خبرگزاری فرانسه می‌گوید رافائل گروسی از پایبند نبودن جمهوری‌اسلامی ایران به تعهدات خود در قبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌ویژه نصب نکردن دوربین‌ها، نگران و متاسف است.
به گزارش این خبرگزاری، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن ابراز نگرانی، اعلام کرده است که«هیچ پیشرفتی در شفاف‌سازی، همکاری و پاسخ به پرسش‌ها و نگرانی‌های این نهاد بین‌المللی درمورد فعالیت هسته‌ای ایران حاصل نشده» و مدیرکل آژانس هنوز پاسخ مشخصی درباره فعالیت سایت‌های ورامین و تورقوزآباد دریافت نکرده است.
خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که رافائل گروسی به همکارانش اعلامٰ کرده است که «هیچ تغییری در سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در قبال برنامه هسته‌ای» ایجاد نشده، و او همچنین از اینکه تهران بارها برای بازرسان آژانس ویزا صادرنکرده، انتقاد کرده است.
در گزارش جدید آژانس، رافائل گروسی از ایران خواسته است که «جدی و درازمدت» با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.
همزمان، دوشنبه، ۴ سپتامبر (۱۳ شهریور)، خبرگزاری اسوشیتدپرس با استناد به نسخه‌ای از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نوشت که جمهوری اسلامی ایران غنی‌سازی اورانیوم را در سطوح نزدیک به درجه تسلیحاتی کاهش داده است.
به نوشته این خبرگزاری، در گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده است که ایران ۱۲۱.۶ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد دارد که از رشد تولید بسیار کندتری در قیاس با دوره‌های قبل خبر می‌دهد. گزارش آژانس در ماه مه، ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران را کمی بیش از ۱۱۴ کیلوگرم اعلام کرد. این میزان در فوریه ۸۷.۵ کیلوگرم بود.
این گزارش در حالی منتشر می‌شود که جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در حال مذاکره برای مبادله زندانیان و آزادی میلیاردها دلار از دارایی‌های مسدودشده ایران در کره جنوبی‌اند. کندی غنی‌سازی اورانیوم می‌تواند نشانه دیگری باشد مبنی بر اینکه تهران پس از سال‌ها تنش از زمان خروج دولت ترامپ از برجام، خواهان کاهش تنش‌ها با آمریکا است.
اورانیوم غنی‌شده با خلوص ۶۰ درصد، فقط یک قدم کوتاه و فنی با سطح ۹۰ درصدی تسلیحاتی فاصله دارد. ایران برنامه هسته‌ای‌اش را صلح‌آمیز می‌خواند، اما مدیرکل آژانس هشدار داده است که تهران در صورت تمایل، اورانیوم غنی‌شده کافی برای ساخت «چندین» بمب هسته‌ای دارد.
مارس گذشته، سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده گفتند که تهران «فعلا فعالیت‌های کلیدی توسعه سلاح‌های هسته‌ای را انجام نمی‌دهد».
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، غرب و دیگر کشورها، می‌گویند که ایران یک برنامه هسته‌ای نظامی مخفی داشت که در ۲۰۰۳ آن را رها کرد. توافق برجام در ۲۰۱۵، ذخایر اورانیوم تهران را به ۳۰۰ کیلو، و غنی‌سازی را به ۳.۷۶ درصد محدود کرد که برای سوخت نیروگاه هسته‌ای کافی است. اما خروج ترامپ از این توافق در ۲۰۱۸، باعث تسریع فعالیت‌های هسته‌ای تهران شد.
هرچند گزارش می‌شود که ایران غنی‌سازی اورانیوم را کند کرده است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود مشکلات دیگری را در زمینه نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران مطرح می‌کند.
نسخه‌ای از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران درخواست ویزای برخی مقام‌های آژانس را رد کرده است و برای ادامه فعالیت بازرسان آژانس چالش ایجاد می‌کند. ایران ویزا ندادن به بازرسان را تکذیب کرده و نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک، به پرسش خبرنگاران در این باره پاسخ نداده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از فوریه ۲۰۲۱ به دلیل محدودیت‌هایی از جانب ایران، به فیلم دوربین‌های نظارتی هم دسترسی نداشته است.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هفته گذشته، یکشنبه، پنجم شهریور، در گفت‌وگو با خبرنگاران مدعی شد که از چهار مکانی که آژانس در ایران به آن‌ها مشکوک بود، فقط دو مکان باقی مانده است.
معاون رئیس جمهوری اسلامی ایران درباره سطح غنی‌سازی اورانیوم افزود: «غنی‌سازی طبق برنامه اقدام راهبردی و در چارچوب تدابیر کلی نظام انجام می‌شود.»
در دولت حسن روحانی، رئيس جمهوری پیشین ایران، مجلس شورای اسلامی طرحی دوفوریتی به نام «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» به تصویب رساند که دولت را مکلف می‌کرد برنامه هسته‌ای را توسعه، و میزان غنی‌سازی اورانیوم را افزایش دهد. دولت روحانی در آن زمان با انتقاد از این قانون که با نظر محمدباقر قالیباف، رئيس مجلس، به تصویب رسید، آن را مانعی در مسیر رسیدن به توافق با آمریکا بر سر احیای توافق هسته‌ای دانست. پس از آن بود که روند غنی‌سازی اورانیوم ایران به‌تدریج افزایش یافت و به سطح ۶۰ درصد رسید.
با این حال، روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال اوایل سپتامبر در گزارشی نوشت که ایران میزان اورانیوم غنی‌سازی‌شده ۶۰ درصدی‌اش را تا حد چشمگیری کاهش داده است. بنا به این گزارش، تهران بخشی از اورانیوم غنی‌سازی شده موجود خود را نیز رقیق کرده است.
وال‌استریت ژورنال در ادامه افزود که مقام‌های آمریکایی و اروپایی به ایران گفته‌اند که اگر تنش‌ها در تابستان کاهش یابد، برای گفت‌وگوهای گسترده‌تر در اواخر ۲۰۲۳، از جمله در مورد برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، آماده خواهند بود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی،۵ سپتامبر ۲۰۲۳