفته‌ها طول بکشد. اگر محل سوختگی را بخارانید یا سعی کنید پوست آفتا‌ب‌سوخته را جدا کنید، در معرض خط عفونت قرار می‌گیرید.

اگر هر گونه خونریزی یا ترشحات شدید اتفاق افتاد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است نشانه عفونت باشد.

درمان مسمومیت با نور خورشید می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

حمام سرد یا کمپرس سرد
کرم‌های استروئیدی (کورتون)
استروئیدهای خوراکی
مسکن
آنتی‌بیوتیک موضعی
تزریق سرم برای جبران کم‌آبی بدن

حقایقی در مورد مسمومیت با نور خورشید

مسمومیت با نور خورشید خیلی شناخته‌شده نیست. در اینجا چند نکته مهم وجود دارد:

علل آن دقیقا مشخص نیست

مسمومیت با نور خورشید دلایل زیادی دارد و در برخی موارد علت مشخصی ندارد. این شرایط در برخی افراد بیشتر از دیگران رخ می‌دهد؛ مخصوصا اگر پوست روشنی دارید، یا سرطان پوست در خانواده‌تان سابقه دارد، یا در نزدیکی خط استوا زندگی می‌کنید. با این حال، مسمومیت با نور خورشید برای همه اتفاق نمی‌افتد.

بیشتر مردم نمی‌دانند چه چیزهایی خطرآفرین‌اند

برخی شرایط مثل مصرف برخی داروها یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، ممکن است فرد را مستعد مسمومیت با نور خورشید کند. بیماری لوپوس، مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای موضعی و تماس با گیاهان خاص از جمله این مواردند.

درمان با توجه به علائم هر فرد متفاوت است

مسمومیت با نور خورشید برای افراد مختلف شکل متفاوتی دارد؛ بنابراین عجیب نیست که روش درمان آن در افراد مختلف متفاوت باشد.

موارد مشکوک باید به پزشک مراجعه کنند

اگر علائم مسمومیت با نور خورشید را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک پس از معاینه می‌تواند شدت مشکل و بهترین درمان آن را مشخص کند.

چطور از مسمومیت با نور خورشید پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از مسمومیت با نور خورشید، همان تمهیداتی را باید انجام دهید که به شما در پیشگیری از آفتاب‌سوختگی کمک می‌کند. در ادامه مهم‌ترین نکاتی را که هنگام بیرون رفتن باید رعایت کنید، می‌خوانید:

ــ ضدآفتاب بزنید. از کرم‌های ضدآفتاب طیف وسیع (Broad Spectrum) با فاکتور محافظت در برابر آفتاب (اس‌پی‌اف) حداقل ۳۰ استفاده کنید. کرم ضدآفتاب را ۲۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب روی پوست بزنید و هر دو ساعت یک بار آن را تمدید کنید.

ــ از لباس‌های محافظ مثل پیراهن آستین‌بلند، دستکش، کلاه لبه‌پهن و عینک آفتابی استفاده کنید. پارچه‌های متراکم و لباس‌های ضخیم یا تیره برای محافظت مفیدند.

ــ‌ در ساعات اوج گرما زیر آفتاب نباشید. سعی کنید بین ساعت‌های ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر زیر آفتاب مستقیم نباشید.

ــ نوزادان زیر شش ماه را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید.

ــ از تخت‌های سولاریم استفاده نکنید.

ــ عوارض جانبی داروهایی را که مصرف می‌کنید، بدانید.

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۱۳ جولای ۲۰۲۳