بنیاد دفاع از دموکراسیها، مستقر در واشینگتندیسی، میگوید دولت جو بایدن طی چند هفته گذشته تلاش کرده است تا مقامات جمهوری اسلامی به دستکم ۱۶ میلیارد دلار از منابع مالی مسدودشده خود در دو کشور عراق و کره جنوبی دسترسی پیدا کنند.
در این گزارش به ۱۰ میلیارد دلار از پولهای مسدودشده ایران در عراق بابت فروش کالاهای تجاری و شش میلیارد دلار طلب از کره جنوبی بابت فروش نفت اشاره شده و آمده است که ایالات متحده آمریکا علاوه بر تلاش برای انتقال این مبالغ هنگفت به ایران، برای دراختیار قرار دادن ۱۰ میلیارد دلار دیگر به سران جمهوری اسلامی نیز فعالیت میکند.
بنیاد دفاع از دموکراسیها نوشت: «گزارشهایی نشان میدهند که تفاهم دولت بایدن با ایران، همچنین شامل هفت میلیارد دلار حق برداشت ویژه از صندوق بینالمللی پول میشود که آمریکا مقابل آن سکوت کرده است. در سفر هفته گذشته حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی به ژاپن نیز قرار شد تا ایران به سه میلیارد دلار از وجوه بلوکهاش در این کشور دسترسی پیدا کند که آمریکا باز هم مقابل این اتفاق سکوت کرد.»
ریچارد گلدبرگ، مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها، دراینباره گفته است: «وزارت خزانهداری آمریکا باید وضعیت منابع مالی ایران را از سوی صندوق بینالمللی پول روشن کند. وزارت امور خارجه آمریکا هم باید در مورد اینکه آیا در حال مذاکره برای آزادسازی وجوه بیشتر مسدود شده در ژاپن است یا خیر، اظهارنظر کند.»
بهنام بن طالبلو، عضو ارشد این بنیاد، نیز تاکید کرد: «جمهوری اسلامی در حال پیش بردن یک بازی است تا از طریق آزمایش ارادهها در منطقه و با دیپلماسی گروگانگیری علیه کشوری که معمار تحریمهاست، وجوه مسدودشدهاش را آزاد کند. کنگره باید این اقدامات (دولت بایدن) را به معنای تلاشی برای از بین رفتن نظارتها و کاهش تحریمهای تهران ببیند.»
به گزارش بنیاد دفاع از دموکراسیها، وجوه آزادشده از بانکهای کره جنوبی بهعنوان بخشی از توافقنامه اخیر مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا، بدهیهای قبلی کره جنوبی به ایران بابت خرید نفت بوده است، «کره جنوبی و چند کشور دیگر از جمله چین، هند، ایتالیا، یونان، ژاپن، تایوان و ترکیه در سال ۲۰۱۸، پس از خروج دولت ترامپ از توافق هستهای ۲۰۱۵ که بهطور رسمی با عنوان برجام شناخته میشود، معافیتهایی برای ادامه خرید نفت از ایران دریافت کردند، اما دولت ترامپ در سال ۲۰۱۹ این معافیتها را نیز لغو کرد و پرداخت مبلغ نفتهایی که از قبل تحویل داده شده بودند را به حسابهای امانتی منتقل کرد. از میان این کشورها، ژاپن تنها کشوری است که گزارشی عمومی درباره سه میلیارد دلار بدهیاش به ایران را منتشر کرده است. با این وجود، احتمال دارد که سایر کشورهای دریافتکننده معافیت پیشین نیز مبالغ نامشخصی از پولهای بلوکهشده ایران را در اختیار داشته باشند.»
در ادامه گزارش مذکور آمده است که اکنون درحالی احتمال پرداخت هفت میلیارد دلار از صندوق بینالمللی پول برای بهبود وضعیت اقتصادی جمهوری اسلامی مطرح شده که آمریکا سه سال قبل پرداخت وام اضطراری پنج میلیارد دلاری این صندوق به ایران را مسدود کرده بود.
بر اساس قوانین داخلی آمریکا، مدیر اجرایی آمریکایی صندوق بینالمللی پول حق ندارد هیچ گونه بودجهای به دولتهای حامی تروریسم، مانند جمهوری اسلامی پرداخت کند.
انتشار این گزارش در حالی است که فایننشال تایمز، چهارشنبه ۲۵ مرداد، به نقل از منابع آگاه گزارش داد که دولت آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم با ایران در قطر و عمان، از جمهوری اسلامی خواسته است بهعنوان بخشی از «تفاهم نانوشته» بین تهران و واشینگتن برای کاهش تنشها، ارسال پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین را متوقف کند.
فایننشال تایمز نوشت گفتوگوها درباره پهپادهای ساخت ایران در حاشیه مذاکرات بر سر تبادل زندانیان میان دو کشور در هفته گذشته انجام شده است.
بر اساس توافق نانوشته و غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده که مبنای آن مبادله ۱۰ زندانی محبوس در زندانهای ایران و آمریکا بوده است، دولت جو بایدن به طرف ایرانی خود قول داده است تا میلیاردها دلار از منابع بلوکهشده جمهوری اسلامی در کشورهای دیگر را آزاد کند و در مقابل، از سران تهران نیز قول گرفته است تا کمکهای تسلیحاتی خود به روسیه و همچنین حمله به منابع آمریکا در خاورمیانه را متوقف کنند.
روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز، روز ۲۵ مرداد، گزارش داده بود که مقامهای دولت بایدن بهعنوان بخشی از تفاهم نانوشته بین واشینگتن و تهران با هدف کاهش تنشها و مهار بحران هستهای، ایران را تحت فشار گذاشتهاند تا فروش هواپیماهای بدونسرنشین نظامی به روسیه را هرچه زودتر متوقف کند. به گفته یک مقام ایرانی و منبعی دیگر، دولت بایدن این موضوع را در مذاکرات غیرمستقیم با جمهوری اسلامی در قطر و عمان مطرح کرده است.
فایننشال تایمز نوشت: «اگرچه تهران در این مذاکرات بهصورت رسمی استفاده از پهپادهایش در اوکراین را تکذیب میکند و بارها از مسکو خواسته است از آنها در جنگ اوکراین استفاده نکند، واشینگتن خواهان برداشتن گامهای محکمتری در این ارتباط است.»
توافق تازه ایران و آمریکا با موج گسترده انتقادهای نمایندگان جمهوریخواه در کنگره آمریکا مواجه شده است و آنها دولت بایدن را به «باج دادن به حکومتی تروریست» متهم کردهاند، انتقادهایی که نشان میدهد در صورت رئیسجمهوری یک جمهوریخواه در انتخابات آینده ایالات متحده، پایان تمامی مذاکرات فعلی و گستردهتر شدن آتش جنگ میان ایران و آمریکا دور از انتظار نخواهد بود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۸ اگوست ۲۰۲۳